Το παιδί ξεδιπλώνει τις γλωσσικές ικανότητές του με το χρόνο. Όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά μεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθμό. Τα στάδια ανάπτυξης που περιγράφονται, βασίζονται στο μέσο όρο. Μην ανησυχήσετε εάν το μωρό σας αποκλίνει από αυτό το μέσο όρο.
Εάν όμως παρατηρήσετε κάτι ανησυχητικό στην ανάπτυξή του, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.
Ηλικία 2-3 ετών
- Ο λόγος είναι καταληπτός 50-75%.
- Συνεχίζει να ηχολαλεί όταν συναντά δυσκολίες στο λόγο.
- Καταλαβαίνει το "ένα" και τα "πολλά".
- Εκφράζει την ανάγκη για τουαλέτα.(πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά).
- Ζητάει αντικείμενα με το όνομά τους.
- Δείχνει τις εικόνες σε βιβλίο ονομάζοντάς τις.
- Αναγνωρίζει διάφορα μέρη του σώματος.
- Ακολουθεί απλές εντολές και απαντά στις απλές ερωτήσεις.
- Απολαμβάνει να ακούει μικρές ιστορίες, τραγούδια και ρυθμούς.
- Κάνει ερωτήσεις με 1 ή 2 λέξεις.
- Χρησιμοποιεί φράσεις 3-4 λέξεων, με Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο
- Χρησιμοποιεί μερικές προθέσεις ,άρθρα, ρήματα στον ενεστώτα, ομαλό πληθυντικό και ανώμαλους τύπους στον αόριστο.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500 ως 900 ή περισσότερων λέξεων.
- Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 ως 250 ή περισσότερων λέξεων (ραγδαία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου).
- Παρουσιάζει πολλαπλά γραμματικά λάθη.
- Καταλαβαίνει τα περισσότερα πράγματα από αυτά που του λέγονται.
- Μιλάει με δυνατή φωνή.
- Χρησιμοποιεί τα φωνήεντα σωστά.
- Χρησιμοποιεί σωστά σύμφωνα σε αρχική θέση
- Χρησιμοποιεί περίπου 27 φωνήματα.
- Χρησιμοποιεί το βοηθητικό "είναι"
- Χρησιμοποιεί μερικά ομαλά ρήματα στον αόριστο, κτητικά μορφήματα, αντωνυμίες και προστακτική.
Ηλικία 3-4 ετών
- Καταλαβαίνει τη λειτουργία των αντικειμένων.
- Καταλαβαίνει διαφορές στις έννοιες(σταματάω-ξεκινάω, μέσα-πάνω, μικρό-μεγάλο)
- Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 2 και 3 μέρη.
- Ρωτάει και απαντάει σε απλές ερωτήσεις(ποιος, τι, πού, γιατί)
- Συχνά κάνει ερωτήσεις και ζητά λεπτομέρειες στις απαντήσεις.
- Χρησιμοποιεί την ομιλία για να εκφράσει συναισθήματα.
- Χρησιμοποιεί 4 με 5 λέξεις στις προτάσεις.
- Αναγνωρίζει αντικείμενα με το όνομά τους.
- Χειρίζεται επιδέξια τους ενήλικες και παρατηρεί.
- Χρησιμοποιεί ουσιαστικά και ρήματα πιο συχνά.
- Έχει αίσθηση του παρελθόντος και του μέλλοντος.
- Έχει ένα αντιληπτικό λεξιλόγιο 1200-2000 λέξεων.
- Έχει ένα εκφραστικό λεξιλόγιο 800-1500 λέξεων.
- Ο λόγος είναι 80% καταληπτός.
- Η γραμματική βελτιώνεται αν και κάποια λάθη επιμένουν.
- Κατάλληλη χρήση του "είμαι" και "είναι" στις προτάσεις.
- Βάζει 2 γεγονότα σε χρονολογική σειρά.
- Συμμετέχει σε συζητήσεις.
- Συνεπής χρήση ομαλού πληθυντικού, κτητικών αντωνυμιών και ρημάτων αορίστου.
Ηλικία 4-5 ετών
- Κατανοεί τις έννοιες των αριθμών ως το 3.
- Αναγνωρίζει 1 ως 3 χρώματα.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 2800 ή περισσότερων λέξεων.
- Έχει λεξιλόγιο έκφρασης 900 ως 2000 ή παραπάνω λέξεων.
- Μετράει ως το 10 μηχανικά.
- Χρησιμοποιεί γραμματικά σωστές προτάσεις.
- Χρησιμοποιεί προτάσεις 4 ως 8 λέξεων.
- Απαντά σε σύνθετες ερωτήσεις που αποτελούνται από 2 μέρη.
- Ρωτά για ορισμούς λέξεων.
- Μιλά με μια συχνότητα 186 λέξεων ανά λεπτό περίπου.
- Μειώνεται ο συνολικός αριθμός των επαναλήψεων.
- Παράγει σύμφωνα με 90% ακρίβεια.
- Μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των συνεχών ηχητικών παραλείψεων και των υποκατάστατων.
- Ο λόγος του είναι συνήθως καταληπτός από τους ξένους.
- Μιλά σχετικά με εμπειρίες στο σχολείο, σε σπίτια φίλων κλπ.
- Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια μεγάλη ιστορία.
- Δίνει προσοχή σε μια ιστορία και απαντά σε απλές ερωτήσεις σχετικά με αυτή.
- Χρησιμοποιεί κτητικές αντωνυμίες, μέλλοντα χρόνο και συγκριτικά μορφήματα στις προτάσεις
Ηλικία 5-6 ετών
- Ονομάζει 6 βασικά χρώματα και 3 βασικά σχήματα.
- Ακολουθεί εντολές που αποτελούνται από 3 μέρη.
- Κάνει ερωτήσεις με το "πώς".
- Απαντά λεκτικά στο "Γεια" και στο "Τι κάνεις;".
- Χρησιμοποιεί παρελθόντα και μέλλοντα χρόνο κατάλληλα.
- Χρησιμοποιεί συνδέσμους.
- Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 13000 λέξεις.
- Ονομάζει τα αντίθετα.
- Ονομάζει διαδοχικά ημέρες της εβδομάδας.
- Μετρά ως το 30 μηχανικά.
- Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις.
- Χρησιμοποιεί προτάσεις με λεπτομέρειες.
- Αναμεταδίδει με ακρίβεια μια ιστορία.
- Τραγουδά ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλει παιδικά ποιηματάκια.
- Επικοινωνεί εύκολα με ενήλικες και άλλα παιδιά.
Ηλικία 6-7 ετών
- Ονομάζει κάποια γράμματα, αριθμούς και νομίσματα.
- Τοποθετεί κατά σειρά αριθμούς.
- Κατανοεί το "αριστερά" και το "δεξιά".
- Χρησιμοποιεί αυξανόμενα πιο σύνθετες περιγραφές.
- Απασχολείται με συζητήσεις.
- Έχει ένα αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20000 λέξεων.
- Χρησιμοποιεί προτάσεις μήκους 6 λέξεων περίπου.
- Κατανοεί τις περισσότερες έννοιες του χρόνου.
- Απαγγέλει το αλφάβητο.
- Μετρά ως το 100 μηχανικά.
- Χρησιμοποιεί περισσότερα μορφολογικά σημάδια καταλλήλως.
- Χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Shipley G., McAfee G. Assessment in Speech-Language Pathology, Second Edition, 1998
Εργαλεία 
