Εννέα στις δέκα φορές ένα ατύχημα οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος, σε αμέλεια ή σε περιφρόνηση του κινδύνου. Ειδικότερα, όμως, στα ατυχήματα των παιδιών, η άγνοια των γονιών και όλων όσοι έχουν την επιμέλειά τους αποτελεί έναν επιπρόσθετο σημαντικό αιτιολογικό παράγοντα.
Άρα, τα ατυχήματα δεν είναι απλώς κακοτυχία, αλλά νόσος που παίρνει διαστάσεις επιδημίας και από την οποία μπορούμε (και πρέπει) να προφυλαχτούμε.
Στα παιδιά τα ατυχήματα είναι η πρώτη αιτία θανάτου. Μάλιστα, στα μικρότερα των 5 ετών παιδιά τα ατυχήματα στο σπίτι και στον περιβάλλοντα χώρο υπερβαίνουν το 60% του συνολικού αριθμού. Το συχνότερο ατύχημα είναι η πτώση. Ακολουθεί η δηλητηρίαση (απορρυπαντικά, καθαριστικά και λευκαντικά αφορούν στο 50% των μέσων δηλητηρίασης από είδη οικιακής χρήσης). Συχνή είναι, επίσης, η δηλητηρίαση από τον καπνό του τσιγάρου καθώς και τα εγκαύματα από αναπτήρα και σπίρτα, αλλά και από καυτό ρόφημα που ενήλικοι ρίχνουν κατά λάθος στο παιδί (επειδή σκοντάφτουν ενώ κρατούν το παιδί αγκαλιά).
- Οι πτώσεις είναι από τα πιο συνηθισμένα ατυχήματα στο σπίτι. Τα βρέφη πέφτουν 2 φορές συχνότερα από τα μικρά παιδιά και 10 φορές συχνότερα από τα μεγαλύτερα. Η πτώση του βρέφους μπορεί να γίνει από την κούνια, το κρεβατάκι, το baby relax, τις απροστάτευτες σκάλες, το γυαλισμένο πάτωμα και από τη στράτα που χρησιμοποιείται αρκετά μέχρι και σήμερα.
- Η εισρόφηση ξένων σωμάτων (ξηροί καρποί, καρφίτσες, σταυρουδάκια κ.λπ.) μπορεί να συμβεί από την ηλικία των 6 μηνών.
- Τα ατυχήματα από πνιγμό στα παιδιά 2 - 4 ετών είναι 5 φορές περισσότερα σε σχέση με τα βρέφη και 2 φορές συχνότερα σε σχέση με τα παιδιά 6 - 12 ετών.
- Τα εγκαύματα είναι τα πιο συχνά και σοβαρότερα ατυχήματα στο σπίτι σε παιδιά 2 - 5 ετών και σε αυτήν την ηλικία είναι 3 φορές περισσότερα απ’ ό,τι στις μεγαλύτερες. Το 80% των εγκαυμάτων συμβαίνει στην κουζίνα του σπιτιού και λιγότερο στο υπνοδωμάτιο και στο λουτρό. Το 90% προκαλείται από υγρή και το 10% από ξηρή θερμότητα.
- Οι δηλητηριάσεις αποτελούν συχνή μορφή ατυχημάτων στα παιδιά, ευτυχώς όμως σπάνια είναι θανατηφόρες.
- Η μάσηση τσιγάρου είναι από τα συχνότερα παιδικά ατυχήματα. Η ποσότητα καπνού ενός και μόνο τσιγάρου θεωρείται θανατηφόρος δόση για ένα παιδί.
Η ευθύνη των γονέων
Για να μειωθούν ή και να εξαλειφθούν οι πιθανότητες ενός ατυχήματος, η οικογένεια έχει χρέος να παρεμβαίνει στα σχέδια κατασκευής του σπιτιού, στη διαμόρφωση των χώρων, στην επίπλωση και στα αντικείμενα διακόσμησης και χρήσης. Επίσης, επιβάλλεται να επιτηρεί αυστηρά την κάθε κίνηση του παιδιού, ώστε έγκαιρα να αναγνωρίζει και να φροντίζει για την αποφυγή των κινδύνων.
Δείτε επίσης: Δέκα βασικές συμβουλές για την πρόληψη ατυχημάτων στο σπίτι
Τα σημαντικότερα (και πιο ειδικά) μέτρα προφύλαξης είναι τα εξής:
- Φροντίστε ώστε στο διαμέρισμα ή στο σπίτι και στον περιβάλλοντα χώρο να υπάρχουν προδιαγραφές ασφαλείας. Ο κατάλληλος φωτισμός μέσα και έξω από το σπίτι είναι απαραίτητο στοιχείο.
- Μην εγκαταλείπετε ποτέ το παιδί σας μόνο στο σπίτι ή σε επικίνδυνα σημεία μέσα και έξω από αυτό χωρίς την παρουσία ενηλίκου.
- Απομακρύνετε τα επικίνδυνα παιχνίδια από το σπίτι και μην αφήνετε ποτέ επικίνδυνα πράγματα (λ.χ. μικροαντικείμενα) στα χέρια των παιδιών.
- Μην αφήνετε σημαντική ποσότητα νερού σε μεγάλα δοχεία ή στο μπάνιο και ασφαλίστε καλά πηγάδια, στέρνες ή άλλους χώρους συλλογής νερού που τυχόν υπάρχουν.
- Μην κυκλοφορείτε με ζεστά ροφήματα στα χέρια απρόσεχτοι και αδειάζετε όλα τα ποτήρια με τυχόν υπολείμματα ποτών.
- Χαμηλώστε τον θερμοστάτη του θερμοσίφωνα, διατηρείτε σβησμένες τις εστίες της κουζίνας όταν δεν χρησιμοποιούνται και καλύπτετε πάντοτε τις ηλεκτρικές πρίζες.
- Βεβαιωθείτε ότι βρίσκονται σε ασφαλή σημεία το σιδερωτήριο και τα φωτιστικά και φροντίστε να υπάρχει σύστημα ασφαλείας στον πίνακα του ηλεκτρισμού.
- Τοποθετείτε σε ακίνδυνη θέση έπιπλα με αιχμηρά άκρα και αποφύγετε τις πόρτες με τζάμια και αυτές που κλείνουν μόνες τους.
- Βεβαιωθείτε ότι οι σκάλες δεν είναι απότομες και δεν γλιστρούν, όπως και τα πατώματα του σπιτιού.
- Συνηθίστε να κλείνετε το κάλυμμα της τουαλέτας, μην αφήνετε να κρέμεται το κορδόνι από τις περσίδες και απομακρύνετε καρέκλες ή τραπέζια από τα παράθυρα του σπιτιού.
- Μη χρησιμοποιείτε πλαστικές σακούλες και εξασφαλίστε ότι ο σκουπιδοτενεκές έχει κάλυμμα που ανοίγει δύσκολα και βρίσκεται σε ασφαλές σημείο.
- Εξαφανίστε τα φυτά που μπορεί να προκαλέσουν δηλητηρίαση.
- Φυλάξτε το κυνηγετικό ή υπηρεσιακό σας όπλο (αν έχετε, βέβαια) σε σίγουρο σημείο, άδειο και ασφαλισμένο. Φυλάξτε σφαίρες, σκάγια και μπαρούτι σε άλλο χώρο, σίγουρο και ασφαλές.
- Μην αφήνετε φάρμακα και τσιγάρα σε προσιτά σημεία και κλείνετε καλά τα ντουλάπια.
Για τα ατυχήματα στο σπίτι δεν φταίνε τα παιδιά, αλλά εμείς οι ενήλικοι, γιατί τα περισσότερα ατυχήματα μπορούν να αποφευχθούν, αρκεί να λάβουμε τα μέτρα μας. Τα μέτρα για την προστασία του παιδιού μάς επιτρέπουν να κερδίσουμε χρόνο σε περίπτωση ατυχήματος. Δεν αναιρούν όμως το βασικό κανόνα, που είναι ένας και μοναδικός: διαρκής επιτήρηση.
Τα μικρά παιδιά, ιδιαίτερα κάτω των 5 χρόνων, δεν πρέπει να μένουν μόνα τους ούτε για ένα λεπτό, γιατί ακόμη κι αυτός ο ελάχιστος χρόνος είναι αρκετός για να προκληθεί ατύχημα.
Δείτε επίσης: Πρόληψη ατυχημάτων σε παιδιά μέχρι 3 ετών
Εργαλεία 
