Μία μεγάλη ενόχληση για τα παιδιά, ένας μικρός εφιάλτης για τους γονείς. Ο λόγος για τις ψείρες, αυτά τα παρασιτικά έντομα που βρίσκουν φωλιά στα κεφαλάκια των ανυποψίαστων μικρών και μεταπηδούν από το ένα στο άλλο. Ο κίνδυνος ελλοχεύει όλον τον χρόνο, αφού οι ψείρες διαδίδονται σε όλες τις μικρές παιδικές κοινότητες, όπως είναι οι παιδότοποι, οι παιδικοί σταθμοί, τα πάρκα, τα σχολεία και οι κατασκηνώσεις.
Η φθειρίαση – όπως είναι ο επιστημονικός όρος - είναι ένα πρόβλημα που όλοι το βιώνουν ως εφιάλτη, αν και στην πραγματικότητα δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Δεν υπάρχει βέβαια καμία αμφιβολία ότι αποτελεί μεγάλη ενόχληση, αφού προκαλεί έντονο και συχνά ακατανίκητο αίσθημα κνησμού και αρκετές φορές επιφέρει ακόμα και μικροτραυματισμούς από το ξύσιμο, ενώ απαιτεί και μία εντατική θεραπεία για την καταπολέμησή του και την αποφυγή υποτροπής, ειδικά αν υπάρχει προδιάθεση.
Αγαπημένα θύματα αυτών των μικρών παράσιτων είναι τα παιδιά ηλικίας 3 έως 12 ετών, κυρίως λόγω της συνήθειάς τους να παίζουν ομαδικά και να ανταλλάζουν καπέλα, ρούχα, πετσέτες ή άλλα προσωπικά αντικείμενα. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι καμία ψείρα δεν εγκαταλείπει από μόνη της το κεφάλι στο οποίο παρασιτεί, αφού εκεί βρίσκει καταφύγιο, τροφή, ζέστη και υγρασία. Κάθε 3-6 ώρες το έντομο ικανοποιεί την πείνα του ρουφώντας αίμα, όπως και τα κουνούπια, γεγονός που ευθύνεται για το έντονο αίσθημα κνησμού που αισθάνεται το παιδί. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι ψείρες που εντοπίζονται στο τριχωτό της κεφαλής, δεν προσβάλλουν κανένα άλλο μέρος του σώματος.
Πως θα αναγνωρίσετε τις ψείρες
Ο έλεγχος του κεφαλιού, κυρίως στην περιοχή πίσω από τα αυτιά και στο ύψος του αυχένα, είναι απαραίτητος για να εντοπίσετε εγκαίρως τις λεγόμενες κόνιδες. Πρόκειται ουσιαστικά για τα αυγά που εναποθέτουν οι θηλυκές ενήλικες ψείρες στις ρίζες των μαλλιών. Έχουν λευκό ή καφέ χρώμα και είναι πιο μικρές από το κεφάλι μιας καρφίτσας. Σε σύγκριση με την πιτυρίδα, με την οποία μπορεί να τις μπερδέψει κανείς, έχουν πιο απλωτή όψη και εμφανίζονται σφιχτά αγκιστρωμένες πάνω στις τρίχες χάρη σε μία ιδιαίτερα κολλώδη ουσία.
Μετά από περίπου 7-10 ημέρες, οι κόνιδες ανοίγουν και γίνονται πρώτα νύμφες και στη συνέχεια - μετά από άλλες 10 μέρες - ενήλικες ψείρες. Η ψείρα έχει μήκος 2-4 χιλιοστά και τα άκρα της μοιάζουν με αγκίστρια, που της επιτρέπουν να γαντζώνεται καλά πάνω στα μαλλιά.
Πως θα καταπολεμήσετε τις ψείρες
Αφού ελέγξετε καλά το κεφάλι του παιδιού σας, προχωρήστε αμέσως στην αγωγή, η οποία μπορεί να αποδειχτεί λίγο επιθετική, αλλά φέρει πολλές πιθανότητες για ριζικό αποτέλεσμα. Αφού συμβουλευτείτε τον δερματολόγο σας, προμηθευτείτε ειδικά αντιπαρασιτικά φάρμακα, που είναι διαθέσιμα με τη μορφή σαμπουάν, ζελέ ή σκόνης, και δρουν πάνω στα νευρικά κύτταρα των ψειρών επιφέροντάς τους παράλυση και τελικά θάνατο. Τα πιο αποτελεσματικά ενεργά συστατικά είναι οι φυσικές πυρεθρίνες και τα συνθετικά παράγωγά τους, όπως η περμεθρίνη και το μαλαθείο.
Το ζελέ και η σκόνη απαιτούν τρίψιμο του τριχωτού της κεφαλής κατά την εφαρμογή τους και, αν είναι δυνατόν, την παραμονή του προϊόντος για δέκα ακόμα λεπτά προκειμένου να δράσει καλύτερα. Το αφαιρείτε στη συνέχεια με ένα ειδικά μελετημένο σαμπουάν. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία τουλάχιστον 2-3 φορές αφήνοντας διάστημα 7-10 ημερών ανάμεσά τους.
Σε αυτό το σημείο, παίρνετε μια ειδική χτένα με πολύ στενά δοντάκια για να απομακρύνετε τα αυγά και τις ψείρες που εξόντωσε το εντομοκτόνο προϊόν, αλλά παραμένουν αγκιστρωμένες πάνω στα μαλλιά σας. Φυσικά, είναι πιο εύκολο και γρήγορο να ολοκληρώσετε αυτήν την επιχείρηση σε κοντά μαλλιά, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι τα μακριά μαλλιά προσελκύουν ευκολότερα τις ψείρες.
Μόλις βεβαιωθείτε ότι έχετε απομακρύνει όλα τα αυγά και τις νεκρές ψείρες, θα πρέπει να λούσετε και πάλι τα μαλλιά με το κανονικό σαμπουάν. Να θυμάστε ωστόσο ότι τα καθαρά μαλλιά δεν προστατεύουν από τυχόν υποτροπή, αφού δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στην έλλειψη υγιεινής και τη φθειρίαση. Για την αποφυγή μιας πιθανής υποτροπής, συστήνεται λούσιμο με ειδικό σαμπουάν μία φορά τη βδομάδα, για τις επόμενες 4-6 βδομάδες μετά το τέλος της θεραπευτικής αγωγής.
Τη λύση μπορεί να δώσει η φύση
Πριν καταφύγετε στα φαρμακευτικά προϊόντα, μπορείτε να δοκιμάσετε φυσικές λύσεις που είναι πιθανό να δώσουν λύση στο πρόβλημα εύκολα και γρήγορα. Οι γιαγιάδες γνωρίζουν πολύ καλά ότι το πιο αποτελεσματικό όπλο για ένα καθαρό κεφάλι είναι το ξίδι, γι’ αυτό και συστήνουν το συχνό ξέβγαλμα των μαλλιών με αραιωμένο ξίδι (διαλύστε μισό λίτρο ξίδι σε ίση ποσότητα νερού). Ιδιαίτερα αποτελεσματικό αποδεικνύεται και το αιθέριο έλαιο θυμαριού ή λεβάντας: αραιώστε 2-3 κουταλάκια αιθέριου ελαίου σε 140ml ελαιόλαδου και αλείψτε το προσβεβλημένο δέρμα και τα μαλλιά. Αφήστε το να απορροφηθεί όλη νύχτα και ξεπλύνετε το με κοινό σαμπουάν το επόμενο πρωί.
Στην αγορά θα βρείτε ακόμα εξειδικευμένα σαμπουάν και λοσιόν με φυτική σύνθεση από αιθέρια έλαια σιτρονέλλας, ευκάλυπτου και γερανιού, γνωστά για την αντιπαρασιτική τους δράση. Πολύ αποτελεσματικά αποδεικνύονται και τα έλαια tea tree oil και neem oil που απομακρύνουν τις ψείρες, αποτρέπουν την εναπόθεση αυγών και καταπραΰνουν το αίσθημα κνησμού. Την επανεμφάνιση του προβλήματος προλαμβάνουν και σαμπουάν που περιέχουν μηλόξιδο καθώς και εκχυλίσματα δεντρολίβανου, φασκόμηλου, θυμαριού και λεβάντας. Μία άλλη κατηγορία φυτικών προϊόντων κατά της φθειρίασης είναι ορισμένα σπρέι τα οποία περιέχουν ελαιώδη σιλικονούχα μόρια, που φράσσουν τις αναπνευστικές οδούς της ψείρας οδηγώντας την στην ασφυξία.
Στοπ στη μετάδοση
Για να αποφύγετε τη μετάδοση της φθειρίασης στα υπόλοιπα τα μέλη της οικογένειας και την ίδια στιγμή να τις εξαφανίσετε τελείως από το σπίτι σας, είναι απαραίτητο να πλύνετε όλα τα σεντόνια, τις πετσέτες, τα ρούχα και τα αρκουδάκια με τα οποία το παιδί έχει έρθει σε επαφή σε θερμοκρασία τουλάχιστον 60 βαθμών Κελσίου. Επίσης, βυθίστε όλες τις χτένες, τις βούρτσες και τα τσιμπιδάκια σε ζεστό νερό με καθαριστικό προϊόν για περίπου μία ώρα. Ελέγξτε εξονυχιστικά τα κεφάλια όλων των μελών της οικογένειας και, αν χρειαστεί, υποβάλλετε και αυτά στην αντιφθειρική αγωγή.
Εργαλεία 
