Η ατοπική δερματίτιδα (ή αλλιώς έκζεμα) είναι μία πάθηση που αποτελεί αιτία ανησυχίας για χιλιάδες γονείς, καθώς έχει υπολογιστεί ότι προσβάλλει το 10-20% των παιδιών. Στην πραγματικότητα όμως, η δερματική αυτή πάθηση, η οποία εκδηλώνεται με κόκκινα εξανθήματα και κνησμό σε διάφορες περιοχές του σώματος, έχει καλή πρόγνωση.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το πρόβλημα περιορίζεται σε μία διαχειρίσιμη εκδήλωση, που υποχωρεί σταθερά καθώς μεγαλώνει το παιδί και συνήθως αποτελεί παρελθόν όταν φτάσει η εφηβεία.
Ποιά τα αίτια του ατοπικού εκζέματος;
Αν και δεν είναι γνωστή η αιτιολογία της ατοπικής δερματίτιδας, συχνά καθορίζεται από κληρονομικούς παράγοντες. Αν ένας γονιός υποφέρει από αλλεργικό νόσημα (αλλεργική επιπεφυκίτιδα, ρινίτιδα, άσθμα, κνίδωση ή έκζεμα), το παιδί του έχει 30% πιθανότητα να εκδηλώσει κι αυτό κάποια μορφή αλλεργίας, ενώ όταν υποφέρουν και οι δύο γονείς, η αντίστοιχη πιθανότητα για το παιδί αυξάνεται στο 70%.
Πότε και πού εκδηλώνεται το ατοπικό έκζεμα;
Η ατοπική δερματίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί από τους πρώτους κιόλας μήνες ζωής ενός παιδιού, ειδικά αν δεν θηλάζει και τρέφεται με φόρμουλα. Μέχρι την ηλικία των 2-3 ετών, οι βλάβες παρουσιάζονται κυρίως στο πρόσωπο, τον κορμό και τα άκρα, ενώ όσο το παιδί μεγαλώνει περιορίζονται συνήθως στις καμπτικές επιφάνειες (καρπούς, αγκώνες, γόνατα).
Πώς αντιμετωπίζεται το ατοπικό έκζεμα;
Καθώς η νόσος πυροδοτείται από αλλεργιογόνους παράγοντες, η αντιμετώπισή της βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην πρόληψη. Ερεθιστικές ουσίες όπως η γύρη, η σκόνη, το τρίχωμα των ζώων, ο καπνός του τσιγάρου, η ατμοσφαιρική ρύπανση και τα οικιακά απορρυπαντικά, μπορεί να επιφέρουν έξαρση της δερματίτιδας, όπως και η κατανάλωση ορισμένων τροφίμων (αυγά, φρούτα, γαλακτοκομικά προϊόντα).
Καθοριστικό ρόλο παίζει η ενυδάτωση του ξηρού δέρματος με την καθημερινή χρήση ενυδατικών προϊόντων, για να περιορίζεται το αίσθημα κνησμού και να ενισχύεται η φυσική υδρολιπιδική μεμβράνη της επιδερμίδας που την προστατεύει από τους εξωτερικούς παράγοντες. Επίσης, συστήνεται το μπάνιο του παιδιού να γίνεται με υδρόφιλο λάδι και ελαιώδες σαπούνι και το νερό να έχει τη θερμοκρασία του σώματος. Σε γενικές γραμμές, η ζέστη αποτελεί εχθρό της δερματίτιδας, καθώς προκαλεί υπεραιμία και επιδεινώνει την εμφάνισή της, γιʼ αυτό και το παιδί θα πρέπει να ζει και να κοιμάται σε δροσερό περιβάλλον και να μην ντύνεται βαριά για να μην ιδρώνει (να προτιμούνται βαμβακερά υφάσματα και να αποφεύγονται αντιθέτως μάλλινα και συνθετικά, που ερεθίζουν την επιδερμίδα).
Η καθημερινή φροντίδα συμβάλλει στη φυσική διαχείριση της ατοπικής δερματίτιδας, στη μείωση ή και στην αποφυγή χρήσης αντισταμινικών και κορτικοστεροειδών, αλλά και στην πρόληψη μικροβιακών επιμολύνσεων, στην περίπτωση των οποίων όμως οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν άμεσα σε δερματολόγο, καθώς μπορεί να κριθεί αναγκαία η χορήγηση της κατάλληλης αγωγής.