Εκτός από την ενθάρρυνση του θηλασμού, οι διαιτολόγοι πρέπει να παρέχουν συμβουλές στις γυναίκες μετά τον τοκετό για την αποκατάσταση των διατροφικών αποθεμάτων τους, την επιστροφή στο φυσιολογικό σωματικό βάρος, την πρόληψη προβλημάτων σε επόμενες εγκυμοσύνες και τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων αργότερα στη ζωή τους [33, 153].
Μετά τον τοκετό, οι γυναίκες μπορούν να ενθαρρύνονται να διατηρήσουν ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους τις οποίες υιοθέτησαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως είναι η διακοπή του καπνίσματος και η αυξημένη κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως, φρούτων και λαχανικών.
Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας φυλλικού οξέος μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και να προλάβει τις γενετικές ανωμαλίες σε επόμενη εγκυμοσύνη [153]. Μετά τον τοκετό, οι γυναίκες ενδέχεται να χρειάζονται καθοδήγηση προκειμένου να επανέλθουν στο βάρος που είχαν πριν από την εγκυμοσύνη ή και να το βελτιώσουν [154]. Αν και τα συμπτώματα του Σ.Δ.Κ. εξαφανίζονται μετά τον τοκετό, οι γυναίκες που εμφάνισαν Σ.Δ.Κ. και ιδίως αυτές που εξακολουθούν να εμφανίζουν παθολογική ανοχή γλυκόζης στο διάστημα μετά τον τοκετό διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο απόκτησης διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους•συνεπώς, θα πρέπει να τους παρέχονται ειδικές συμβουλές για να μειώσουν τον κίνδυνο αυτό [155]. Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία συστήνει τον έλεγχο της γλυκόζης του αίματος στις γυναίκες με Σ.Δ.Κ. 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό και ετήσιο έλεγχο σε κάθε γυναίκα με διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη [156].
Παραπομπή σε επαγγελματικές και κοινοτικές υπηρεσίες
Οι γυναίκες πρέπει να παραπέμπονται σε πτυχιούχους διαιτολόγους και σε ειδικά προγράμματα στην κοινότητά τους. Γυναίκες με μικρή αύξηση βάρους, υπερέμεση, μη ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες (π.χ. αποφυγή ορισμένων ομάδων τροφών), φαινυλκετονουρία, προβλήματα υγείας (π.χ. διαβήτη, υπέρταση, άλλες χρόνιες παθήσεις) ή ιστορικό κατάχρησης ουσιών πρέπει να παραπέμπονται σε διαιτολόγο για διατροφική παρέμβαση.
Η οικονομική δυσχέρεια είναι ένας σημαντικός παράγοντας αρνητικής έκβασης της εγκυμοσύνης και θέτει σοβαρά εμπόδια στην επίτευξη της συνιστώμενης πρόσληψης θρεπτικών συστατικών και της συνιστώμενης αύξησης βάρους.
Οι κοινότητες, οι δήμοι και τα μαιευτήρια οφείλουν να αναπτύξουν προγράμματα υποστήριξης των εγκύων, καλύπτοντας τις ανάγκες των γυναικών χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες ορισμένων ομάδων πληθυσμού, όπως οι έγκυες στην εφηβεία, οι γυναίκες εθνικών μειονοτήτων, οι γυναίκες με ιδιαίτερα προβλήματα υγείας.
Ο ρόλος και η ευθύνη των διαιτολόγων
Οι διαιτολόγοι πρέπει να συντονίσουν τις προσπάθειές τους με τα σχολεία, τις υγειονομικές αρχές και άλλες υπηρεσίες, ώστε να εκπαιδεύσουν τις έφηβες και τις γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία σχετικά με την ανάγκη για καλή διατροφική κατάσταση της γυναίκας πριν από τη σύλληψη. Η εγκυμοσύνη αποτελεί καλή ευκαιρία ώστε να ενημερωθούν οι γυναίκες σχετικά με τα οφέλη της ισορροπημένης διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής [19].
Οι διαιτολόγοι πρέπει να αξιοποιήσουν την ευκαιρία αυτή προκειμένου να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να προβούν σε αλλαγές στη ζωή τους, οι οποίες θα βελτιώσουν την έκβαση της εγκυμοσύνης μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης μελλοντικών χρόνιων νοσημάτων τόσο στη μητέρα όσο και στο παιδί. Όπου είναι δυνατόν, οι διαιτολόγοι πρέπει να συμβάλλουν στις ερευνητικές προσπάθειες που συμπληρώνουν τις γνώσεις μας σχετικά με τους καλύτερους τρόπους παρέμβασης, προκειμένου να εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή έκβαση της εγκυμοσύνης.
Βιβλιογραφία
19. Chomitz, V.R., L.W. Cheung, and E. Lieberman, The role of lifestyle in preventing low birth weight. Future Child, 1995. 5(1): p. 121-38.
33. Nutrition and Your Health: Dietary Guidelines for Americans. the optimal choice (131). 5th ed. Washington, DC: US Departments of Agriculture and Health and Human Services, 2000. Home and Garden Bulletin No. 232.
153. Affenito, S.G. and J. Kerstetter, Position of the American Dietetic Association and Dietitians of Canada: women's health and nutrition. J Am Diet Assoc, 1999. 99(6): p. 738-51.
154. Position of the American Dietetic Association: weight management. J Am Diet Assoc, 1997. 97(1): p. 71-4.
155. Brown, J.E. and M. Carlson, Nutrition and multifetal pregnancy. J Am Diet Assoc, 2000. 100(3): p. 343-8.
156. Gestational diabetes mellitus. Diabetes Care, 2004. 27 Suppl 1: p. S88-90.