Μέχρι την ηλικία των 3, τα παιδιά έχουν αποκτήσει αρκετή προσωπική εμπειρία στην κατανόηση πολλών απλών εννοιών. Η επόμενη πρόκληση είναι να οικοδομήσουν τη δική τους ζωή πάνω σε αυτές τις έννοιες.
Τα παιδιά το επιτυγχάνουν αυτό με τη γλώσσα, την ανάπτυξη του λεξιλογίου τους και τη σύνταξη ολοένα και πιο σύνθετων προτάσεων. Οι δραστηριότητές τους και το παιχνίδι τους γίνονται επίσης πιο σύνθετα.
Τώρα που είστε γονέας ενός προσχολικού παιδιού, είναι πιθανό να δείτε το παιδί σας:
Να έχει βελτιώσει την ικανότητά του να αυτοεξυπηρετείται. Στις αρχές του τρέχοντος έτους ηλικίας του, το τρίχρονο παιδάκι σας είναι πιθανόν να μπορεί να ντύνει τον εαυτό του με σχετική ευκολία, αλλά τα κουμπιά θα εξακολουθούν να αποτελούν μια πρόκληση. Μέχρι το τέλος αυτού του έτους, ωστόσο, κουμπιά και φερμουάρ είναι πολύ πιθανό να αποτελούν μια τυπική διαδικασία. Παράλληλα, αρχίζει να αποκολλάται από τους γονείς του ευκολότερα όταν βρίσκεται σε οικείο περιβάλλον και αποκτά περισσότερη ανεξαρτησία, αρνούμενο πολλές φορές τη βοήθειά τους με φράσεις όπως «Μόνος μου!».
Να κινείται με περισσότερη άνεση στο χώρο. Αυτό δεν περιλαμβάνει μόνο το να οδηγεί ένα ποδήλατο με βοηθητικές, το τρέξιμο, τα άλματα και την αναρρίχηση, αλλά και το να πηδά και να ισορροπεί στο ένα του πόδι (έστω και για λίγα δευτερόλεπτα), καθώς και να ανεβαίνει τις σκάλες σαν ενήλικας, εναλλάσσοντας τα πόδια και βάζοντας μόνο ένα σε κάθε σκαλοπάτι.
Να έχει αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό τις γλωσσικές του ικανότητες. Κατά τη διάρκεια αυτού του έτους, είναι πιθανό να παρατηρήσετε ότι το μέγεθος των προτάσεων του παιδιού σας αυξάνεται από τρεις περίπου λέξεις στα τρίτα του γενέθλια έως πέντε (ή παραπάνω) λέξεις μέχρι τα τέσσερά του. Σε αυτή την ηλικία, επίσης, το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών γίνονται πλήρως κατανοήσιμα από τρίτους. Καθώς το παιδί σας κατακτά, κατά τους επόμενους μήνες, πλήρως τη χρήση των προσωπικών αντωνυμιών (εγώ, εσείς, εμείς, κ.λπ.), λάβετε υπόψη ότι αυτό αποτελεί προμήνυμα ενός νέου σταδίου ανάπτυξης που περιλαμβάνει μια πληθώρα ερωτήσεων...
Να αναγνωρίζει χρώματα και γράμματα. Ενώ τα παιδιά που έγιναν πρόσφατα τριών ετών μπορούν να προσδιορίσουν ορισμένα από τα χρώματα, κατά τη διάρκεια της χρονιάς βελτιώνονται σε αυτό πολύ περισσότερο και προχωρούν επιπλέον στο να αναγνωρίζουν γράμματα της αλφαβήτου. Κάποια παιδιά θα αρχίσουν να τα γράφουν επίσης.
Να χρησιμοποιεί την τουαλέτα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών μαθαίνουν να χρησιμοποιούν την τουαλέτα πριν την ηλικία των 4 ετών. Εάν ωστόσο το παιδί σας δεν είναι έτοιμο ακόμα, θυμηθείτε ότι η διαδικασία αυτή δεν αφορά μόνο τη φυσική ικανότητα να εκπληρωθούν πάσει θυσία οι σωματικές του ανάγκες στην τουαλέτα, αλλά και μια συνειδητή απόφαση από την πλευρά του παιδιού σας ότι θέλει να το κάνει!
Να ζωγραφίζει σχήματα και ανθρώπους. Τα περισσότερα τρίχρονα μπορούν όχι μόνο να ζωγραφίζουν κυκλικά σχήματα, αλλά μαθαίνουν ακόμα και να σχεδιάζουν σταυρούς. Οι προσπάθειες να ζωγραφίσουν ανθρώπους ξεκινούν σχετικά με άτεχνο τρόπο και με πολύ λίγες λεπτομέρειες, αλλά σύντομα θα εξελιχθούν στο να συμπεριλάβουν διάφορα μέλη του σώματος.
Να εντρυφεί στο ομαδικό παιχνίδι και την υποκριτική. Σε αυτή την ηλικία, ο φανταστικός κόσμος των παιδιών διευρύνεται σε τέτοιο βαθμό ώστε τα οδηγεί σε επιδέξιες υποκριτικές ικανότητες και θεατρικά παιχνίδια. Ταυτόχρονα, η ομαδικότητα, η συνεργασία, ο αλτρουισμός (το μοίρασμα των παιχνιδιών για παράδειγμα) και η κοινωνικοποίηση μέσα από το παιχνίδι με άλλα παιδιά είναι απαραίτητοι παράγοντες για την ανάπτυξή τους, καθώς αυτή η ηλικία αποτελεί προπομπό της σχολικής, αλλά και διαπροσωπικής συμπεριφοράς τους. Όλα μαζί τα παιδιά, συνεργάζονται στο να κάνουν τη φαντασία τους πραγματικότητα μέσα από την υπόδυση ρόλων, είτε ως πειρατές που κουρσεύουν πλοία είτε ως πριγκίπισσες στα απομακρυσμένα τους παλάτια.
Τι πρέπει να προσέχετε
Σε αυτή την ηλικία οι γονείς πρέπει να δίνουν προσοχή περισσότερο σε κινδύνους που προέρχονται από την αυξημένη κινητικότητα του παιδιού τους, για παράδειγμα από το να μην τρέχει με το γλειφιτζούρι στο στόμα μέχρι στο να αποφεύγει να πετάγεται στο δρόμο. Αυτή είναι η καταλληλότερη στιγμή να μάθετε στο παιδί σας τη σημασία του να φοράει κράνος ενώ ποδηλατεί, να φροντίσετε να είναι καλά δεμένο στο ειδικό καρεκλάκι του στο αυτοκίνητο και να το πείσετε για τη σπουδαιότητα του να φοράει τη ζώνη ασφαλείας.
Αλλά πάνω απ΄ όλα, πρέπει να αποτελείτε το καλό παράδειγμα για το παιδί σας και να εφαρμόζετε τους κανόνες που εσείς θέτετε!
Θεωρήστε ότι πρέπει να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρό σας εάν το παιδί σας:
- Αδυνατεί στον προφορικό του λόγο να συντάξει ολοκληρωμένες προτάσεις και χρησιμοποιεί γι΄ αυτές πολύ μικρό αριθμό λέξεων.
- Δε γίνεται κατανοητό για μεγάλο χρονικό διάστημα από εσάς ή /και τον περίγυρό σας μέχρι το τέλος της ηλικίας αυτής.
- Είναι αμέτοχο σε παιχνίδια φαντασίας και υποκριτικής.
- Δεν έχει αρχίσει να μοιράζεται τα παιχνίδια του και να παίζει ομαδικά.
- Δεν έχει μάθει να χρησιμοποιεί την τουαλέτα πριν τα τέσσερά του γενέθλιά.
Προσοχή! Όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά μεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθμό. Τα στάδια ανάπτυξης που περιγράφονται, βασίζονται στο μέσο όρο. Μην ανησυχήσετε εάν το παιδί σας αποκλίνει από αυτό το μέσο όρο. Εάν όμως παρατηρήσετε κάτι ανησυχητικό στην ανάπτυξή του, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.
Από τη συντακτική ομάδα του babyzone.gr με τη συνεργασία του παιδιάτρου
Εργαλεία 
