Οι πιο συχνές νόσοι του στόματος κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα. Η τερηδόνα και η ουλίτιδα προκαλούνται από τα μικρόβια της οδοντικής μικροβιακής πλάκας (λευκό επίχρισμα που σχηματίζεται πάνω στα δόντια όταν δεν καθαρίζονται).
Τερηδόνα
Η τερηδόνα προκαλεί την προοδευτική καταστροφή των δοντιών και αποτελεί τη συχνότερη μολυσματική νόσο των παιδιών στον κόσμο. Η τερηδόνα δεν είναι κληρονομική νόσος. Τα μικρόβια που την προκαλούν μεταδίδονται στο παιδί μετά από την ανατολή των πρώτων νεογιλών δοντιών του. Η μετάδοση των μικροβίων γίνεται από άτομα του οικογενειακού του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα από τη μητέρα, η οποία έχει συχνότερη επαφή μαζί του. Τα μικρόβια αυτά για να προκαλέσουν τερηδόνα χρειάζονται την παρουσία στο στόμα υδατανθράκων και κυρίως ζάχαρης. Η πιο γρήγορη και εκτεταμένη καταστροφή των νεογιλών δοντιών από τερηδόνα παρουσιάζεται σε παιδιά που χρησιμοποιούν μπιμπερό με γάλα ή άλλα γλυκά ροφήματα κυρίως κατά τη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου.
Η αντιμετώπιση των βλαβών από τον Παιδοδοντίατρο πρέπει να γίνεται το συντομότερο δυνατό, γιατί η εξέλιξη της νόσου μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη απώλεια των νεογιλών δοντιών. Ο κίνδυνος προσβολής από την τερηδόνα εξακολουθεί να είναι μεγάλος και για τα μόνιμα δόντια σε άτομα με διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες και με κακή στοματική υγιεινή, ιδιαίτερα μέχρι την ηλικία των 17 ετών. Οι περιοδικές επισκέψεις, κάθε 6 μήνες, βοηθούν τον Παιδοδοντίατρο να εντοπίσει έγκαιρα τις βλάβες της τερηδόνας και να εφαρμόσει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
Ουλίτιδα
Η ουλίτιδα αποτελεί την πιο συχνή παθολογική κατάσταση των ούλων στα παιδιά, με κυριότερα συμπτώματα την αιμορραγία κατά το βούρτσισμα, την ερυθρότητα και τη διόγκωση των ούλων. Η συχνότητα και η βαρύτητα της ουλίτιδας αυξάνονται κατά την περίοδο της εφηβείας γιατί οι ορμονικές μεταβολές επηρεάζουν την υγεία των ούλων. Πάντως σε κάθε περίπτωση, η έλλειψη στοματικής υγιεινής αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα για την εμφάνιση της ουλίτιδας. Σήμερα η ουλίτιδα δεν θεωρείται πλέον "προνόμιο" των ενηλίκων, αλλά και των παιδιών με κακή στοματική υγιεινή.
Πρόληψη & θεραπεία των νόσων του στόματος
Το πιο σπουδαίο μήνυμα της οδοντιατρικής έρευνας είναι ότι η τερηδόνα και η ουλίτιδα μπορούν όχι μόνο να προληφθούν αλλά και να ανασταλεί η εξέλιξή τους όταν βρίσκονται σε αρχικά στάδια. Στόχοι της προληπτικής αγωγής είναι η απομάκρυνση της οδοντικής μικροβιακής πλάκας (ΟΜΠ) και η ενίσχυση των δοντιών.
Τα προληπτικά μέσα που υπάρχουν σήμερα είναι:
- Η χρήση οδοντόβουρτσας και νήματος για καλή στοματική υγιεινή.
- Ο περιορισμός των υδατανθράκων και ειδικότερα της ζάχαρης από τη διατροφή.
- Η χρήση φθορίου σε όλες τις μορφές του, που αυξάνει την αντίσταση του δοντιού στην προσβολή του από την τερηδόνα.
Προληψη
Οι επισκέψεις στον Παιδοδοντίατρο πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε 6 μήνες, για την έγκαιρη διάγνωση των προβλημάτων του στόματος και την τοπική εφαρμογή φθορίου στα δόντια του παιδιού. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ΠΡΟΛΗΨΗ παρά ΘΕΡΑΠΕΙΑ.
Η χρήση της βούρτσας από τα μικρά παιδιά ενθαρρύνεται περισσότερο για την εδραίωση καλών συνηθειών στομα¬τικής υγιεινής. Τον αποτελεσματικό καθαρισμό των δοντιών φροντίζουν οι γονείς.
Θεραπεία
Όταν τα δόντια έχουν τερηδονιστεί, ο Παιδοδοντίατρος χρησιμοποιεί σύγχρονα υλικά για την αποκατάσταση τους. Σε περίπτωση εκτεταμένης βλάβης των δοντιών μπορεί να χρειαστεί ενδοδοντική θεραπεία και τοποθέτηση ανοξείδωτων στεφανών. Μερικές φορές η εξαγωγή ενός δοντιού είναι αναπόφευκτη. Στην περίπτωση αυτή επιβάλλεται η διατήρηση του χώρου που καταλαμβάνει το δόντι αυτό με ειδικά ορθοδοντικά μηχανήματα.
Στόχος της θεραπευτικής παρέμβασης του Παιδοδοντιάτρου είναι η αποκατάσταση της υγείας, της λειτουργικότητας αλλά και της αισθητικής του στόματος των παιδιών. Η στοματική υγεία είναι σημαντικότατος συντελεστής για τη φυσιολογική ψυχοσωματική εξέλιξη του παιδιού.