Ερώτηση από Γιασεμακι (26.6.2019)
“Καλησπέρα, αντιμετώπιζω μια κατάσταση κάπως πιεστική και δεν ξέρω πως πρέπει να το διαχειριστώ. Έχω ένα κοριτσάκι 2 χρονών, τη μεγάλωσα χωρίς καμία βοήθεια(από πεθερά, μαμά, μπαμπά) και έτσι από πάντα ήταν προσκολλημένη σε εμένα, είχε έντονες φοβίες πιο μικρή πρός ανθρώπους που την πλησίαζαν (ξένους ) αλλά και συγγενικού περιβάλλοντος, που θα έλεγα τη ζόριζαν για αγκαλιά η δεν μου την έδιναν όταν ήθελε τη μαμά, το αναφέρω μήπως είναι η αιτία κάποιας συμπεριφοράς. Τώρα 2 χρόνων έχει ξεπεράσει τις φοβίες της αλλά δεν θέλει αγκαλιές από συγγενείς, του άντρα μου περισσότερο (το ποίο το σέβομαι και δεν πιέζω καθόλου) αλλά θέλει να είναι συνέχεια μαζί μου, θέλει να παίζει και να την κοιτάω, δεν θέλει να πάει πουθενά χωρίς εμένα και ενώ πρίν κάτι μήνες έκανε βήματα να πάει στις κούνιες με την πεθερά μου, έμενε πολλές ώρες με τη μαμά μου, ξαφνικά αντιδρά να πάει με τους γονείς του άντρα μου, δεν θέλει να της αλλάξει πάνα, δεν θέλει να παίξει μαζί της, τίποτα! Ξαφνικά εκεί που έκανε βήματα να είναι χωρίς εμένα ξανακόλλησε. Τι πρέπει να κάνω; Πώς να το διαχειριστώ; Συγνώμη για τις τόσες λεπτομέρειες.”
Απάντηση από ψυχολόγο (28.6.2019)
“Σας ευχαριστώ πολύ για τις λεπτομέρειες! Με βοηθούν αρκετά να σχηματίσω μία κλινική είκονα έστω από απόσταση! Είναι σημαντικό ως μητέρες να αναγνωρίζουμε ότι εμείς είμαστε οι ειδικοί στο δικό μας παιδί και οι επιστήμονες απλά προσφέρουν επιστημονική άποψη!
Όλα όσα περιγράφεται για την προσκόλληση της μικρής σας κόρης είναι απολύτως φυσιολογικά για την συναισθηματική της ανάπτυξης σε αυτήν την περίοδο, δηλαδή τα 2-3+. Είναι η φάση της ζωής που το παιδί ξεκινάει την πορεία του μέσα στο περιβάλλον καταλαβαίνοντας σιγά σιγά τον κόσμο γύρω του. Προσπαθώντας να ανεξαρτοποιηθεί από το κύριο πρόσωπο που την φροντίζει (εσάς δηλαδή) είναι λίγο μπερδεμένη. Από την μία θέλει την ανεξαρτησία της από την άλλη αγχώνεται με το διαφορετικό ή νέο ή την συντροφιά των άλλων. Συγκεκριμένα, αυτό που κάνει η κόρη σας-που θέλει να παίζει και να την κοιτάτε ή παίζει και έρχεται δίπλα σας για λίγο και ξανά φεύγει-είναι αυτό που ονομάζουμαι ΄ασφαλή προσκόλληση'. Νιώθει την αγάπη και την ασφάλεια που προσφέρεται και είναι ικανή να εξερευνήσει τον κόσμο γύρω της γνωρίζοντας πως αν σας χρειαστεί είστε εκεί δίπλα της για ασφάλεια. Οι περισσότερες μητέρες έχουν μία σχέση ασφαλής προσκόλλησης με το παιδί τους.
Αλλά σε αυτήν την ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο (το 0-3 έτη) παρουσιάζεται και το άγχος αποχωρισμού συνήθως ως προς την μητέρα. Αυτό συμβαίνει στα περισσότερα παιδάκια μέχρι να βρουν την σειρά τους με την βοήθεια των γονέων τους. Σας συμβουλεύω το εξής:
- Ενθαρρύνετε την κόρη σας να περιγράφει τα συναισθήματα της με διάφορους τρόπους, όπως στο παιχνίδι με λούτρινα ή διαβάστε αντίστοιχα παραμύθια όπως περιγράφονται διάφορες καταστάσεις στα οποία μπορείτε να συγκρίνετε. Μία επίσκεψη σε ένα ποιοτικό βιβλιοπωλείο μαζί της θα είναι μία ευχάριστη εμπειρία και θα την βοηθήσει να αγαπήσει τον γραπτό λόγο (ο οποίος είναι πολύ σημαντικό μέσο για την ανάδειξη διαφόρων συναισθημάτων και το χτίσιμο της ενσυναίσθηση).
- Εκφράζοντας αυτό που νιώθουμε θα σε βοηθήσει να διαχειριστείς τα συναισθήματα της κόρης σας αλλά και να της δείξεις πως είσαι ο άνθρωπος στον οποίο μπορεί να εμπιστεύεται όταν χρειάζεται στήριξη.
- Συνεχίστε να σέβεστε την ελευθερία της να επιλέγει σε ποιον και πότε θα αγκαλιάσει κτλ. Είναι πολύ σημαντική αυτή σας η κίνηση για πολλούς λόγους που θα την βοηθήσουν να διατηρήσει την αυτονομία και προστασία της στο μέλλον.
- Προσπαθήστε να συμπεριλαμβάνετε τον πατέρα στην καθημερινή φροντίδα της κόρης σας για να ξεκινήσει η οικειότητα της και εμπιστοσύνη της με τον πατέρα (αν δεν το έχετε κάνει ήδη).
- Όμως! όσο και να έχει απασχοληθεί ο πατέρας από νεογνό με το μωρό τα μωρά συνήθως ΄κολλάνε' στην μανούλα και αυτό θέλει υπομονή και τρόπο. Ένα τρυφερό χάδι, μία αγκαλιά συνοδευόμενη από μία απόσπαση προσοχής, π.χ. την αγκαλιάζεις και καθησυχάζεις το άγχος της, παράλληλα της λες να πάτε να κάνετε κάτι ευχάριστο, π.χ. να χρωματίσετε, να παίξετε με πλαστελίνη, να φτιάξετε ένα τοστ- οτιδήποτε θα ξεκινήσει έναν διαφορετικό διάλογο που θα δώσει άλλο κλίμα.
- Προσπαθήστε να κάνετε ευχάριστες κοινές δραστηριότητες τουλάχιστον 2 την ημέρα (δεν είναι ανάγκη να βγαίνετε κάπου συγκεκριμένα) για 14 ημέρες και σιγά σιγά θα δείτε ένα παιδάκι που θα δείχνει πιο αυτόνομο.
- Όσο χρόνο περνάμε με το παιδί μας τόσο ασφαλές θα νιώθει και θα είναι έτοιμο να αυτονομηθεί. Όσο προσπαθούμε να 'ξε-κολλήσουν' από πάνω μας τόσο περισσότερο θα γαντζωθούν γιατί θα νιώθουν άγχος και ανασφάλεια ως προς την σχέση τους με την μαμά.
Τα 2-4 είναι μία δύσκολη περίοδο για την συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού-δεν σας το κρύβω όσοι γονείς το περάσαμε το αναγνωρίζουμε. Προσπαθήστε να χτίζεται ευχάριστες κοινές δραστηριότητες (π.χ. ότι δεν είναι αδρανή: ανάγνωση, ζωγραφιές, μουσική & τραγούδι, βόλτα στο πάρκο ή πικνικ κτλ) σαν οικογένειά-όταν το παιδί διασκεδάζει και περνάει καλά μαζί με τους γονείς τότε χτίζετε η ασφάλεια και η εμπιστοσύνη γιατί απλά τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από το παιχνίδι. Μαθαίνουν τα πάντα μέσα από το παιχνίδι-να εμπιστεύονται, να νιώθουν ασφαλή, να έχουν αυτοπεποίθηση και ικανότητα, αλλά προ παντός μαθαίνουν πόσο τους αγαπούν.
Ενημερώστε με για την εξέλιξη.”