Ερώτηση από Aggelikifok (12.3.2017)
“Καλησπέρα σας, έχω έναν γιο 15 μηνών και τον τελευταίο καιρό με απασχολεί η αντίδρασή του όταν επιστρέφει πίσω σε εμένα εάν έχει λείψει κάποιες ώρες ή και λίγες μέρες.
Ακόμα δεν πηγαίνει παιδικό σταθμό και εγώ δε δουλεύω οπότε περνάμε την ημέρα μας μαζί. Όταν έρχεται κόσμος στο σπίτι θέλει να είναι δίπλα μου, να τον παίρνω αγκαλιά ή να παίζουμε μαζί. Εάν τον απασχολήσει κάποιος άλλος και φύγω από το δωμάτιο αρχικά είναι ανήσυχος, όμως ξεχνιέται στη συνέχεια και όταν επιστρέφω τότε έρχεται προς το μέρος μου με χαρά.
Το θέμα μου είναι όταν λείψει από το σπίτι για αρκετές ώρες ή και λίγες μέρες (όταν έφυγε με τον άντρα μου). Μόλις επέστρεψε δεν έδειξε χαρά ή ανυπομονησία, ίσως να τον χαρακτήριζα και σχεδόν αδιάφορο.
Στη συνέχεια ήρθε στην αγκαλιά μου και σιγά-σιγά παίξαμε. Απλά η πρώτη του αντίδραση δεν ήταν ιδιαίτερα θερμή.
Διάβασα και ένα σχετικό άρθρο στο site σας αλλά για ποιο λόγο μπορεί να συμβαίνει αυτό, είναι κάποιο θέμα που αφορά τη σχέση μας ή τον τρόπο δεσίματός μας;
Ευχαριστώ εκ των προτέρων.”
Απάντηση από ψυχολόγο (12.3.2017)
“Καλημέρα Aggelikifok,
Αυτό που περιγράφεις στο πρώτο μέρος στην ερώτηση σου, είναι πολύ ενθαρρυντικό. Δηλαδή το ότι ο μικρός σου, αρχικά είναι ανήσυχος με τον ξένο αλλά έπειτα 'ξεχνιέται' και έπειτα από λίγη ώρα απουσίας έρχεται με χαρά να σας υποδεχτεί, δείχνει μια ασφαλής προσκόλληση. Αυτό σημαίνει ότι έχετε χτίσει ένα δεσμό εμπιστοσύνης -ο μικρός γνωρίζει ότι η μαμά είναι διαθέσιμη συναισθηματικά και όταν λείπει πάντα επιστρέφει, και έτσι δεν υπάρχει έντονο άγχος. Όταν ο κόσμος είναι παρόν (ή π.χ. μιλάτε στο τηλέφωνο κτλ) το παιδί θα κάνει τα πάντα για να έχει την προσοχή σας -για να σας θυμίσει πως είναι παρόν. Γιατί τα παιδιά θέλουν τη μαμά αποκλειστικά.
Είμαι λίγο μπερδεμένη με το δεύτερο κομμάτι της ερώτησής σου. Δεν μου είναι ξεκάθαρο εάν ο μπαμπάς ζει χωριστά από εσάς και τον παίρνει να μείνει μαζί του λίγες μέρες ή πηγαίνουν εκδρομή χωρίς εσένα για λίγες μέρες. Θα μπορούσε αυτό να ήταν πιο ξεκάθαρο. Χωρίς να γνωρίζω παραπάνω για την περίπτωσή σου, θα έλεγα ότι το παιδί είναι θυμωμένο μαζί σου. Δεν καταλαβαίνει γιατί δεν είσαι μαζί του εκείνες τις ώρες που είστε χώρια. Σε αυτήν την περίπτωση σέβεσαι τα αισθήματά του. Και θα πρέπει να σας πω πως εφόσον σας πλησιάζει μετά και παίζετε μαζί (δηλαδή συμμετέχετε σε μία κοινωνική διάδραση) δείχνει πως ο μικρός σας συγχωρεί και συνεχίζει η επαφή σας.
Αγγελική, σε γενικές γραμμές τα παιδάκια αλλάζουν τη διάθεσή τους πολύ γρήγορα και χωρίς προειδοποιήση.
Υπάρχουν εκατοντάδες εξηγήσεις για το λόγο στον οποίο ένα νήπιο είτε σε σπρώχνει από κοντά του είτε γαντζώνεται επάνω σου. Θα σου δώσω όμως κι άλλους λόγους για το οποίο μπορεί να συμβαίνει και κρίνε εσύ την περίπτωση σου (αλλά πάρε με ένα τηλέφωνο (6986775642) για να μου δώσεις περισσότερες πληροφορίες για να σε βοηθήσω πιο συγκεκριμένα):
1. Είχε άσχημη μέρα.
Όπως οι ενήλικες έτσι και τα μικρά παιδιά έχουν άσχημες μέρες π.χ. μπορεί να μην πρόλαβε να κάνει κούνια και η απογοήτευσή του να τον κάνει απόμακρο.
Αντίδραση: Σεβόμαστε την επιθυμία του να έχει τον χώρο του αλλά του λέμε ότι είμαστε εδώ για να τον στηρίξουμε όταν θα μας χρειαστεί.
2. Είναι θυμωμένος μαζί σου και δεν ξέρει πως να το εκφράσει.
Η συναισθηματική ζωή του νηπίου είναι πολύπλοκη-μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους αλλά δεν μπορούν να τα εξηγήσουν. Μπορεί να είναι θυμωμένος που έλλειπε από κοντά σου ή να ασχολείσαι με κάτι άλλο. Όποια είναι η περίπτωση σου, είναι θυμωμένος και δεν μπορεί να εξηγήσει το γιατί.
Αντίδραση: Μιλήστε του. Ρωτήστε τον απαλά και δεχτείτε αυτό που λέει. Εάν είναι θυμωμένος δεν θα διαρκέσει πολύ. Εάν μιλάει, αυτό τον βοηθάει να κατανοήσει τα αισθήματά του.
3. Είναι σε φάση που προτιμάει τον μπαμπά (ή σε φάση που προτιμάει τη μαμά)
Είναι δύσκολος με εσένα αλλά εντάξει με τον μπαμπά (ή το ανάποδο).
Αντίδραση: Είναι φυσιολογικό το παιδί να περνάει φάσης που είτε προσκολλείται είτε απορρίπτει τους δύο γονείς κατά σειρά. Εάν όμως νομίζεις πως η αλλαγή της συμπεριφοράς του παιδιού είναι κάτι πιο ουσιαστικό, τότε δώσε προσοχή στη δική σου συμπεριφορά κι αυτήν του μπαμπά. Μήπως ενθαρρύνεται το παιδί να προτιμάει τον έναν ή τον άλλον γονέα;
4. Είναι σοβαρά ενοχλημένος και ξεσπάει με βία.
Ορισμένα παιδάκια ξεπερνούν τα όριά τους και διαχειρίζονται την απόρριψη με βία (π.χ. δαγκώνουν, σπρώχνουν, χτυπάνε, τραβάνε μαλλιά).
Αντίδραση: Ακόμη κι αν δεν είναι επώδυνο, είναι σημαντικό να πατάμε πόδι σε κάθε είδους ξέσπασμα βίας. Οπότε να εξηγούμε στο παιδί τη συνέπεια τις πράξης του: "Όχι. Στη μαμά δεν αρέσει αυτό. Εάν το κάνεις αυτό θα πρέπει να σε αφήσω κάτω (από την αγκαλιά) / να πάμε σπίτι/ να σου πάρω το παιχνίδι".
Η βασική απάντηση είναι αυτή: Το παιδί επιθυμεί τη μαμά του. Και σου δίνει το cold shoulder treatment / silent treatment (σε αγνοεί δηλαδή) μέχρι να τα βρει με τον εαυτό του και να σιγουρευτεί πάλι πως η μαμά τον αγαπάει.
Ελπίζω να σε βοήθησα.”