Ερώτηση από Μπουμπού (20.02.2021)
Καλησπέρα σας!θα ήθελα να θέσω το εξής ερώτημα..έχω πάρει διαζύγιο με τον σύζυγό μου έχω κ κάποιες μέρες που μένω στους γονείς μου. Έχει βγεί η απόφαση πια για την επικοινωνία του μικρού με τον μπαμπά κ ο μικρός πάει όταν πρέπει με διάθεση καλή, τον αγαπάει πολύ και γενικά κάθεται με αναζητάει κάποιες φορές όπως κάνει και με εμένα το ίδιο τις υπόλοιπες μέρες θεωρώ πως είναι απόλυτα φυσιολογικό... Ένα βράδυ λοιπόν που τον έβαζα για ύπνο του είπα πως, με τον μπαμπά χωρίσαμε αλλά θα εξακολουθούμε να είμαστε οικογένεια απλά θα μένουμε σε διαφορετικά σπίτια και θα σε αγαπάμε το ίδιο με πρίν.. Με άκουγε αλλά έκανε και διάφορες κινήσεις ώστε να μου αποσπάσει την προσοχή... Να διευκρινίσω πώς είναι 2 ετών... Το ερώτημα είναι λοιπόν, πώς μπορώ να χειριστώ την όλη κατάσταση με τον μικρό? Πραγματικά νομίζω ότι δεν ξέρω και πως δεν το κάνω σωστά... Νομίζω ότι αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει καταλαβαίνει πολλά είναι έξυπνος... Παρακαλω πολύ μπορείτε να με βοηθήσετε ?
Απάντηση από ψυχολόγο (21.02.2021)
Αγαπητή Μπουμπού
Λυπάμαι για το διαζύγιο σας και εύχομαι η οικογενειακή σας κατάσταση να είναι λειτουργική και για τους τρεις σας. Στα 2 έτη τα νήπια δεν μπορούν να λογικέψουν καταστάσεις όπως ένα διαζύγιο. Αυτό που καταλαβαίνουν είναι τα συναισθήματα και τις αλλαγές που βιώνουν. Η ιδέα πως κάποιος στην οικογένειά θα φύγει για να ζήσει αλλού είναι πέραν της φαντασίας τους. Γνώρισε στο παιδί το γεγονός πως ορισμένες φορές οι μαμάδες και οι μπαμπάδες αποφασίζουν να χωρίζουν όπως όταν τα παιδιά αποφασίζουν να μην ξανά κάνουν παρέα με τους καλύτερους τους φίλους. Πες του πως οι γονείς δεν παίρνουν διαζύγιο απ΄ τα παιδιά τους ούτε αφήνουν τα παιδιά τους και πως εσείς δεν θα τoν αφήσετε ποτέ.
- Περιγράψετε την νέα οικογενειακή κατάσταση στο παιδί με απλότητα αλλά σαφήνεια. Τα νήπια έχουν αρκετή θεμελιωμένη εικόνα των γεγονότων και θέλουν να ξέρουν τι ακριβώς σημαίνει το διαζύγιο γι΄ αυτούς. Αν δεν γνωρίζετε εσείς οι ίδιοι τι αλλαγές πρόκειται να συμβούν απλά πείτε στο παιδί αυτό που γνωρίζετε, π.χ. “Εγώ θα μείνω εδώ στο σπίτι και ο μπαμπάς θα έχει το δικό του σπίτι. Εσύ θα μένεις και στα δύο σπίτια. Θα έχεις ρούχα και παιχνίδια σε αυτό το σπίτι και στου μπαμπά το σπίτι”. Όσες περισσότερες πληροφορίες δώσετε στο παιδί τόσο προετοιμασμένο θα είναι. Βεβαιωθείτε να αναφέρετε ότι αυτή η κατάσταση θα είναι μόνιμη. Αποφεύγετε σχόλια τύπου “Δεν θα αλλάξουν πολλά”, διότι αυτό δεν θα προετοιμάσει το παιδί για την πραγματικότητα που έρχεται.
- Χρησιμοποιήστε λέξεις-κλειδιά που εκφράζουν το μακροπρόθεσμο. Ορισμένες φορές η λύπη που περνά ένας γονιός σ΄αυτἠν την περίοδο μπορεί να τους κάνει να χρησιμοποιούν λέξεις οι οποίες δεν δίνουν την πλήρη εικόνα των πραγμάτων στο παιδί. Προτάσεις τύπου, “θα είμαστε πάντα μία οικογένειά” και “αγαπιόμαστε ακόμη με τον μπάμπα/μαμά” μπερδεύουν το παιδί όταν εκείνο χρειάζεται ξεκάθαρες εξηγήσεις τύπου άσπρο-μαύρο. Όταν μιλάτε στο παιδί για τον χωρισμό είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήτε γλώσσα η οποία δίνει ξεκάθαρο μήνυμα. Ακόμη κι αν αγαπάτε ο ένας τον άλλον, λέγοντας αυτό σ’ ἐνα μικρό παιδί προσθέτει στην σύγχυση του και του δίνει πλαστές ελπίδες (π.χ. σκέψεις τύπου “αφού αγαπιέστε γιατί χωρίζετε;” “άρα μπορεί να μην χωρίσουν").
- Επιτρέψτε στο παιδί να πηγαίνω-φέρνει τα πράγματα του και στα δύο σπίτια. Στην διάρκεια ενός διαζυγίου το παιδί χρειάζετε άνεση και ρουτίνα όσο ποτέ. Με όλη την ανωκατοσούρα των αλλαγών, το παιδί χρειάζετε τα ρούχα του, τα παιχνίδια του και τα αντικείμενα που του δίνουν ασφάλεια να είναι και στα δύο σπίτια. Αργότερα όταν τακτοποιηθείτε τότε μπορεί να έχει δύο ειδών ρούχα/παιχνίδια και στα δύο σπίτια αλλά στην αρχή κρατήστε τις αλλαγές στο ελάχιστο.