Ερώτηση από Στέλλα (30.12.2019)
“Καλημερα, λέγομαι Στέλλα και είμαι 36 ετών. Είμαι στην αρχή της δευτέρης εγκυμοσύνης μου, η οποία στην ουσία είναι η τρίτη κατά σειρά, μιας και μεσολάβησε μια παλλινδρόμη κύηση πρίν δυο μήνες. Περιμένω να αδιαθετήσω κανονικά την άλλη εβδομάδα αλλά επειδή αισθάνθηκα νωρίς τα σημάδια της εγυμοσύνης έκανα τεστ και εξέταση αίματος και όλα έδειξαν θετικά. Από την αρχή της κύησης άρχισαν να με καταβάλουν συναισθήματα πανικού, έντονης δυσφορίας και στρες. Συνέχεια στο μυαλό μου περνά φευγαλέα η ιδέα μήπως ξανασυμβεί παλλινδρόμηση ενώ από την άλλη σκέφτομαι και ότι αυτές οι αγχώδεις διαταραχές που μου συμβαίνουν μπορεί να έχουν καάνει ήδη κακό στο έμβρυο. Προσπαθώ να το διαχειριστώ μόνη μου ακούγοντας λίγο μουσική ή ασχολούμενη με κάτι που με ευχαριστεί όπως παίζοντας με την κόρη μου. Ωστόσο υπάρχουν στιγμές και ιδιαίτερα το βράδυ που αυτό επανέρχεται έντονα και με καταβάλει με αποτέλεσμα να δυσκολεύομαι αρκετά στον ύπνο μου. Πως μπορώ να το διαχειριστώ όλο αυτό; Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.”
Απάντηση από ψυχολόγο (30.12.2019)
Αγαπητή Στέλλα,
Πάρτε μια ανάσα ! και προσπαθείστε με όλη την δύναμη σας να μαζέψετε τις σκέψεις που σας δημιουργούν ταραχή. Υπάρχουν διάφορα θέματα που δικαίως σας δημιουργούν άγχος και αυτά όλα αντιμετωπίζονται. Οι περισσότεροι μας αναγνωρίζουν ότι η εγκυμοσύνη από μόνη της είναι περίοδο μεγάλων αλλαγών (σωματικών και συναισθηματικών) για την γυναίκα αλλά και για τους άλλους γύρω της. Θα προσπαθήσω να σας βοηθήσω απαντώντας στα θέματα που αναφέραται ως εξής:
Παλινδρόμηση Κύηση
Λυπάμαι πολύ που βιώσατε αυτήν την δυσάρεστη εμπειρία. Αναγνωρίζω απόλυτα το άγχος σας για την νέα κύηση και θα αδικήσετε τον εαυτό σας πρωτίστως αν αφήσετε τα έντονα συναισθήματα του άγχους να σας καταβάλλουν. Η κάθε εγκυμοσύνη είναι διαφορετική για την ίδια γυναίκα οπότε βάλτε σε παύση τις σκέψεις σας για την προηγούμενη δοκιμασία και προσπαθήστε να συγκεντρωθείτε σε αυτήν την νέα ευκαιρία για να επεκτείνετε την οικογένειά σας.
Οι Αγχώδη Διαταραχές στην Εγκυμοσύνη
Το άγχος, αλλά πρωτίστως η κατάθλιψη, είναι η πιο συνηθισμένες επιπλοκές της εγκυμοσύνης. Αυτά τα δύο είναι κάπως σαν ξαδελφάκια- το ένα προηγείται το άλλο όμως και τα δύο έχουν πηγή την ανασφάλεια που εκδηλώνεται με ταραγμένες σκέψεις, ιδέες ή εικόνες. Σκεφτείτε ότι το άγχος είναι όλες οι χιονονιφάδες μέσα σε μία γυάλα χιονόμπαλας. Όταν το κουνάς, βλέπεις όλες τις χιονονιφάδες να σκορπίζονται. Κάπως έτσι είναι και οι ταραγμένες σκέψεις / ιδεές / εικόνες στο νου μας. Μετά από 2-3 λεπτά όμως έχουν κάτσει στον πάτο οι χιονονιφάδες και η χιονομπάλα είναι πιο ξεκάθαρη. Έτσι και όταν μπορέσουμε να συμμαζέψουμε τις σκέψεις που μας ταράζουν μπορούμε να δούμε την κατάσταση ή τα γεγονότα πιο ξεκάθαρα-περισσότερο ήρεμα.
Άγχος και Βρέφος
Πράγματι το άγχος επηρεάζει την εγκυμοσύνη-τις ορμόνες σας αλλά και το μωρό- όμως δεν έχουμε τεκμηριωμένες έρευνες που δείχνουν ότι έπαθε κακό το μωρό από το μητρικό άγχος στις 2 εβδομάδες κύησεις. Οπότε... ψυχραιμία. Αν θα επηρεάσει το μητρικό σας άγχος κάποιους (εκτός εσάς δηλαδή) θα είναι την κόρη που ήδη έχετε και τον σύντροφο σας. Αυτό που θα καταφέρετε να μάθετε στην κόρη σας είναι πως να διαχειρίζει στρεσογόνες καταστάσεις με άγχος αφού θα σας παρακολουθεί να είστε σε αυτήν την κατάσταση. Τον δε σύντροφο σας θα τον φέρει σε άβολη κατάσταση αφού δεν θα γνωρίζει πως να σας στηρίξει πράγμα που ίσως σας κάνει να νιώθετε μόνη. Και δεν χρειάζεται μια εγκυμονούσα / μανούλα να νιώθει έτσι.
Η Καθεαυτού Εγκυμοσύνη
Για την ενημέρωση σας, είναι καλό να γνωρίζετε ότι 1 στις 4 εγκυμοσύνες δεν καταφέρνουν να φτάσουν τις πρώτες 12 εβδομάδες. Αυτό δεν είναι στον έλεγχο μας και συμβαίνει γιατί το σώμα μας απορρίπτει ότι δεν είναι υγιή από μόνο του. Φυσικά αυτό δεν αναιρεί την απογοήτευση μας γιατί θέλουμε να βιώσουμε την μητρότητα μέσα της εγκυμοσύνης. Όμως χρειάζεται να τρέφουμε τρυφερότητα ως προς τον εαυτό μας και να μην βάζουμε κανένα πήχος στον εαυτό μας. Δεν είσαι πια μία καρδιά αλλά δύο και το μωρό σου θα συμμετάσχει στην δική σου ζωή αυτούς τους εννέα μήνες. Οπότε άσε τα γεγονότα να εξελιχθούν από μόνα τους και τα διαχειρίζεστε καθώς παρουσιάζονται. 'Ετσι δεν θα χάνεις πολύτιμο χρόνο επικαλώντας γεγονότα που δεν έχουν συμβεί, τουλάχιστον ακόμα.
Προτείνω τα εξής για να διαχειριστείτε το άγχος σας και να για να χαρείτε την νέα εγκυμοσύνη:
- Προσπαθείτε να αυξάνεται ευχάριστες δραστηριότητες (π.χ. περίπατο, επιτραπέζιο με την κόρη, οικογενειακό πικνικ, μουσική καθώς κάνουμε σπιτικές εργασίες κτλ) μέσα στην καθημερινότητα σας: μόνη σας, με την κόρη σας, με τον σύντροφο / φίλους. Οι ευχάριστες δραστηριότητες βοηθούν στην αύξηση της καλής διάθεσης και αυτό θα σας παροτρύνει να συνεχίζεται να τις πραγματοποιήτε σαν ρουτίνα ψυχικής ευεξίας.
- Συγκεντρώστε τις σκέψεις σας.
- Μία χαλαρωτική άσκηση που κάνουμε στην θεραπεία και μπορείτε να κάνετε στο σπίτι και δεν χρειάζεται πάρα πολύ χρόνο, π.χ. 15-20 λεπτά, είναι η εξής: κρατάτε π.χ. ένα πορτοκάλι στο χέρι σας και κλείνετε τα μάτια σας. Για τα επόμενα 15 λεπτά σκέφτεσται την μυρωδιά του, την υφή του, την γεύση του. Ο στόχος είναι να μην σκεφτείτε τίποτα πέραν από το πορτοκάλι στο χέρι σας. Αυτήν την άσκηση την κάνουμε για να εξασκήσουμε τον εαυτό μας να συμμαζέψουμε τις σκέψεις μας σε ένα πράγμα αντί να είναι σκορπισμένες όπως με το παράδειγμα των χιονονιφάδων. Όταν καταφέρουμε να συγκεντρώνουμε τις σκέψεις μας γύρω από διάφορες καταστάσεις θα δούμε πως το άγχος μας θα το αντιμετωπίσουμε με περισσότερο έλεγχο αφού θα έχουμε αποδείξει στον εαυτό μας ότι μπορούμε να ελέγξουμε τις σκέψεις μας.
- Κλείστε Ραντεβού με το Άχγος. Επιλέξτε μία συγκεκριμένη ώρα και διάρκεια που θέλετε να αφιερώσετε στο άγχος ή τις στενοχώριες που σας προκαλούν άγχος. Για παράδειγμα, κάθε μέρα στις 2.00- 3.00 μμ, είστε σε ένα χώρο μόνη σας και θα επιτρέψετε στον εαυτό σας να σκέφτει όλες τις σκέψεις, εικόνες ή ιδέες που περνούν από το νου σας και σας αγχώνουν. Είναι μία πολύ σημαντική τεχνική που οφείλονται πολλοί. Πρώτον, εσείς που δεν θα σπαταλάτε την μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας αγχωμένη. Δεύτερον, δεν θα σας βλέπει η κόρη σας να είστε εκτός ελέγχου πανικοβλημένη άρα δεν θα μάθει από εσάς πως να χρησιμοποιή το άγχος ως μέθοδο διαχείρισης των προβλημάτων της. Τρίτον, θα έχετε καλύτερη διάθεση και αντίστοιχα καλές σχέσεις με το άμεσα οικογενειακό περιβάλλον. Τέταρτον. θα έχετε καλύτερο ύπνο αφού θα τακτοποιήτε το θέμα των ταραγμένων σκέψεων στο καθημερινό σας ραντεβού.
- Πινακίδα του STOP. Ένας άμεσος τρόπος να βάλετε φρένο στις ταραγμένες σκέψεις που προκαλούν άγχος αλλά και κατάθλιψη, είναι η Πινακίδα του STOP. Όταν περνάει από το νου μας η συγκεκριμένη σκέψη, θα βάλετε φρένο στην σκέψη εικονίζοντας στον νου την πινακίδα του STOP. Είναι μία πολύ εύκολη μέθοδο και την προτιμούν πολλές εγκυμονούσες και νέες μητέρες που έχουν συμμετάσχει στις ομάδες μου.
- Διατροφή και Υπνο. Φρόντισε αυτές τις πρώτες εβδομάδες να έχετε καλή διατροφή και να προσπαθείτε να κοιμάστε σε μία συγκεκριμένη ώρα καθημερινά. Μία ώρα πριν πέσετε για ύπνο, προσπαθείστε να αποφύγετε τα ερεθίσματα της τηλεόρασης και του κινητού. Κάντε ένα χαλαρό ντουζ, περιποιηθείτε τον εαυτό σας, διαβάστε λίγες σελίδες από ένα βιβλίο.
Πιστεύω σας έχω δώσει αρκετές τεχνικές που είναι έυκολα εφαρμόσιμες και δεν κοστίζουν τίποτα παρά την βούληση σας. Στέλλα σας εύχομαι καλή εγκυμοσύνη, να χαίρεσαι την κόρη σας και να έχεις μία χαρούμενη οικογένειά. Να θυμάσαι πως όταν η μαμά είναι καλά είναι καλά και η υπόλοιπη οικογένειά. Είμαι στην διάθεση σας. Καλή Πρωτοχρονιά!
Εργαλεία 
