Ερώτηση από Γιώτα (19.12.2018)
“Καλησπέρα , έχω ένα μωράκι 5 μηνών. Από 3 μηνών δεν θέλει κανέναν ξένο, ούτε καν την γιαγιά της, θέλει μόνο εμένα. Μόλις την παίρνει κάποιος άλλος αγκαλιά, σπαράζει στο κλάμα σαν να πονάει! Έχω απελπιστεί, γιατί σε 2 μήνες πρέπει να γυρίσω στην δουλεία και δεν ξέρω τι να κάνω... Δοκίμασα να την αφήσω με την γιαγιά στο δικό μας σπίτι, για να είναι στο περιβάλλον της, αλλά για μια ώρα που έλειψα, έγινε ο κακός χαμός, δεν έφαγε, δεν κοιμήθηκε, μόνο έκλαιγε και όλο το βράδυ ξυπνούσε ανά μια ώρα με κλάματα... Τι μπορώ να κάνω; Γενικά προσπαθώ να την βγάζω βόλτα να βλέπει κόσμο. Όταν είναι στο καρότσι και της μιλάνε γελάει, παίζει, όταν την παίρνουν αγκαλιά τσιρίζει και κλαίει, μόνο άμα την πάρω εγώ αγκαλιά ησυχάζει...”
Απάντηση από ψυχολόγο (20.12.2018)
“Καλησπέρα Γιώτα,
Να σου ζήσει το μωράκι.
Γιώτα, η προσαρμογή στην μητρότητα δεν είναι δίχως τις δυσκολίες της: η νέα μητέρα καλείται να ανταποκριθεί σε διάφορους παράγοντες που επηρεάζουν την σχέση της με το μωρό, όπως π.χ. την επιστροφή στην μισθωτή εργασία, τα οικιακά, την πίεση χρόνου και την έλλειψη κοινωνικής στήριξης. Όμως η σχέση μητέρα-βρέφους έχει μεγάλη βαρύτητα.
Είναι σημαντικό να γνωρίζεις πως οι πρώτοι 12 μήνες της ζωής του μωρού σου είναι οι πιο κρίσιμοι: συναισθηματικά, κοινωνικά, αναπτυξιακά. Είναι απολύτως φυσιολογικό ένα μωρό να θέλει ΜΟΝΟ την μαμά του και κάθε προσπάθεια να το παροτρύνουμε σε δεύτερο πρόσωπο σε αυτήν την ηλικία είναι ανώφελο. Η φυσιολογική αντίδραση του μωρού είναι αυτή που περιέγραψες. Και το μωρό αντιδράει με αυτόν τον τρόπο γιατί 1. δεν νιώθει ασφάλεια με τα άλλα πρόσωπα και 2. νιώθει ασφάλεια μόνο με το κύριο πρόσωπο που το φροντίζει. Δηλάδη, συνήθως, την μητέρα. Όταν η μητέρα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του μωρού της, είτε αυτές είναι συναισθηματικές (π.χ. θέλει αγκαλιά γιατί αισθάνεται ασφάλεια, σιγουριά στα χέρια της μαμάς της ενώ με τους ξένους νιώθει άγχος και φόβο και γι αυτό κλαίει με σπαραγμό) είτε αυτές είναι σωματικές (π.χ. πεινάει, νιώθει άβολα γιατί χρειάζεται αλλαγή πάνας) τότε μπορούμε να πούμε πως χτίζεται μία σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ βρέφος-μητέρας. Αυτή η σχέση θα ειναι η βάση όλων τον μελλοντικών σχέσεων του μωρού - είτε θα είναι βασισμένες στην εμπιστοσύνη είτε στην αμφιβολία.
Δεν γνωρίζω λεπτομέρειες σχετικά με την εγκυμοσύνη σου και τον τοκετό (π.χ. αν είχες άγχος στην διάρκεια της κύησης, η μέθοδος τοκετού) αλλά συνήθως το άγχος και ένας δύσκολος τοκετός επηρεάζουν την συναισθηματική υγεία της μαμάς και του νεογνού. Αν πέφτεις σε μία από αυτές τις κατηγορίες αυτό που μπορείς να κάνεις είναι:
- να αφιερώσεις χρόνο με το μωρό σου
- να έχετε κοινές ευχάριστες δραστηριότητες μαζί (πολύ απλά πράγματα - επικοινωνία σε ότι κάνεις πχ.να της εξηγείς με λέξεις τί κάνεις κτλ
- να της διαβάζεις ένα βιβλίο κατάλληλο, να ακούτε μουσική).
Σε λίγο θα μπορεί να κάθεται και να μπουσουλάει, πράγμα που θα της δώσει μεγάλη αυτοπεποίθηση, αν βέβαια είναι το μωρό όπου οι γονείς συνεχίζουν να ανταποκρίνονται στις συναισθηματικές ανάγκες της, θα αγκαλιάσει αυτήν την 'μικρή' αυτονομία, αν όχι, θα της δημιουργηθεί μια έντονη ανασφάλεια και θα γαντζωθεί περισσότερο απάνω σου.
Οπότε σε συμβουλεύω:
- Να πάρεις πρώτα μία βαθιά ανάσα
- Να κατανοήσεις τη συμπεριφορά της κόρης σου, είναι απολύτως φυσιολογική.
- Να προσπαθήσεις να βρεις χρόνο για τον εαυτό σου αλλά και με την κόρη (και τον πάτερα αν υπάρχει) και να δημιουγήσετε μαζί κοινές ευχάριστες εμπειρίες.
Αυτό θα βοηθήσει την μικρή να νιώσει ασφάλεια, αυτοπεποίθηση και αγάπη. Μαζί με αυτά τα τρία έρχεται και η αίσθηση της αυτονομίας. Συνεχίζεις να φέρνεις τις γιαγιάδες μαζί στο σπίτι, να περνάτε ευχάριστα, να νιώθει το καλό ήρεμο κλίμα αγάπης και τρυφερότητας μεταξύ όλων για να ανταποκριθεί ανάλογα.
Όταν είστε έξω και χαμογελά στους ξένους το κάνει γιατί ήδη νιώθει την ασφάλεια της μαμάς της. Είναι φυσιολογικό να πάθει σοκ και να θυμώσει όταν κάποιος που δεν νιώθει καλά η ίδια την κρατάει. Έχει κάθε δικαίωμα ως νέος άνθρωπος με τον χαρακτήρα της, με το 'εγώ' της, να επιλέγει, να έχει τις προτιμήσεις της και να εκφράζει την δυσαρέσκεια της. Το θέμα είναι πως αντιδράς σε αυτό εσύ. Αν αντιδράς με νεύρο, άγχος, εκνευρισμό κτλ, μην περιμένεις διαφορετική συμπεριφορά απ΄ ότι έχει τώρα. Μιμείται αυτό που νιώθει από εσάς. Και ουσιαστικά την μαθαίνεις πως να συμπεριφέρεται. Γι αυτό, κάνει τις ευχάριστες δραστηριότητες μαζί της, πάρε τις ανάσες σου, προσπάθησε να σκέφτεσαι οτι η κάθε αντίδραση της είναι έκφραση των συναισθημάτων της - η επικοινωνία της μαζί σου - και αντέδρασε αναλόγως. Σχεδόν οι περισσότερες μας έχουν βρεθεί στην θέση σου και το έχουμε βιώσει - γνωρίζουμε δεν είναι εύκολο, αλλά είναι διαχειρίσιμο.
Από το γράμμα σου κατάλαβα ότι έχεις στρες για το τι θα συμβεί όταν επιστρέψεις στην μισθωτή εργασία. Αντί να περνάς τον χρόνο σου σκεπτόμενη αυτό, προσπάθησε να σκεφτείς την ιδανική σου ζωή σε 2 μήνες από τώρα. Σημείωσε αυτές τις σκέψεις. Τι πρέπει να κάνεις για να το αποκτήσεις; Πώς θα τα πραγματοποιήσεις; Τι δεν θα ήταν ιδανικό; Τι πρέπει να αποφύγεις τώρα; Βλέποντας τις απαντήσεις σου, θα έχεις τους στόχους σου μπροστά σου και κάθε μέρα θα δουλεύεις προς την εκπλήρωση τους. Έτσι θα φτάσουν αυτοί οι δύο μήνες και θα βιώνεις τα αποτελέσματα των επιθμιών σου. Όταν νιώθεις στρες, κάνε 15 λεπτά διάλειμμα ή κάτσε και σκέψου όλα αυτά που σε αγχώνουν/στρεσάρουν μακριά από το μωρό, έτσι δεν θα σε νιώθει το μωρό σε αυτήν την σωματική κατάσταση και δεν θα μεταφέρεις το άγχος σου σε αυτήν και ούτε θα μάθει να αγχώνεται ή να ανταποκρίνετε σε στρεσογόνες καταστάσεις με το άγχος. Θα επανέρχεσαι από το διάλειμμά σου ήρεμη, ψύχραιμη και με στόχο. Θα νιώσει ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια δίπλα σου νιώθοντας ότι μπορεί να βασιστεί επάνω σου για τα δικά της προβλήματα στο μέλλον (π.χ. πως να μοιράζεται) και έτσι να χτίστεί ακόμη πιο στενά η εμπιστοσύνη της προς εσένα και να νιώθει καλύτερα με την αυτονομία της καθώς αναπτύσσεται σε αυτό το στάδιο σε ραγδαίους ρυθμούς.
Εύχομαι να σε βοήθησα και ελπίζω να χαρείς την μητρότητα. Στην αρχή είναι λιγάκι δύσκολα αλλά μπορείς να ισορροπήσεις το στρες (π.χ. κλάμα μωρού, επιστροφή στην δουλειά) με υγιής σκέψεις και αντιδράσεις. Είμαι στην διάθεση σου άμα θέλεις να μιλήσουμε ιδιαιτέρως.
Καλά Χριστούγεννα και με υγεία για το νέο έτος. ”
Εργαλεία 
