Ερώτηση από Θεοδωρα (01.07.2020)
Καλημέρα σας,
Θα ήθελα να παραθέσω το προβληματισμό μου σχετικά με το ένα παιδί στην οικογένεια. Έχουμε ένα αξιολάτρευτο παιδί 4,5 χρόνων, δεν ξέρω ποσό εγωιστικά το βλέπω το θέμα γιατί νοιώθω πως αν κάνω δεύτερο παιδί θα παραγκωνίσω το πρώτο μου, βέβαια το μεγαλύτερο ερώτημα μου είναι ποσό αρνητικό θα είναι στη ζωή του παιδιού να μην έχει αδελφάκι και του στερώ αυτήν την σχέση αν τελικά αποφασίσω πως δεν θα κάνω. Θα ήθελα να μου πείτε αν τα θετικά που θα έχει από ένα αδελφάκι αλλά και στην μετέπειτα ζωή τους είναι περισσότερα από τα αρνητικά που θα μπορούσαν να υπάρχουν, ενοείτε πως υπάρχουν και οικονομική λόγοι που δεν κανω το δεύτερο παιδί, έχοντας στο μυαλό μου ότι με ένα θα του προσφέρω τα καλύτερα από αυτά που μπορώ εγώ για δυο, αλλά μπαίνω λίγο και στο συναισθηματικό κόσμο του παιδιού, για ανάγκη σχέσης αδελφικής. Ευχαριστώ και συγγνώμη για το μεγάλο κείμενο.
Απάντηση από ψυχολόγο (02.07.2020)
Καλημέρα Θεοδώρα
Σας ευχαριστώ που αναζητάτε την δική μου συμβουλή στο θέμα αυτό. Σχετικά με τον πρώτο προβληματισμό σας, δηλαδή τον φόβο που θα παραγκωνίσεται το πρώτο παιδί για το επόμενο, μπορώ με βεβαιότητα να σας πω πως αυτόν τον φόβο τον έχουν πολλές μητέρες που θέλουν να επεκτείνουν την οικογένειά τους. Είναι ένας φόβος που βασίζεται στα σενάρια που δημιουργεί η ίδια η μητέρα στην φαντασία της με βάση μόνο την συναισθηματική σχέση που έχει με το υπάρχον παιδί. Αν όμως είχε στα χέρια της το δεύτερο νεογνό, θα βίωνε διαφορετικά συναισθήματα. Πρώτον θα γνώριζε με ακρίβεια πόσο μεγάλη καρδιά έχει μία μάνα και σ αυτήν την καρδιά χωράνε πέραν από το ένα παιδί. Οι τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειές είναι απόδειξη στην αγάπη που προσφέρει η μητέρα σε κάθε παιδί της.
Δεύτερον, θα προκαλέσεις μεγαλύτερες δυσκολίες στην συναισθηματική και κοινωνική ψυχική ανάπτυξη του παιδιού σου αν προτιμήσεις να μην έχει αδέλφια και μάλιστα με συνδυασμό να του παρέχεις ότι θελήσει, όπως συνηθίζεται να κάνουν γονείς με μοναχοπαίδια. Δυστυχώς λίγοι είναι οι γονείς που μπορούν να βάλουν φρένο στις επιθυμίες των μοναχοπαιδιών τους κι αυτό διότι καλύπτουν τις ενοχές που έχουν επειδή ακριβώς είναι μοναχοπαίδι. Για τούτο το λόγο παραδίνονται στην κάθε επιθυμία του παιδιού, δεν μπορούν να εφαρμόσουν όρια και γενικότερα δεν δουλεύουν σχεδόν ποτέ την λέξη 'όχι' ή 'περίμενε' στο παιδί τους επειδή αυτές οι λέξεις μεταφράζονται απ' το παιδί ως άρνηση και αυτό προκαλεί ισχυρή αντίσταση από το παιδί-διότι έμαθε από τους γονείς του απ' την αρχή πως όλα (με λίγα λόγια) είναι δικά του. Τεράστιο λανθασμένο μάθημα ζωής.
Αν και ακούγεται αυστηρό δεν εννοώ πως αυτό θα συμβεί σε εσάς αλλά οφείλω να αναφέρω την δυσάρεστη πλευρά μιας και ρωτήσατε την άποψη μου την οποία βασίζω σε περισσότερο από 20 χρόνια εμπειρία με παιδιά, εφήβους και γονείς, σε δύο χώρες και διαφορετικές κουλτούρες.
Αντιθέτως, το παιδί που μεγαλώνει με αδέλφια, μαθαίνει να έχει υπομονή, να αναμένει την σειρά του, να έχει ενσυναίσθηση, να χτίσει το 'εμείς' αντί το 'εγώ᾿. Θα μου πείτε, οι γονείς που δεν μπορούν βιολογικά να έχουν περισσότερο από ένα παιδί, έχουν ένα κακομαθημένο εγωϊστικό παιδί; Η απάντηση μου είναι, όχι όλοι. Αυτοί οι γονείς εφαρμόζουν με μέθοδο την γονεϊκότητα επειδή ακριβώς γνωρίζουν πως δεν θα έχουν ευκαιρία σε δεύτερο παιδί προσπαθούν όσο μπορούν να χτίσουν έναν άνθρωπο προσγειωμένο, ένα παιδί που να μοιράζεται συναισθηματικά και πρακτικά, ένα παιδί που θα σέβεται τον εαυτό του και τους άλλους δίχως να επιβάλλει τις επιθυμίες του στον πλησίον του.
Τρίτον, η οικονομική κατάσταση είναι ένας παράγοντας που αλλάζει στην δύσκολη και ασταθή μας πολιτική-κοινωνία. Τίποτα δεν είναι βέβαιο. Καμία εργασία σχεδόν δεν είναι εξασφαλισμένη, καμία επιχείρηση δεν έχει βέβαιο μέλλον. Η ζωή η ίδια είναι αβέβαιη. Πως είστε σίγουρη πως θα έχετε την δυνατότητα να παρέχετε στο ένα παιδί αυτό που θεωρείτε έχει ανάγκη ή θέλετε να του προσφέρετε; Γενικότερα θεωρώ άκυρη κάθε δικαιολογία που βασίζεται σε οικονομικούς λόγους για να μήν προχωρήσει μία εγκυμοσύνη ή να επεκταθεί μία οικογένειά. Μπορείτε να φανταστείτε στις περιόδους πολέμου ή κατοχής στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι άνθρωποι να μην τεκνοποιούσαν; Είχαν μόνο αγάπη να προσφέρουν. Και την προσοχή τους στο παιδί τους.
Ως τρίτεκνη μητέρα γνωρίζω τις φοβίες που θέσατε. Και οι φοβίες αυτές είναι ακριβώς αυτό-φόβος. Δεν είναι βασισμένες στην πραγματικότητα αλλά στην ερμηνεία των φαντασιακών γεγονότων, π.χ. φαντάζεστε ένα σενάριο στο μυαλό σας πως έχετε ένα νεογνό και πως θα παραμελήσετε το πρωτοπαίδι λόγου της φροντίδας που θα χρειαστεί το μικρότερο. Αυτό δεν είναι πραγματικό γεγονός. Δεν έχει συμβεί. Ούτε ξέρετε πως είναι η πραγματική ζωή με δύο παιδιά. Φαντάζεσται πως θα παραγκωνίσεται το πρώτο παιδί και αυτό σας προκαλεί συναισθηματική αναστάτωση με αποτέλεσμα να αμφισβητήσετε την ικανότητα σας να παρέχετε αγάπη. Αναζητήστε την λύση στο μητρικό ενστικτό σας.
Είμαι στην διάθεση σας.
Εργαλεία 
