Όταν το παιδί «βγαίνει στον κόσμο».
Η μετάβαση από το σπίτι στο σχολείο είναι μια σημαντική αλλαγή στη ζωή του παιδιού. Είναι το πρώτο βήμα κοινωνικοποίησής του. Στη φάση αυτή συμβαίνουν δυο βασικά γεγονότα. Ο αποχωρισμός από τους γονείς και η προσαρμογή στο νέο περιβάλλον. Το παιδί αρχίζει σιγά σιγά να βιώνει τον εαυτό του και την μοναδικότητά του μέσα από την επαφή με τους άλλους.
Αποχωρισμός από τους γονείς και προσαρμογή στο νέο περιβάλλον
Αποχωρίζεται τον κηδεμόνα με τον οποίο έχει μια ιδιαίτερη σύνδεση και από τον οποίο εξαρτάται ως τώρα, καθώς οδεύει σιγά σιγά στα πρώτα βήματα της «αυτοεξάρτησης». Η αυτοεξάρτηση είναι ένας όρος που χρησιμοποιεί ο Χόρχε Μπουκάϊ και δηλώνει το ανώτατο όριο ωρίμανσης. Αρχίζει δηλαδή να μαθαίνει πώς να εξαρτάται από τον εαυτό του, ενώ ως τώρα η ύπαρξή του ήταν βασισμένη στη μητέρα, στους γονείς ή στο γνώριμο κοντινό περιβάλλον.
Μέχρι στιγμής, το πεδίο δράσης του, όλος ο κόσμος του, είναι το σπίτι του. Ένα ελεγχόμενο περιβάλλον που το γνωρίζει καλά, ξέρει τι να περιμένει από αυτό, νιώθει ότι έχει με κάποιο τρόπο «τον έλεγχο» και ως «μικρός και αδύναμος» έχει την αίσθηση ότι οι μεγαλύτεροι είναι εκεί για να το ακούσουν και για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του.
Το σχολείο από την άλλη πλευρά, είναι ένα νέο περιβάλλον το οποίο είναι κάτι το άγνωστο. Εκεί δεν θα είναι το μόνο παιδί, ούτε θα έχει την αμέριστη προσοχή των άλλων. Εκεί, θα βρεθεί με άλλα άτομα σαν κι αυτό που θα είναι ισότιμα. Δεν θα έχει πια ειδική μεταχείριση, δεν θα ικανοποιούνται όλες οι ανάγκες του και θα πρέπει να αναπτύξει κάποιες νέες δεξιότητες για να επιβιώσει, όπως η ικανότητα για επικοινωνία, η συνεργατικότητα και η διεκδικητικότητα.
Αυτή είναι μια μεγάλη αλλαγή. Τώρα πια αρχίζει να «ξεφεύγει» από το σπίτι και τους κηδεμόνες και να συνειδητοποιεί σιγά σιγά πως κάποια πράγματα θα πρέπει να τα κάνει μόνο του. Αρχίζει να καταλαβαίνει ότι πρέπει να διεκδικήσει τη θέση του στη ζωή, η οποία δεν είναι μόνο το σπίτι μέσα στο οποίο νιώθει ασφάλεια. Σε λίγο θα βιώσει τον εαυτό του ως πιο αυτόνομο και θα καταλάβει ότι αυτά που λέει ή κάνει έχουν συνέπειες.
Συνήθεις αντιδράσεις
Φυσικά όλες αυτές οι αλλαγές είναι πολύ σημαντικές και απαραίτητες αλλά συγχρόνως είναι και πολύ μεγάλες. Για το λόγο αυτό, αυτή η μεταβατική φάση χαρακτηρίζεται από έντονο άγχος ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν σποραδικά και στοιχεία επιθετικότητας. Αυτά όμως είναι φυσιολογικές αντιδράσεις ενός οργανισμού που αλλάζει περιβάλλον και προσπαθεί να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Συνήθως μετά από κάποιο χρονικό διάστημα το παιδί προσαρμόζεται και το άγχος μετατρέπεται σε δημιουργικότητα.
Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό αυτής της φάσης, είναι το άγχος όχι μόνο του παιδιού αλλά και των κηδεμόνων των οποίων η ζωή αλλάζει επίσης. Η καθημερινότητά τους αλλάζει καθώς δεν αποτελούν πια το μοναδικό περιβάλλον του παιδιού το οποίο αρχίζει να μεγαλώνει και να ανοίγει τα φτερά του. Ο κηδεμόνας, αρχίζει να νιώθει λιγότερο απαραίτητος στο παιδί που έχει τώρα αναπτύξει καινούριες σχέσεις και νέα ενδιαφέροντα.
Όλη αυτή η φάση είναι λοιπόν κατά κάποιο τρόπο και μια διαδικασία «απογαλακτισμού» του γονέα από το παιδί.
Η ομαλή εξέλιξη αυτής της διαδικασίας για το παιδί προϋποθέτει ένα περιβάλλον που δηλώνει την παρουσία του, που το στηρίζει χωρίς όμως να παρεμβαίνει, που δείχνει εμπιστοσύνη στην ικανότητά του να προσαρμοστεί, που το αφήνει ελεύθερο αλλά είναι πάντα εκεί για να το ακούσει, να το αγκαλιάσει και να του εκφράσει ένα ξεκάθαρο «μπράβο».
Εργαλεία 
