Ερώτηση από Σοφία (15.9.2014)
"Γεια σας,
Είμαι καθηγήτρια και η επαφή με παιδιά είναι καθημερινή. Γέννησα ένα αγοράκι λίγων ημερών. Πότε είναι ασφαλές να επιστρέψω στη δουλειά; Θα πρέπει να περιμένω μέχρι το πρώτο εμβόλιο;"
Απάντηση από παιδίατρο (16.9.2014)
"Αγαπητή μητέρα,
Να σάς ζήσει!
Η απάντηση στην πολύ λογική ερώτησή σας δεν είναι τόσο απλή, και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.
1. Εάν το νεογνό έχει οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας, είναι πρόωρο (κυρίως αν είναι <35 εβδομάδων κύησης) ή υπάρχουν άλλα ζητήματα υγείας, τότε προτείνω να επιστρέψετε στην δουλειά σας (εφόσον υπάρχει η οικονομική δυνατότητα) μετά τους 4-6 μήνες. Τόσο για τα εμβόλια που αναφέρετε, όσο και για να έχει φτάσει το παιδί σε μια ηλικία που ένας πυρετός από κρυολόγημα δεν θα υποχρεώνει τους παιδιάτρους να κάνουν πλήρη έλεγχο (αίμα, ούρα και άλλες). Επίσης θα πρέπει να φροντίσετε όλοι όσοι έρχονται σε επαφή με το βρέφος να είναι εμβολιασμένοι, κυρίως για την γρίπη, αμέσως μόλις γίνει το εμβόλιο διαθέσιμο.
2. Εφόσον το νεογνό δεν έχει κανένα πρόβλημα υγείας, τότε:
α) ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να κάνετε εσείς και όλοι όσοι έρχονται σε επαφή με το μωρό το εμβόλιο της γρίπης, το συντομότερο δυνατό (αμέσως μόλις είναι διαθέσιμο), ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ από τα παρακάτω που θα αναφέρω.
β) Εφόσον διδάσκετε σε τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου, δεν πιστεύω πως υπάρχει πρόβλημα να επιστρέψετε στην δουλειά σας όταν θα είστε εσείς έτοιμη, αλλά προτείνω τουλάχιστον μετά τους 2 μήνες. Οι εμβολιασμοί του βρέφους θα πρέπει να γίνουν κανονικά.
γ) Εφόσον διδάσκετε σε τάξεις Δημοτικού, κυρίως στις μικρότερες, τότε το πολύ καλό πλύσιμο των χεριών είναι απαραίτητο για εσάς. Όταν επιστρέφετε σπίτι μπορείτε να βγάζετε τα ρούχα σας και να κάνετε ένα μπάνιο, πριν πιάσετε το μωρό. Δεν χρειάζεται να έχετε αντισηπτικά χεριών, εκτός αν θέλετε να έχετε μαζί σας στο σχολείο κάτι μικρό - και πάλι, το πλύσιμο με σαπούνι και νερό είναι υπερ-αρκετό.
δ) Εφόσον διδάσκετε σε Παιδικό Σταθμό, η απάντηση εξαρτάται από το ποσοστό εμβολιασμένων και μη εμβολιασμένων παιδιών στην τάξη σας. Εφόσον τα περισσότερα παιδιά είναι πλήρως εμβολιασμένα, μπορείτε να επιστρέψετε στην δουλειά σας μετά τους 1ους ή καλύτερα τους 2ους εμβολιασμούς του παιδιού σας (4ος μήνας), με δεδομένο πως αυτοί γίνονται όπως ορίζει το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, και όχι σε άλλους χρόνους (το λεγόμενο “σπάσιμο των εμβολίων”) που κάποιοι δυστυχώς προτείνουν. Εάν πάλι δεν γνωρίζετε ποιά και πόσα παιδιά είναι πλήρως εμβολιασμένα, ή ανησυχείτε πως τα περισσότερα δεν είναι, τότε προτείνω να περιμένετε να γίνουν και οι 2οι εμβολιασμοί. Εφόσον λοιπόν διδάσκετε προσχολική ηλικία, όσο αργότερα, τόσο καλύτερα.
ε) Οι κανόνες πλυσίματος των χεριών όπως τους ανέφερα φυσικά και ισχύουν ανεξάρτητα από το τι θα αποφασίσετε, για αρκετό καιρό ακόμα (προτείνω “για πάντα”).
Θα με ρωτήσετε, πώς βγαίνουν αυτά τα νούμερα;
Η απάντηση είναι πως ισχύουν τα παρακάτω:
1. Μέχρι το μωρό σας να γίνει τουλάχιστον 6 εβδομάδων (το κλασικό “σαράντισμα”) το ανοσοποιητικό του δεν έχει φτάσει ακόμα στο πλήρες δυναμικό του, και είναι αφενός ευπαθέστερο στο να “τσιμπήσει” κάτι, και αφετέρου, αν κολλήσει κάτι θα το περάσει πιο βαριά. Άρα, σε κάθε περίπτωση δεν συζητάμε να επιστρέψετε σε εργασία που περιλαμβάνει την “πηγή” των ιώσεων (τα άλλα παιδιά!) πριν το μωρό σας γίνει 6-8 εβδομάδων.
2. Τα εμβόλια πράγματι προφυλάσσουν από πάμπολλες σοβαρές νόσους, παρόλ’ αυτά δεν είναι αυτές η πρώτη μου ανησυχία για το νεογνό καθώς για αυτές συνήθως απαιτείται άμεση επαφή του μωρού σας με κάποιον που νοσεί - δύσκολα θα το μεταφέρετε εσείς χωρίς να αρρωστήσετε η ίδια. Οι κοινές ιώσεις όμως (αδενοιοί, ρινοιοί κλπ) που προκαλούν το “απλό κρυολόγημα” και πολλές από τις “γαστρενετερίτιδες”, καθώς και ο ιός της γρίπης, κυκλοφορούν όλο τον χρόνο ανάμεσα στα παιδιά (της τάξης σας) και είναι πολύ συνηθισμένο οι ενήλικες να μην έχουν συμπτώματα, αλλά να μεταφέρουν τον ιο.
3. Όταν ένα βρέφος όμως κάτω των 2 μηνών έχει πυρετό, ακόμη και αν βλέπουμε συνάχι, είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε ένα σωρό εξετάσεις (αίματος, ούρων, ίσως ακτινογραφία θώρακος, και συχνά και οσφυονωτιαία παρακέντηση) - ο λόγος είναι πως ξέρουμε πως τα πολύ μικρά βρέφη (κάτω των 2 μηνών) όταν είναι σοβαρά άρρωστα (π.χ. μηνιγγίτιδα, βακτηριαιμία, πνευμονία, ουρολοίμωξη κλπ) μπορεί και να έχουν συνάχι, και να μην έχουν άλλα συμπτώματα. Μετά τους δύο μήνες, εφόσον ένα μωρό έχει συμπτώματα κρυολογήματος και πυρετό, το μόνο επιπλέον που χρειαζόμαστε για τον πρώτο χρόνο (αδρά) είναι μια γενική ούρων. Από τα παραπάνω καταλαβαίνετε πως πρέπει να γίνει κάθε προσπάθεια ένα βρέφος κάτω των δύο μηνών να ΜΗΝ κάνει πυρετό, όχι μόνο για την υγεία του, αλλά και για την αποφυγή όλης της ταλαιπωρίας των εξετάσεων.
Με όλα τα παραπάνω ως δεδομένα κατανοώ απόλυτα πως στην σύγχρονη εποχή μπορεί να είναι δύσκολο να καθυστερήσετε την επιστροφή σας πέραν των 4-6 μηνών είτε για λόγους καριέρας, είτε για οικονομικούς λόγους. Επιμένω πάντως πως όσο περισσότερο είστε με το μωρό σας τον πρώτο χρόνο της ζωής, τόσο καλύτερα για το παιδί, και τόσο πιο ομαλές θα είναι οι μεταβάσεις για το ίδιο αργότερα. Εφόσον επιστρέψετε στην εργασία σας, οι ενοχές δεν έχουν κανένα νόημα ή αποτέλεσμα (μπορεί μάλιστα να σάς κάνουν να “κακομάθετε” αργότερα το παιδί). Από την άποψη της ασφάλειας από τις ασθένειες, πλύσιμο χεριών, εμβόλιο για την γρίπη, και άμεση αλλαγή ρούχων και μπάνιο πριν πιάσετε το βρέφος όταν γυρνάτε σπίτι.
Ελπίζω να βοήθησα,
Στην διάθεσή σας,"
Π. Ρενιέρης, MD, FAAP
Εργαλεία 
