Ερώτηση από Χριστίνα (26.9.2014)
"Καλησπέρα σας, ήθελα να ρωτήσω πως καθαρίζουμε τον ομφάλιο λώρο του βρέφους πριν και μετά που θα πέσει. Ευχαριστώ πολύ!"
Απάντηση από παιδίατρο (26.9.2014)
"Αγαπητή μητέρα,
να σάς ζήσει!
Η φροντίδα του ομφάλιου λώρου είναι ένα πολύ συχνό ερώτημα και δυστυχώς, ενώ οι οδηγίες είναι απλές, οι παλαιότερες πίστεις που πλέον έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές, συνεχίζουν να μπερδεύουν τους νέους γονείς. Πώς έχουν τα πράγματα λοιπόν;
Ο ομφάλιος λώρος πέφτει (καλύτερα, αποκολλάται) αυτόματα μέσα στις πρώτες 2 εβδομάδες της ζωής (κατά κανόνα). Στο ενδιάμεσο θα πρέπει να φροντίζετε τον ομφάλιο λώρου του παιδιού σας με πολύ ήπιους χειρισμούς - διατηρείτε την περιοχή στεγνή και καθαρή. Καθώς ο ομφάλιος λώρος δεν έχει νευρικές απολήξεις πόνου, το μωρό σας δεν νιώθει πόνο κατά την αποκόλληση ή τους χειρισμούς του λώρου.
Το χρώμα του ομφάλιου λώρου αλλάζει σταδιακά από κιτρινοπράσινο σε καφέ και μαύρο ενώ περνούν οι μέρες και στεγνώνει, μέχρι που τελικά πέφτει.
1. Παλαιότερα παιδίατροι και μαίες πίστευαν πως η χρήση οινοπνεύματος ήταν ευεργετική. Σήμερα γνωρίζουμε από μελέτες πως αυτό ΔΕΝ ισχύει - για την ακρίβεια, ο λώρος πέφτει συντομότερα αν… τον αφήσουμε ήσυχο.
2. Αν η περιοχή λερωθεί ή γίνει κολλώδης πλύνετε την περιοχή με βρεγμένο σφουγγαράκι για βρέφη (χωρίς σαπούνι ή άλλο προϊόν), και στεγνώστε καλά χωρίς να τρίψετε, είτε “ταμποναριστά”, είτε αερίζοντας τον λώρο.
3. Διατηρείτε τον λώρο στεγνό. Διπλώνετε την πάνα προς τα κάτω ώστε να μένει εκτεθειμένος στον αέρα. ΔΕΝ χρειάζεται να βάζετε αλοιφές, βαζελίνη, ή γάζες στην περιοχή, ακόμη και αν δείτε μια σταγόνα αίμα. Σάς θυμίζω πως η περιοχή δεν πονάει.
4. Πλένετε το νεογέννητο μωρό σας μόνο με βρεγμένο σφουγγαράκι βρεφών, χωρίς σαπούνι, και χωρίς να το κάνετε μπάνιο. Αυτή η πρακτική είναι προτιμότερη μέχρι να πέσει ο λώρος - αφού γίνει αυτό, μπορείτε άνετα να πλένετε το παιδί σας κάτω από το νερό. Γνωρίζω καλά πως σε όλα τα μαιευτήρια οι μαίες μαθαίνουν στις μητέρες πώς να βάζουν το νεογνό κάτω από την βρύση όταν αυτό κάνει “κακά”, παρόλ’ αυτά η πρακτική αυτή δεν θεωρείται ιδανική πριν πέσει ο λώρος. Ασφαλώς και μετά την γέννα το μωρό πλένεται μια φορά από τις μαίες, αλλά αυτό είναι υπέρ-αρκετό μέχρι να πέσει ο λώρος.
5. Αντισταθείτε στον πειρασμό να τραβήξετε το υπόλειμμα του λώρου όταν “κρέμεται από μια κλωστή”. Αφήστε τη φύση να κάνει τη δουλειά της.
6. Κατά τη διάρκεια της επούλωσης είναι αναμενόμενο να δείτε λίγο στεγνό αίμα ή “κακάδι” στην περιοχή. Μην σάς ανησυχεί.
Επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας εάν:
α) Το μωρό σας έχει πυρετό
β) Η περιοχή γύρω από τον λώρο μοιάζει κόκκινη ή οιδηματώδης (πρησμένη)
γ) Ο λώρος αιμορραγεί
δ) Η περιοχή βγάζει κιτρινωπό πύον
ε) Το έκκριμα είναι ιδιαίτερα δύσοσμο
Τα παραπάνω αποτελούν σημεία ομφαλίτιδας (που δεν θα είχατε αποφύγει με το οινόπνευμα ή το μπάνιο του μωρού) και θεραπεύεται με την άμεση χορήγηση αντιβιοτικών στο βρέφος. Η μόλυνση αυτή μπορεί να γίνει σοβαρή και θα πρέπει να συμβουλευθείτε άμεσα παιδίατρο εφόσον συντρέχει κάτι από τα παραπάνω.
Ελπίζω να βοήθησα,
με εκτίμηση,"
Π. Ρενιέρης, MD, FAAP