Ερώτηση από Μαργαρίτα (27.9.2014)
"Γιατρέ καλημέρα θα ήθελα τη βοήθειά σας. Έχω ένα μωρό 16 μηνών. Πραγματικά με προβληματίζει η έντονη επιθυμία για φαγητό χωρίς αίσθημα κορεσμού. Πραγματικά τρώει και με το που τελειώνει πάλι ζητά μαμ.... κλαίει, πέφτει κάτω γυρίζει τον αυχένα του, έτοιμος να χτυπήσει στο πάτωμα... Του δίνω φρούτα, πρωινό με αυγό. Φαγητό μεσημεριανό με όλα τα κρέατα, ψάρι, όσπρια, απόγευμα γιαούρτι με φρούτα και βραδύ γάλα. Πραγματικά η αντίδρασή του δε μου φαίνεται φυσιολογική..."
Απάντηση από παιδίατρο (27.9.2014)
"Αγαπητή μητέρα,
δεν θα κουραστώ να γράφω πως η πορεία ενός παιδιού πάνω στις καμπύλες ανάπτυξης (βάρος, μήκος και περίμετρος κεφαλής) αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι και βέβαιη προϋπόθεση κάθε αξιολόγησης των διατροφικών συνηθειών του. Αυτό ισχύει τόσο για τα παιδιά με δυσκολία πρόσληψης βάρους, όσο και για κάθε (μα κάθε!) άλλη ερώτηση που αφορά το φαγητό. Συνεπώς είναι αδύνατον για εμένα να εκτιμήσω κατά πόσο η συμπεριφορά που περιγράφετε είναι αποτέλεσμα στέρησης θερμίδων, συμπεριφοράς, ή κάποια διαταραχής (ψυχοκοινωνικής, οικογενειακής, μεταβολικής ή άλλης).
Το πρώτο βήμα στην αξιολόγηση αυτού του παιδιού λοιπόν είναι το πολύ καλό ιστορικό (τόσο του παιδιού, όσο και της οικογένειας), η κλινική εξέταση και η αξιολόγηση των καμπύλων ανάπτυξης - και τα τρία αυτά κομμάτια λείπουν από την εικόνα αυτή τη στιγμή.
Το επόμενο βήμα, το οποίο εξαρτάται κατά πολύ από τα συμπεράσματα του πρώτου βήματος, είναι η παρακολούθηση από τον παιδίατρο (ή η βιντεοσκόπηση) ενός τουλάχιστον γεύματος. Αυτό μπορεί να γίνει στο ιατρείο του παιδιάτρου, ή στον χώρο σας.
Το τρίτο βήμα, εφόσον δεν αποκαλύπτεται η αιτία από τα προηγούμενα βήματα (πράγμα αρκετά σπάνιο), είναι ο στοχευμένος εργαστηριακός έλεγχος (αιματολογικός σε πρώτη φάση), και αν αυτός δεν αποκαλύψει κάποιο πρόβλημα, τότε οφείλουμε να κάνουμε πλήρη αναπτυξιολογικό έλεγχο (εφόσον αυτός δεν υπαγορεύθηκε απευθείας από το 1ο βήμα) προκειμένου να αποκλείσουμε αναπτυξιακές δυσλειτουργίες.
Τέλος, αν τίποτε από αυτά δεν μάς δίνει την απάντηση και οι συμπεριφορικές παρεμβάσεις που στο ενδιάμεσο θα εφαρμόζουμε δεν αποδίδουν, θα πρέπει να γίνει ακόμα πιο λεπτομερής εργαστηριακός έλεγχος ο οποίος θα πρέπει να περιλαμβάνει και γενετικό έλεγχο για αναζήτηση σπανιότατων συνδρόμων τα οποία χαρακτηρίζονται από υπερφαγία.
Τα παραπάνω βήματα πρέπει να γίνουν βαθμηδόν και όχι “όλα μαζί” προκειμένου να αποφύγουμε περιττές εξετάσεις, έξοδα, “ιατρικοποίηση” του παιδιού, αλλά και τα ενδεχομένως “οριακά παθολογικά” εργαστηριακά ευρήματα που… δεν θα ξέρουμε τι ακριβώς σημαίνουν.
Μεταξύ των διαφόρων τεχνικών που θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε συμπεριφορικά (ενώ εξελίσσεται ο προαναφερθής έλεγχος, και εφόσον στην αρχική εκτίμηση το παιδί φαίνεται κατά τα άλλα υγιές), είναι η ρύθμιση ενός καλού διαιτολογίου, πλήρες θερμίδων και θρεπτικών υλικών, και η αντιμετώπιση της “αντίδρασης” του παιδιού - η καλύτερη συμβουλή που μπορεί να σάς δώσει κανείς είναι πως εφόσον διαπιστώσετε με τον παιδίατρο πως πράγματι το παιδί μεγαλώνει σωστά και λαμβάνει όλα τα απαραίτητα από την διατροφή του, θα πρέπει να αγνοείτε εντελώς τις συμπεριφορές.
Θα με ρωτήσετε - να τον αφήσω να χτυπήσει το κεφάλι του; Ίσως σάς φανεί παράξενο, αλλά η πλήξη της κεφαλής (head banging) είναι μια γνωστή στους παιδιάτρους συμπεριφορά, όχι σπάνια, και μέχρι σήμερα δεν έχει καταγραφεί περιστατικό αυτοτραυματισμού που να έβλαψε το παιδί. Επαναλαμβάνω πως αυτό ισχύει για κατά τα άλλα υγιή παιδιά. Άρα, η απάντησή μου οφείλει να είναι ναι, να τον αφήσετε. Θα δείτε πως αγνοώντας την συμπεριφορά αυτή θα φθίνει σταδιακά, μέχρι που θα σταματήσει.
Και πάλι θα σάς προτείνω να μελετήσετε τα παραπάνω βήματα που περιέγραψα, να έχετε υπομονή, και είμαι βέβαιος πως θα βρεθεί η άκρη."
Με εκτίμηση,
Π. Ρενιέρης, MD, FAAP
Εργαλεία 
