Τι μπορεί να κάνει μέχρι το τέλος του 3ου έτους (έως 36 μηνών):
- Ο ρυθμός ανάπτυξης είναι πιο αργός από ότι ήταν τον πρώτο ή ακόμη τον δεύτερο χρόνο.
- Λέει το όνομα του.
- Θέλει να αισθάνεται ανεξάρτητο, να κάνει πράματα από μόνο του, αλλά ακόμη εξαρτάται από τους γονείς του και το χαροποιεί αυτό.
- Δεν είναι σε θέση να ελέγχει τα συναισθήματά του και έχει ξεσπάσματα ειδικά όταν είναι κουρασμένο ή ενοχλημένο.
- Διακρίνεται η προσωπικότητά του και οι ικανότητές του.
- Είναι ικανό να συντάσσει προτάσεις τριών λέξεων.
- Η επικοινωνία είναι πιο αποτελεσματική καθώς μιλάει πιο καθαρά.
- Χρησιμοποιεί αντωνυμίες όπως «εγώ», «εσύ», «εσείς» περισσότερο για να εκφραστεί συναισθηματικά.
- Μέχρι τα 2 ½ αντιλαμβάνεται πότε έχει ξεπεράσει τα όρια, παρόλο που δε φαίνεται διατεθειμένο να συμμορφωθεί.
- Προς το τέλος αυτού του χρόνου, οι μεγάλοι θα πρέπει να καταλαβαίνουν τουλάχιστον το 75% αυτών που λέει.
- Προς το τέλος του χρόνου, θα είναι σε θέση να αξιολογεί τα γεγονότα ως «κακά» ή «καλά».
- Αυξάνεται η φυσική του δύναμη και συντονίζει τις κινήσεις του με σχετική ευκολία. Μπορεί να τρέχει, να πηδάει και να σκαρφαλώνει. Μέχρι το τέλος του έτους μπορεί να οδηγεί ένα ποδήλατο με βοηθητική ρόδα και να ισορροπεί στο ένα πόδι για αρκετά δευτερόλεπτα.
- Ζωγραφίζει με μαρκαδόρους και κάνει γραμμές, βάση κάποιας ιδέας που έχει στο μυαλό του. Αρχίζει να ζωγραφίζει σε σχήμα κύκλου.
- Μέχρι το τέλος του χρόνου μπορεί να αναγνωρίζει κάποια χρώματα.
- Μαθαίνει πως ονομάζονται κάποια μέλη του σώματός του, συνήθως 5 με 7 μέλη.
- Αντιλαμβάνεται τη διαφορά μεταξύ αντίθετων όρων όπως του «μικρού» και του «μεγάλου», του «μαλακού» και του «σκληρού».
- Μπορεί να ντύνεται μόνο του, όχι όμως να κάνει πολύπλοκα πράματα όπως να κουμπώσει κάτι που έχει κουμπιά ή να σηκώσει το φερμουάρ.
- Γύρω στα 2 έτη δείχνει ενδιαφέρον για χρήση της τουαλέτας και μέχρι να κλείσει τα τρία συνήθως το έχει καταφέρει. Μη προσπαθήσετε όμως να το πιέσετε γιατί μάλλον το αποτέλεσμα θα είναι αντίθετο από το αναμενόμενο.
- Παίζει κοντά σε άλλα παιδάκια αλλά διστάζει να παίζει μαζί τους. Το ένα μιμείται το άλλο και σπάνια αλληλεπιδρούν.
- Παίζει με παιχνίδια όπως κούκλές, αμαξάκια, φορτηγάκια ή πιατάκια για να ικανοποιήσει την ανάγκη του να μιμηθεί πραγματικά αντικείμενα και καταστάσεις π.χ. βάζει την κούκλα να κοιμηθεί ή τσουλάει ένα αυτοκινητάκι στο πάτωμα.
- Μιμείται τις κινήσεις των μεγάλων και προσπαθεί να βοηθήσει και εκείνο όπου μπορεί π.χ. μαζεύει τα παιχνίδια του.
- Κλωτσάει μία μπάλα αλλά όχι συνήθως προς τη σωστή κατεύθυνση.
- Ανεβαίνει σκάλες.Είναι πολύ ενεργητικό, αρνείται να σταματήσει κάτι που κάνει και δεν έχει την αίσθηση του κινδύνου, ακόμη και αν κάτι γνωρίζει ότι είναι επικίνδυνο.
- Κάνει πολλές ερωτήσεις του τύπου: «Τί είναι αυτό;», «Γιατί γίνεται εκείνο;»
- Του αρέσει να ακούει παραμύθια και ζητάει να επαναλάβετε τα αγαπημένα του.
Προσοχή! Όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά μεταξύ τους και το κάθε ένα έχει το δικό του ρυθμό. Τα στάδια ανάπτυξης που περιγράφονται, βασίζονται στο μέσο όρο. Μην ανησυχήσετε εάν το παιδί σας αποκλίνει από αυτό το μέσο όρο. Εάν όμως παρατηρείται κάτι ανησυχητικό στην ανάπτυξή του, επικοινωνήστε με τον παιδίατρό σας.
Εργαλεία 
