Ερώτηση από Μαίρη (10.1.2018)
“Καλημέρα σας, Έχω μια κόρη 6 ετών και τον τελευταίο καιρό με απασχολεί η συμπεριφορά της. Μέχρι πριν 2 χρόνια μονοπωλούσε την αγάπη και την προσοχή όλων. Σήμερα μοιράζεται την αγάπη και τον χρόνο μαζί με έναν αδερφό (12 μηνών) και δύο ξαδέρφια (2 χρονών και 12 μηνών). Τα ανίψια μου έρχονται Ελλάδα 2 φορές το χρόνο. Την τελευταία φορά που ήρθαν έμεναν στη γιαγιά. Το ίδιο και η κόρη μου (από δική της επιλογή). Λόγω της ζήλιας που νιώθει για τα άλλα μωρά, ξεσπά στον ξάδερφό της (2 ετών). Του μιλά άσχημα και λόγω του ότι ο μικρός δεν μιλάει ακόμη, δεν μπορεί να της απαντήσει. Για παράδειγμα δεν μοιράζεται τα παιχνίδια της (η ίδια όμως ζητάει να παίξει με τα δικά του) κ του λέει ότι δεν τον αντέχει άλλο κ να φύγει πίσω στην Κύπρο. Έχει τύχει να μιλήσει άσχημα κ σε μας, όπως ότι δεν την αφήνουμε να κάνει ότι θέλει, όλο της λέμε τι να κάνει κλπ. Γενικά είναι ένα παιδί αρκετά ευαίσθητο κ όταν της ζητήσω βοήθεια θέλει να με βοηθήσει η στεναχωριέται όταν κλαίει κάποιο από τα μωρά. Θα ήθελα τη βοήθειά σας στον τρόπο που πρέπει να της δείξω την σωστή συμπεριφορά. Ευχαριστώ ”
Απάντηση από ψυχολόγο (10.1.2018)
“Καλή Χρονιά Μαίρη ! Εύχομαι υγεία και ειρήνη.
Σ' ευχαριστώ για τον κόπο που κάνατε να θέσετε ένα σημαντικό ζήτημα που πολλοί γονείς αντιμετωπίζουμε-την ζήλια του παιδιού μας.
Η ζήλια δεν συνηθίζεται να είναι προς το άλλο πρόσωπο, π.χ. στην περίπτωση σου, το νέο αδελφάκι ή τα ξαδἐλφια που έρχονται 2 φορές τον χρόνο. Η ζήλια έχει να κάνει με τον χρόνο που αποσπάται η προσοχή σου από την κόρη σου. Έχουμε ένα μικρό παιδί 6 ετών που τα πρώτα κρίσιμα χρόνια (0-3 έτη) έζησε αποκλειστικά με την μαμά-μπαμπά λαμβάνοντας την προσοχή τους. Είναι η κρίσιμη περίοδο που οι γονείς βοηθούν το παιδί να μάθει να ρυθμίζει τα συναισθήματα του. Είναι η περίοδος που το παιδί μαθαίνει ότι την αγαπούν και έτσι καλλιεργείται το αίσθημα της εμπιστοσύνης και της αυτοπεποίθεσης ή νιώθει πως δεν έχει την προσοχή που της χρειάζεται, πως δεν νιώθει οτι την αγαπούν και χτίζεται η αμφιβολία του εαυτού. Θα με βοηθούσε να γνώριζα αν σ αυτό το διάστημα πήγαινε σε παιδικό σταθμό.
Όποια αλλαγή στην ζωή ενός παιδιού-ανεξαιρέτως ηλικίας-είναι μία μεγάλη προσαρμογή! Έτσι και για την κορούλα σου που στα 4 έτη της, ήρθε ο νέος αδελφός και άλλαξε όλη η δομή της οικογένειας. Κι ίσως δεν κατάλαβα καλά : τα δύο ξαδέλφια μένουν τώρα μόνιμα μαζί σας ή μόνο όταν έρχονται για διακοπές; Όταν έρχονται νέα παιδιά στην οικογένειά είναι φυσικό τα μεγαλύτερα να θέλουν να προστατέψουν την 'ιδιοκτησία' τους (π.χ. παιχνίδια, χώρο, μαμά-μπαμπά). Είναι φυσικό να έχουν την περιέργεια και να θέλουν αυτό που δεν έχουν (π.χ. το παιχνίδι του άλλου). Είναι σημαντικό να θέλουν να είναι ελεύθερη χωρίς 'Μη αυτό-Κάνε εκείνο'. Την καλή συμπεριφορά την μαθαίνουν όταν γνωρίζουν τις αξιές που έχουν οι γονείς για την οικογένειά, με το παράδειγμα, με την θετική πειθαρχία.
Ουσιαστικά αυτό που χρειάζονται είναι να νιώθουν ευθύνη πράγμα που θα τους βοηθήσει να νιώθουν ικανά και αυτό είναι το θεμέλιο της αυτοπεποίθεσης, της σιγουριάς, της ασφάλειας. Τα λόγια της πληγώνουν γιατί δεν νιώθει καλά για τον εαυτό της και δεν γνωρίζει άλλο τρόπο να εκφράσει αυτό που νιώθει. Μαίρη όταν ένα παιδί ζηλεύει αυτό είναι ένδειξη ότι έχει κάποιες ανησυχίες που χρειάζεται καθησύχαση από τους γονείς-που χρειάζεται η επιβεβαίωση της ασφάλειας & της αγάπης προς το παιδί.
Έχω το φάρμακο σου! Παραγωγικά 1:1 χρόνο με την κόρη σου.Έχω διάφορα ψυχοθεραπευτικά παιχνίδια τα οποία μπορείς να εφαρμόσεις με την μικρή, θα με βοηθούσε να μου στείλεις το εμαιλ σου ώστε να τα διαβάσεις. Ενδιάμεσα μπορείς να κάνεις το εξής: να την συμπεριλαμβάνεις στις δουλειές σου, π.χ. να σε βοηθάει να στρώνεται το τραπέζι, να κάνετε μπάνιο τον μικρούλη ή να σου διαβάζει ένα βιβλίο. Αυτό θα την βοηθήσει να νιώσει ικανή και καλά για τον εαυτό της.
Προτείνω το πρώτο ψυχοθεραπευτικό παιχνίδι που μπορείς να κάνεις. Χρειάζεσαι όμως 50 λεπτά αδιάλειπτα με την κόρη σου! Πάρε με τηλέφωνο 6986775642-θα χαρώ να τα πούμε λεπτομερώς. Ελπίζω να σε βοήθησα λίγο.
Χρωμάτισε την Ζωή σου (Colour-Your-Life)
Θεραπευτική Λογική: Χρωμάτισε-την-Ζωή σου προσφέρει στα παιδια μια μη-απειλητική, σαφή μέθοδο κατανόησης και συζήτησης των διαφορετικών συναισθηματικών καταστάσεων. Είναι κρίσιμο για τα παιδιά να αναπτύξουν ορισμένες ικανότητες για να διαχειριστούν αποτελεσματικά τα συναισθήματα τους. Συγκεκριμένα τα παιδιά χρειάζονται να αναπτύξουν την επίγνωση διάφορων συναισθηματικών καταστάσεων, την ικανότητα να συσχετίσουν τα συναισθήματα τους σε καταστάσεις στο περιβάλλον τους και την ικανότητα να εκφράσουν με λόγια τα συναισθήματα τους.
Περιγραφή - Υλικά: ένα εργαλείο χρωματίσματος (π.χ. κηρομπογιά, ξυλομπογιές, κιμωλία, μπογιά) και λευκό χαρτί.
Η θεραπεύτρια (ή ο γονιός) ξεκινάει ρωτώντας το παιδί να δημιουργήση διαφορετικούς συνδυασμούς χρωμάτων- συναισθημάτων. Για παράδειγμα:
Θεραπεύτρια: Μπορείς νου μου πεις τι συναίσθημα θα ταιριάζει με το χρώμα κόκκινο;
Παιδί: Δεν ξέρω.
Θεραπεύτρια: Σκέψου μια στιγμή που οι άνθρωποι σουφρώνουν το πρόσωπο και κοκκινίζουν έντονα.
Παιδί: Ααα, όταν θυμώνουν πολύ!
Θεραπεύτρια: Σωστά. Πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι το κόκκινο χρώμα αντιστοιχεί με τον θυμό.
Αυτός ο διάλογος συνεχίζεται ώσπου όλοι οι συνδυασμοί χρώματων-συναισθημάτων έχουν συζητηθεί. Σιγουρεύεσαι πως το παιδί έχει εκφράσει όλα τα συναισθήματα με σαφήνεια. Αφού οι συνδυασμοί έχουν ολοκληρωθεί δίνετε στο παιδί ένα λευκό χαρτί στο οποίο θα δείξει τα συναισθήματα που είχε στην ζωή του. Το παιδί ζωγραφίζει όπως θέλει είτε χρησιμοποιόντας γεωμετρικά σχήματα, σχέδια κτλ. Μόλις το παιδί κατανοήσει με σαφήνεια την δραστηριότητα, περιορίζεις την ομιλία σου και ενθαρρύνεις το παιδί να συζητήση την ζωγραφιἀ του/της. Η εστίαση της συζήτησης μπορεί να είναι σε διάφορα βιώματα ή στην σχετική ποσότητα των χρωμάτων.
Εφαρμογή: Το Χρωμάτισε-την-Ζωή σου είναι κατάλληλο για παιδιά 6-12 ετών. Η βασική προυπόθεση είναι το παιδί να αναγνωρίζει και να ονομάζει τα χρώματα και τα συναισθήματα. Η τεχνική μπορεί να τροποποιηθεί ώστε τα παιδιά να συζητήσουν τα συναισθήματα που είχαν κατά την διάρκεια της εβδομάδας ή στην διάρκεια μιας αγχωτικής περιόδου (π.χ. διαζύγιο, νέο μέλος οικογένειάς, μετακόμιση, πένθος) με ένα μη- απειλητικό τρόπο.
[Τα συναισθήματα σε χρώματα: κόκκινο-θυμός, μωβ-οργή, μπλε-λύπη, μαύρο-θλιψη, πράσινο-ζήλια, καφέ-βαριεστημένο, γκρι-μοναξιά, κίτρινο-χαρά, πορτοκαλί-ενθουσιασμό.]
Μεταφρασμένο από τον O' Connor, K. (1983). The Color-Your-Life Technique. In C.E. Schaefer & K.J. O'Connor (Eds). Handbook of play therapy (pp.251-258). New York: Wiley.
Εργαλεία 
