facebook babyzonegr youtube channel twitter βρείτε μας στο pinterest! linkedin

Άγχος του αποχωρισμού - Πότε εμφανίζεται και ποια τα στάδια αποχωρισμού του παιδιού από τους γονείς

Άγχος του αποχωρισμού - Πότε εμφανίζεται και ποια τα στάδια αποχωρισμού του παιδιού από τους γονείς

Άγχος του αποχωρισμού - Πότε εμφανίζεται και ποια τα στάδια αποχωρισμού του παιδιού από τους γονείς

Δημιουργείται κατά τη διάρκεια του 10ο μήνα. Το βρέφος προσπαθεί, με κάθε τρόπο, να βρίσκεται κοντά στη μητέρα του, να διατηρεί οπτική  επαφή μαζί της αλλά και να ελέγχει κατά πόσο είναι στην διάθεση του όταν την χρειάζεται.

Το άγχος κορυφώνεται μεταξύ του 13ου και 18ου μήνα και ύστερα υποχωρεί σταδιακά. H αναζήτηση βοήθειας χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος, αλλά και η αναζήτηση της συνεχής σωματικής επαφής, είναι μερικά από τα σημάδια της συμπεριφοράς του εξαρτημένου παιδιού. Μια ακόμη  ένδειξη εξάρτησης είναι η αναζήτηση σωματικής εγγύτητας, η ανάγκη δηλαδή του παιδιού να βρίσκεται κοντά σε έναν μεγάλο. Ακόμη, μια τρίτη συμπεριφορά του εξαρτημένου παιδιού είναι αυτή που αποβλέπει στην εξασφάλιση της προσοχής των άλλων και πιο συγκεκριμένα αυτού στον οποίο έχει προσκολληθεί.

Οι παραπάνω μορφές συμπεριφοράς είναι απόλυτα φυσιολογικές για ένα παιδί ως το 3ο έτος της ηλικίας του.  Η υπερνίκηση του άγχους του αποχωρισμού είναι ένα ορόσημο στην πορεία του ατόμου προς την συναισθηματική ωριμότητα. Για το θέμα αυτό ο κορυφαίος ψυχοδυναμικός στοχαστής Eric Erikson (1978) τονίζει:  «Το πρώτο κοινωνικό επίτευγμα του παιδιού, είναι η επιθυμία του να αφήσει τη μητέρα του έξω από το οπτικό του πεδίο, χωρίς να νιώθει ιδιαίτερη ανησυχία ή οργή, διότι η μητέρα έχει γίνει για το παιδί τόσο μια εσωτερική βεβαιότητα όσο και μια εξωτερική προβλεψιμότητα».

Ο αποχωρισμός του παιδιού από τους γονείς του

Μετά από μελέτες συμπεριφοράς, αποκαλύφθηκε ότι οι αντιδράσεις του παιδιού στον αποχωρισμό ακολουθούν μια προβλέψιμη πορεία.

Στο πρώτο στάδιο, το παιδί αντιδρά με κλάματα και θυμό. Απαιτεί την επιστροφή της μητέρας του και φαίνεται να ελπίζει πως θα πετύχει να την φέρει πίσω. Αυτό το στάδιο αποτελεί την φάση  της «διαμαρτυρίας» και συχνά διαρκεί πολλές μέρες.

Σιγά - σιγά όμως το παιδί, γίνεται ολοένα και πιο ήρεμο. Ενώ είναι φανερό ότι η απουσία της μητέρας το απασχολεί έντονα και εξακολουθεί να λαχταρά την επιστροφή της, ωστόσο οι ελπίδες του σε ένα μεγάλο βαθμό, εξασθενούν. Αυτό το στάδιο είναι η φάση της «απελπισίας». Συχνά οι φάσεις αυτές, η διαμαρτυρία και η απελπισία, εναλλάσσονται: η ελπίδα γίνεται απελπισία και η απελπισία γίνεται ανανεωμένη ελπίδα.

Τελικά, συμβαίνει μια μεγαλύτερη αλλαγή, στη στάση του παιδιού απέναντι στην απουσία της μητέρας. Το παιδί μοιάζει σα να ξέχασε την μητέρα του,  όταν την ξαναβλέπει παραμένει ανεξήγητα αδιάφορο απέναντί της και μπορεί «να κάνει» ότι δεν την αναγνωρίζει. Αυτό λέγεται στάδιο της «αποκόλλησης”».

Ο Bowlby υποστηρίζει ότι αν ο αποχωρισμός διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα και συμπέσει με την περίοδο που το βρέφος αρχίζει να αλληλεπιδρά με τα πρόσωπα, υπάρχει κίνδυνος το παιδί να μείνει στην φάση της αποκόλλησης μόνιμα.

 Μαζί για το Παιδί

Γράφτηκε από: Όλγα Γαβριήλ
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας - Ψυχοθεραπεύτρια διετέλεσε εθελόντρια στη Γραμμή «Μαζί για το Παιδί» 115 25
Άλλες πληροφορίες
Άλλα άρθρα του συγγραφέα