Οι κήλες στα παιδιά έχουν διαφορετική αιτιολογία από τους ενήλικες, συνεπώς διαφέρουν και οι ενδείξεις για χειρουργική αντιμετώπιση. Στους ενήλικες η κήλη είναι αποτέλεσμα φθοράς του κοιλιακού τοιχώματος. Αντίθετα στα παιδιά είναι αποτέλεσμα της διάπλασης.
Επειδή η διάπλαση του σώματος συνεχίζεται και μετά την γέννηση, κάποιες κήλες διορθώνονται με την ανάπτυξη του παιδιού. Η ενδεδειγμένη αντιμετώπιση εκτιμά αφενός μεν την πιθανότητα η κήλη να διορθωθεί από μόνη της, αφετέρου δε τον κίνδυνο να συμβούν επιπλοκές στον χρόνο που περιμένουμε.
Η βουβωνοκήλη είναι μία από τις συνήθεις κήλες που προσβάλλει τα παιδιά. Τι είναι όμως η βουβωνοκήλη;
Βουβωνικές χώρες λέγονται τα πλάγια κάτω μέρη της κοιλιάς. Βουβωνοκήλη είναι μία πάθηση όπου ενδοκοιλιακά όργανα προβάλλουν προς τα έξω, μέσα από ένα ευένδοτο σημείο της βουβωνικής χώρας. Η προβολή αυτή εμφανίζεται όταν αυξάνεται η πίεση στην κοιλιά, σαν ένα εξόγκωμα στην βουβωνική χώρα, ή στο όσχεο στα αγοράκια, δηλαδή το σακουλάκι που φιλοξενεί τους όρχεις. Σε στιγμές ηρεμίας συνήθως δεν φαίνεται τίποτα.
Πώς δημιουργείται η βουβωνοκήλη στα παιδιά;
Η βουβωνοκήλη στα παιδιά είναι αποτέλεσμα μη ολοκληρωμένης διάπλασης στην διάρκεια της εμβρυϊκής ζωής. Για την καλύτερη κατανόηση χρειάζονται λίγα στοιχεία εμβρυολογίας. Τα ενδοκοιλιακά όργανα βρίσκονται μέσα σε έναν υμένα, το περιτόναιο. Την 12η εβδομάδα της εμβρυϊκής ζωής ο υμένας αυτός εμφανίζει δύο προεξοχές στα πλάγια κάτω μέρη του, οι οποίες δημιουργούν δύο κανάλια που διαπερνούν το κοιλιακό τοίχωμα. Στα μεν αγοράκια καταλήγουν στο όσχεο, στα δε κοριτσάκια στα χείλη του αιδοίου. Στα αγοράκια από τα κανάλια αυτά περνούν στο όσχεο οι όρχεις, οι οποίοι διαπλάθονται στην εμβρυϊκή ζωή μέσα στην κοιλιά, και κατεβαίνουν στο όσχεο λίγο πριν την γέννηση. Στα κοριτσάκια από τα κανάλια αυτά περνούν δύο σύνδεσμοι της μήτρας, οι στρογγύλοι σύνδεσμοι. Όταν ολοκληρωθεί φυσιολογικά η διαδικασία αυτή, τα κανάλια αυτά κλείνουν τελείως, έτσι ώστε στην γέννηση δεν υπάρχει κανένα άνοιγμα του κοιλιακού τοιχώματος στις βουβωνικές χώρες. Σε ποσοστό 5% των νεογνών, που είναι μεγαλύτερο στα πρόωρα, το ένα ή και τα δύο από τα κανάλια αυτά παραμένουν ανοικτά και μετά την γέννηση, επειδή δεν ολοκληρώνεται η σύγκλειση τους. Τότε επιτρέπουν την πρόπτωση μέσα από αυτά κάποιων ενδοκοιλιακών οργάνων, και έτσι στην μεριά αυτή δημιουργείται η βουβωνοκήλη. Το κανάλι που έχει παραμείνει ανοικτό το ονομάζουμε κηλικό σάκο. Μέσα στον κηλικό σάκο στα αγοράκια προβάλλει κάποιο τμήμα του εντέρου, ενώ στα κοριτσάκια προβάλλει συνήθως την ωοθήκη. Έτσι δημιουργείται στις βουβωνικές χώρες ή το όσχεο το εξόγκωμα που είναι η βουβωνοκήλη. Παρατηρείται συχνότερα στα αγόρια, ιδιαίτερα στα πρόωρα, 60% στην δεξιά πλευρά, 30% στην αριστερή και 10% στις δύο πλευρές.
Τι κίνδυνοι υπάρχουν από την βουβωνοκήλη;
Ο κίνδυνος της βουβωνοκήλης είναι η περίσφιξη. Περίσφιξη της βουβωνοκήλης προκαλείται όταν λόγω απότομης και μεγάλης αύξησης της πίεσης μέσα στην κοιλιά, προβάλλει μέσα από τον κηλικό σάκο μεγάλο τμήμα ενδοκοιλιακού οργάνου, το οποίο παγιδεύεται, και δεν μπορεί να γυρίσει ελεύθερα πίσω στην κοιλιά. Η περίσφιξη της βουβωνοκήλης στα παιδιά είναι συχνή, διότι τα αίτια που προκαλούν μεγάλη και απότομη αύξηση της πίεσης στην κοιλιά είναι συνηθισμένα. Το κλάμα, ο βήχας, η δυσκοιλιότητα, είναι μερικά από αυτά. Όταν ένα όργανο εγκλωβιστεί σε μία περισφιγμένη βουβωνοκήλη το εξόγκωμα γίνεται σκληρό και επώδυνο, και δεν μπορούμε με ήπιους χειρισμούς να το ανατάξουμε στην κοιλιά. Επίσης διαταράσσεται η αιμάτωση του και αρχίζουν αλλοιώσεις από την κακή παροχή αίματος. Μέσα σε λίγες ώρες το στραγγαλισμένο όργανο κινδυνεύει να νεκρωθεί. Για το λόγο αυτό πρέπει να γνωρίζουμε ότι αν ένα παιδί, ειδικά μικρό, που δεν μπορεί να μας μιλήσει και να μας περιγράψει που πονάει, κλαίει χωρίς προφανή αιτία, ανάμεσα στα πράγματα που πρέπει να ελέγξουμε είναι και οι βουβωνικές χώρες και το όσχεο. Αν υπάρχει επώδυνη σκληρή διόγκωση πρέπει να ζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια, γιατί αν πρόκειται για περισφιγμένη βουβωνοκήλη έχουμε λίγες ώρες για να προλάβουμε τις μόνιμες αλλοιώσεις. Πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι πολλές φορές η πρώτη εκδήλωση της βουβωνοκήλης σε ένα παιδί γίνεται με την επιπλοκή της περίσφιξης, χωρίς δηλαδή να έχουμε δει προηγουμένως το εξόγκωμα, και να γνωρίζουμε ότι το παιδί μας πάσχει από βουβωνοκήλη.
Ποιά είναι η θεραπεία της βουβωνοκήλης;
Η βουβωνοκήλη δεν υπάρχει περίπτωση να διορθωθεί από μόνη της με την ανάπτυξη, διότι η παρεμβολή ενδοκοιλιακού οργάνου δεν επιτρέπει την σύγκλειση του ανοίγματος. Έτσι η θεραπεία είναι πάντοτε χειρουργική, στον ταχύτερο δυνατό χρόνο από την διάγνωση. Με τον τρόπο αυτό προσπαθούμε να προλάβουμε τον κίνδυνο της περίσφιξης, που είναι συχνότερη στα μικρότερα παιδιά. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία, και έχει στόχο να αφαιρέσουμε τον κηλικό σάκο, ώστε να μην υπάρχει άνοιγμα στην βουβωνική χώρα που να επιτρέπει την προβολή ενδοκοιλιακών σπλάχνων. Η επέμβαση γίνεται χωρίς νοσηλεία, δηλαδή το παιδί επιστρέφει την ίδια ημέρα στο σπίτι του, χωρίς ιδιαίτερο πόνο. Δεν υπάρχει ένδειξη για λαπαροσκοπική εγχείρηση διόρθωσης της κήλης στα παιδιά όπως στους ενήλικες, γιατί η τομή είναι μικρή και δεν υπάρχει σημαντικός μετεγχειρητικός πόνος ή νοσηλεία. Από την επομένη του χειρουργείου το παιδί είναι έτοιμο να επανέλθει στην φυσιολογική δραστηριότητα, με απλό περιορισμό των αθλητικών δραστηριοτήτων για 3-4 εβδομάδες στα μεγαλύτερα παιδιά.
Τι επιπλοκές έχει η χειρουργική θεραπεία;
Κάθε επέμβαση έχει κινδύνους επιπλοκών, και το ίδιο ισχύει και για την διόρθωση της βουβωνοκήλης. Περισσότερες επιπλοκές παρατηρούνται στα αγοράκια, γιατί οφείλονται στο γεγονός ότι ο κηλικός σάκος που πρέπει να αφαιρέσουμε βρίσκεται σε επαφή με τα ευγενή στοιχεία του όρχι, δηλαδή τα αγγεία του και τον σπερματικό πόρο, τον σωλήνα δηλαδή που θα μεταφέρει το σπέρμα στην ενήλικη ζωή. Αν κατά την διάρκεια της εκτομής του κηλικού σάκου προκληθεί κάκωση στα αγγεία είναι ενδεχόμενο να ακολουθήσει ατροφία του όρχι μέχρι και μετά από 3 μήνες. Αν προκληθεί κάκωση στον σπερματικό πόρο, θα υπάρχουν συνέπειες για την γονιμότητα μελλοντικά. Στα κοριτσάκια δεν υπάρχουν αυτοί οι κίνδυνοι διότι σε επαφή με τον κηλικό σάκο βρίσκεται ο στρογγυλός σύνδεσμος της μήτρας, η κάκωση του οποίου δεν δημιουργεί κάποια διαταραχή. Άλλες επιπλοκές είναι η υποτροπή της κήλης, η μετεγχειρητική κρυψορχία, αν από μετεγχειρητική ίνωση τραβηχτεί ο όρχις από το όσχεο στην βουβωνική χώρα μετά την επέμβαση. Για τους λόγους αυτούς είναι απαραίτητο όλες οι εγχειρήσεις για διόρθωση βουβωνοκήλης στα παιδιά να γίνονται από εξειδικευμένους παιδοχειρουργούς, που έχουν μεγάλη εμπειρία στον χειρισμό των ευγενών αυτών στοιχείων.
Εργαλεία 
