Η τηλεφωνική συμβουλευτική υπηρεσία της ΕΨΥΠΕ συμμετείχε στο 5ο Ευρωπαϊκό συνέδριο των τηλεφωνικών γραμμών βοήθειας που οργανώθηκε από τον ChildHelplineInternational. Στα πλαίσια αυτού του συνεδρίου οι τηλεφωνικές γραμμές βοήθειας με αφορμή την έκδοση των στοιχείων από τα 10 χρόνια λειτουργίας του οργανισμού παραβρέθηκαν στο Ευρωκοινοβούλιο για να παρουσιάσουν και να υποστηρίξουν τις θέσεις τους σε εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Ευρωβουλευτές από όλες τις χώρες. Στην παρουσίαση αναδείχθηκαν τα ακόλουθα συμπεράσματα.
Η κακοποίηση και βία ενάντια σε παιδιά και νεαρά άτομα στην Ευρώπη έχει διπλασιαστεί κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, σύμφωνα με την τελευταία δημοσίευση που εξέδωσε χθες ο Child Helpline International στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες.
Οι Ευρωπαϊκές γραμμές βοήθειας παιδιών έλαβαν σχεδόν 58 εκατομμύρια κλήσεις την τελευταία δεκαετία, με αναφορές σε κακοποίηση, οικιακή βία, διάλυση οικογένειας, δυσκολία στη φροντίδα του παιδιού, ο αριθμός των οποίων διπλασιάστηκε τα πρώτα τρία χρόνια της οικονομικής κρίσης και παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα.
Στη δημοσίευση, ‘’Φωνές της Νέας Ευρώπης’’, εμφανίζεται ότι οι κλήσεις που αφορούν κάθε μορφή κακοποίησης έχουν αυξηθεί από το 2009, μέσα σε δέκα χρόνια. συνολικά κατά 2.1 εκατομμύρια. Τα παιδιά και τα νέα άτομα στην Ευρώπη υποφέρουν από σημαντικά προβλήματα με τις σχέσεις με συνομηλίκους (2,8 εκατομμύρια επαφές), ψυχοκοινωνικά θέματα ψυχικής υγείας (2,3 εκατομμύρια επαφές) και οικογενειακές σχέσεις (1,7 εκατομμύρια επαφές). Επιπλέον, αυξήθηκαν οι επαφές που αφορούν φαγητό και βασικές ανάγκες, σεξουαλική εκμετάλλευση, επαιτεία και οικιακή εργασία.
Θα ήταν χρήσιμο αν οι γραμμές βοήθειας παιδιών αναγνωρίζονταν ως βασικό εργαλείο στα συστήματα προστασίας παιδιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η πρόβλεψη ενός ειδικού επιχειρησιακού φορέα στο νέο προϋπολογισμό του 2014- 2020 θα πρέπει να ληφθεί υπόψη προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η χρηματοδότηση αυτών των ζωτικών υπηρεσιών είναι μια προτεραιότητα, είπε ο κ. AntonioLopez- Isturiz, μέλος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου από την Ισπανία.
Ο ChildHelplineInternational παρουσίασε τις ανησυχητικές προοπτικές τις οποίες αποκάλυψαν δεδομένα 10 ετών από τις γραμμές βοήθειας παιδιών στην εκδήλωση την οποία παρακολούθησε η κ. Frances Fitzerald, η Ιρλανδή υπουργός αρμόδια για τη ζητήματα παιδιών και νεολαίας. Mr. AlejoVidal –Quadra Αντιπρόεδρος του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου, κ. Pablo Arias, MEP, κ. Salvador Garriga, MPE, κ. Cancian Antonio, MEP, and MsEmer Castello, MEP.
Οι αντιπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν επίσης παρόντες στην εκδήλωση. «Τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν σήμερα είναι απαραίτητα για εμάς προκειμένου να καταρτιστούν πολιτικές δράσεις», είπε η κ. Fitzerald, προσθέτοντας ότι τα στατιστικά που παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση είναι μια ισχυρή ένδειξη των ζητημάτων που αντιμετωπίζουν τα παιδιά.. «Θα ήθελα να υπογραμμίσω το γεγονός ότι οι γραμμές βοήθειας αποτελούν ένα σημαντικό μέρος των πρωτοβουλιών για την παιδική προστασία και θα πρέπει να οικοδομηθεί συνεργασία μεταξύ των οργανισμών ώστε να διασφαλιστεί η καλύτερη χρήση τέτοιου είδους δεδομένων τα οποία είδαμε σε αυτή την αναφορά σήμερα».
Οι Φωνές της Νέας Ευρώπης είναι η πρώτη από έξι περιφερειακές εκδόσεις οι οποίες σχεδιάστηκαν για την 10η επέτειο του ChildHelplineInternational, αντλώντας δεδομένα από 126 εκατομμύρια επαφές με παιδιά και νέους ανθρώπους παγκοσμίως.
«Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της κακοποίησης και της βίας, η εμπορική και σεξουαλική κακοποίηση ή η δυσκολία στην ικανοποίηση βασικών αναγκών θα παρεμποδίσει την εξέλιξη των παιδιών και των νέων ατόμων σε παραγωγικούς πολίτες, επιβάλλοντας μία τεράστια οικονομική επιβάρυνση στα επόμενα χρόνια» είπε η Nenitala Rose, Εκτελεστική διευθύντρια του ChildHelplineInternational, στην έναρξη της δημοσίευσης.
Ο οργανισμός Child Helpline International (CHI), αποτελεί το παγκόσμιο δίκτυο των γραμμών βοήθειας για παιδιά, που εργάζεται για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών. Ο CHIιδρύθηκε το 2003 και γιορτάζει φέτος τη δέκατη επέτειο του. Το δίκτυο του CHI απαρτίζεται από 173 μέλη σε 142 χώρες.
Οι γραμμές βοήθειας παιδιών αποτελούν συχνά την πρώτη επαφή ενός νεαρού ατόμου με οποιουδήποτε είδους υπηρεσία παιδικής προστασίας, μια δίοδο προς και για τις υπηρεσίες παιδικής προστασίας. Οι γραμμές βοήθειας των παιδιών επιτρέπουν στα παιδιά να φτάσουν σε κάποιον όταν χρειάζονται στήριξη ή να μιλήσουν σε ένα ασφαλές και εχέμυθο περιβάλλον. Οι γραμμές χωρίς χρέωση, τα onlinechatrooms, τα μηνύματα μέσω τηλεφώνου, οι υπηρεσίες άμεσης πρόσβασης και τα γράμματα παρέχουν στα παιδιά προσβάσιμα, εχέμυθα μέσα ώστε να λάβουν βοήθεια.
Η Τηλεφωνική Συμβουλευτική Υπηρεσία της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.) λειτουργεί υπό την επιστημονική ευθύνη του κυρίου Ιωάννη Τσιάντη, Αν. Καθηγητή Παιδοψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και με την επιχορήγηση και εποπτεία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Η υπηρεσία έχει πανελλαδική εμβέλεια.
Η «Γραμμή-Σύνδεσμος 801 801 1177» για την ψυχοκοινωνική υγεία παιδιών και εφήβων απευθύνεται αποκλειστικά σε γονείς, εκπαιδευτικούς και άλλους ενήλικες (συγγενείς, επαγγελματίες υγείας, ψυχικής υγείας) που θέλουν να μιλήσουν για θέματα ψυχικής υγείας παιδιού ή εφήβου. Οι κλήσεις είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές και μπορούν να γίνουν από σταθερό τηλέφωνο από οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας με χρέωση αστικής κλήσης. Απαντούν αποκλειστικά σύμβουλοι, επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Οι ώρες λειτουργίας είναι από Δευτέρα ως Παρασκευή από τις 9.30 πμ-8.30μμ.
Η Ευρωπαϊκή «Γραμμή Στήριξης Παιδιών και Εφήβων 116111» απευθύνεται αποκλειστικά σε παιδιά και εφήβους και προσφέρει κατανόηση, υποστήριξη και συμβουλευτική στα θέματα που τους απασχολούν.
Αν είσαι παιδί ή έφηβος μη διστάσεις να τηλεφωνήσεις αν έχεις ανησυχίες για το μέλλον σου, αν εκφοβίζεσαι στο σχολείο, αν βρίσκεις δυσκολίες στη σχέση με τους γονείς ή τους φίλους σου, αν αντιμετωπίζεις προβλήματα στην οικογένεια, ή αν απλά ανησυχείς για κάτι. Είμαστε πάντα στη διάθεσή σου για ό,τι χρειασθείς.
Οι κλήσεις είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές και είναι δωρεάν από σταθερό ή κινητό τηλέφωνο. Απαντούν αποκλειστικά επαγγελματίες ψυχικής υγείας. Οι ώρες λειτουργίας είναι από Δευτέρα ως Παρασκευή από τις 2.00μμ-8.30μμ και το Σάββατο 9.30πμ-2.00μμ.
Σκοπός της υπηρεσίας είναι ο σύμβουλος να:
- προσφέρει κατανόηση
- προσφέρει ψυχολογική στήριξη
- να αναγνωρίσει και να αναδείξει τα προβλήματα με βάση τα όσα ακούει
- να δώσει συμβουλές για άμεση αντιμετώπιση
- να δώσει πληροφορίες και υποδείξεις για οτιδήποτε κρίνεται απαραίτητο για το όφελος του παιδιού ή του εφήβου που τηλεφωνεί
Τι λένε τα παιδιά και οι έφηβοι μέσα από τις κλήσεις που αφορούν την οικονομική κρίση
Έως σήμερα για το 2012 τα στοιχεία δείχνουν μια σημαντική αύξηση σε αιτήματα που μας ανησυχούν. Φαίνεται ότι η βία και η κακοποίηση είτε στην οικογένεια είτε στο σχολείο αυξάνονται δραματικά φτάνοντας το ποσοστό του 10% σε σχέση με 2,3% τις προηγούμενες χρονιές. Επίσης φαίνεται αυτή τη χρονιά ειδικά για τους εφήβους να είναι πολύ σημαντικό το θέμα των σχέσεων με γονείς και συνομιλήκους όπου αναφέρονται σε συναισθηματική παραμέληση και μοναξιά καθώς οι γονείς είναι απασχολημένοι με δικά τους θέματα με αποτέλεσμα να καλούν όλο και περισσότερο στη Γραμμή 116111για να μιλήσουν για τα θέματα που τους απασχολούν.
Ως κύρια αιτήματα φέρνουν :
- θέματα σχέσεων (με γονείς, συνομηλίκους και άλλους): 35%
- κακοποίηση: 8%
- θέματα ψυχικής υγείας: 14%
Πιο συγκεκριμένα
- 50% των εφήβων αναφέρουν πως ένας από τους γονείς έχει μείνει άνεργος για διάστημα >6 μήνες
- Οι ίδιοι βιώνουν τις οικονομικές δυσκολίες μέσα στο σπίτι όχι μόνο ως προς το χαρτζιλίκι τους ή την δυσκολία να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις και εκδρομές του σχολείου τους αλλά και ως προς τη συναισθηματική παραμέληση που νιώθουν να υφίστανται από τους γονείς τους.
- Λόγω της κρίσης οι έφηβοι νιώθουν τους γονείς αγχωμένους απόμακρους, εγκλωβισμένους στα δικά τους θέματα, εισπράττουν αδιαφορία, ασυνέπεια αλλά και σκληρότητα.
- 40% αναφέρουν πως η καθημερινή ατμόσφαιρα στο σπίτι είναι συχνά τεταμένη και οι συγκρούσεις για καθημερινά θέματα είναι πολύ συχνότερες
- 30% βιώνουν συχνότερα καταστάσεις βίας και κακοποίησης συναισθηματικής αλλά και σωματικής.
- 35% των εφήβων που καλούν συζητά θέματα ψυχικής υγείας των ίδιων και των γονιών τους και αναφέρει επιδείνωση προϋπάρχουσα διαταραχών των γονιών όπως αλκοολισμός ή υποτροπή ψυχικών διαταραχών ενώ πολλοί από αυτούς νιώθουν να αναλαμβάνουν ρόλους που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία τους.
- Πολλοί από τους εφήβους εκφράζουν συναισθήματα οργής, θυμού, αγανάκτησης, θλίψης, ανασφάλειας και άγχους ενώ, σημαντικό ποσοστό αυτών εκφράζουν έντονη οργή για το «σύστημα» και απαξιώνουν το σχολείο.
Επιπλέον, πολλοί από αυτούς αναφέρονται στη μεγάλη ανάγκη τους να εκφορτίσουν το πλήθος των αρνητικών συναισθημάτων τους και τη συνδέουν με τη πτώση της σχολικής επίδοσης, με τη συμπεριφορά τους και στο σχολείο, την επιθετικότητα και αντιδραστικότητα προς καθηγητές και συνομηλίκους