Μεταξύ των ασθενών και των γιατρών υπάρχει σύγχυση για τους "χαμηλού κινδύνου" τύπους HPV που προκαλούν τα κονδυλώματα και τους "υψηλού κινδύνου" τύπους που συνδέονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Τί είναι τραχηλική δυσπλασία;
Όταν μια γυναίκα πηγαίνει στο γυναικολόγο της για το τεστ Pap, το κάνει για να σιγουρευτεί ότι δεν υπάρχει καμία ανωμαλία ή προκαρκινική αλλαγή. Εάν τα αποτελέσματα του τεστ παρουσιάζουν κυτταρικές αλλαγές, αυτές συνήθως αποκαλούνται δυσπλασία. Τις περισσότερες φορές, αυτές οι αλλαγές κυττάρων οφείλονται σε HPV. Υπάρχουν πολλοί τύποι των HPV που μπορούν να προκαλέσουν δυσπλασία. Οι περισσότεροι από αυτούς τους τύπους θεωρούνται «υψηλού κινδύνου» τύποι, το οποίο σημαίνει ότι έχουν συνδεθεί με τον καρκίνο του τραχήλου. Όμως επειδή μια γυναίκα έχει δυσπλασία, δεν σημαίνει ότι θα πάθει καρκίνο. Σημαίνει ότι ο γυναικολόγος της θα θελήσει να ελέγξει με προσοχή τον τράχηλό της κάθε 6 μήνες και να κάνει ενδεχομένως κολποσκόπηση ή/και βιοψία- για να αποτρέψει περαιτέρω αλλαγές κυττάρων που θα μπορούσαν να γίνουν καρκινικές αν δεν υπόκειντο σε θεραπεία. Ο HPV είναι ένας πολύ κοινός ιός, και οι περισσότερες γυναίκες με HPV δεν αναπτύσσουν καρκίνο. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ένας αργά αυξανόμενος καρκίνος.
Τί γίνεται με τα ανώμαλα αποτελέσματα του Pap;
Οι γυναίκες εξετάζονται συνήθως περαιτέρω. Αυτό μπορεί να περιλάβει την κολποσκόπηση ή και μια βιοψία, ή την επιστροφή σε μερικούς μήνες για άλλο ένα Pap.
Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ του Pap, της κολποσκόπησης, της βιοψίας και ενός τεστ HPV;
Pap τεστ είναι ο έλεγχος της επιφανειακής στιβάδας των κυττάρων του τραχήλου για να βρούμε τυχόν αλλαγές προτού να μετατραπούν σε καρκίνο. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης μια μικρή βούρτσα χρησιμοποιείται για να πάρει ένα δείγμα των τραχηλικών κυττάρων. Αυτά τα κύτταρα τίθενται έπειτα σε διαφανές γυαλί και στέλνονται στο εργαστήριο για την αξιολόγηση.
Η βιοψία είναι παρόμοια με το Pap, αλλά μια μεγαλύτερη συστάδα των κυττάρων αφαιρείται από τον τράχηλο και βλέπουμε εάν υπάρχουν ανώμαλες αλλαγές κυττάρων σε συγκεκριμένα ύποπτα σημεία. Είναι ένας καλός τρόπος να επιβεβαιωθεί το αποτέλεσμα του Pap σε περίπτωση αμφιβολίας και να αποκλειστεί ο καρκίνος. Η βιοψία γίνεται ταυτόχρονα με την κολποσκόπηση.
Στην κολποσκόπηση ελέγχουμε τον κόλπο και τον τράχηλο με κάμερα μεγάλης μεγέθυνσης και υψηλής ακρίβειας. Εφαρμόζουμε φίλτρα χρώματος και διάφορα υγρά στην επιφάνεια του τραχήλου για να βρούμε τυχόν παθολογικές αλλαγές.
Το HPV τεστ ελέγχει άμεσα το γενετικό υλικό (DNA) του HPV μέσα στα κύτταρα, και μπορεί να ανιχνεύσει τους «υψηλού κινδύνου» τύπους που συνδέονται με τον καρκίνο του τραχήλου. Η δοκιμή γίνεται με το ίδιο δείγμα κυττάρων που λαμβάνεται κατά τη διάρκεια της Pap δοκιμής.
Τί είναι το ThinPrep;
Είναι μια νέα μέθοδος PAP τεστ, η οποία έχει μεγαλύτερη ακρίβεια στη λήψη του δείγματος και καλύτερη ανάλυση των κυττάρων. Με τον τρόπο αυτό μειώνονται πάρα πολύ οι πιθανότητες λάθους στη διάγνωση των κυτταρικών αλλαγών.
Μπορεί ένας άνδρας να βρει εάν έχει HPV;
Η έρευνα έχει δείξει ότι το HPV τεστ μπορεί να οδηγήσει σε ασυμβίβαστα αποτελέσματα. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι δύσκολο να αποκτηθεί ένα καλό δείγμα κυττάρων από το παχύ δέρμα του πέους. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα έχουν ορατά συμπτώματα εάν εκτίθενται σε HPV. Επομένως, για τους περισσότερους, ο ιός είναι υποκλινικός (αόρατος). Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τους άνδρες. Εάν ένας άνδρας εκτεθεί στον HPV δύσκολα θα παρουσιάσει τα συμπτώματα. Τις περισσότερες φορές, τα άτομα δεν θα έχουν κανέναν κίνδυνο υγείας ακόμα και με τους «υψηλού κινδύνου» τύπους του HPV.
Πώς μπορούν να μεταδοθούν σε ένα άτομο οι τύποι του HPV που προκαλούν τις αλλαγές κυττάρων;
Οποιοσδήποτε είναι σεξουαλικά ενεργός μπορεί να εκτεθεί στον HPV. Οι περισσότεροι άνθρωποι εκτίθενται στους υψηλού κινδύνου τύπους του HPV σε κάποιο βαθμό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχουν ανώμαλες αλλαγές κυττάρων (δυσπλασία). Οι τύποι του HPV που προκαλούν ανώμαλες αλλαγές κυττάρων μεταδίδονται συνήθως από την άμεση επαφή του δέρματος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής (κολπικός, πρωκτικός, ή και στοματικός έρωτας) με κάποιο άτομο που έχει αυτήν την μόλυνση. Οι τύποι των HPV που προκαλούν τις ανώμαλες αλλαγές δεν προκαλούν χαρακτηριστικά τα συμπτώματα σε άλλα μέρη σωμάτων όπως τα χέρια.
Πώς μπορεί κάποιος να μειώσει τον κίνδυνο HPV μόλυνσης;
Οποιοσδήποτε είναι σεξουαλικά ενεργός μπορεί να συναντήσει τυχαία αυτόν τον κοινό ιό. Οι τρόποι να μειωθεί ο κίνδυνος είναι:
- Μην ερχόμενος σε σεξουαλική επαφή
- Ερχόμενος σε σεξουαλική επαφή μόνο με ένα σύντροφο που έρχεται σε σεξουαλική επαφή μόνο με αυτόν
Τα προφυλακτικά χρησιμοποιούμενα με το σωστό τρόπο μπορεί να βοηθήσουν και να παρέχουν προστασία, αλλά μόνο για το δέρμα που καλύπτεται από αυτά, έτσι δεν προστατεύουν 100%.
Όταν κάποιος έχει HPV, δεν είναι εκτίθεται πάλι στον ίδιο τύπο του ιού. Αυτό οφείλεται πιθανώς στην απάντηση του ανοσοποιητικού συστήματος στον ιό. Εντούτοις, είναι δυνατό να μολυνθεί με έναν διαφορετικό τύπο του HPV από έναν νέο σύντροφο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι εκτίθενται σε έναν ή περισσότερους τύπους HPV στη διάρκεια ζωής τους και δεν το γνωρίζουν επειδή δεν έχουν ορατά συμπτώματα. Είναι σημαντικό για τους σεξουαλικούς συντρόφους να αντιληφθούν «ολόκληρη την εικόνα» για τον HPV, έτσι ώστε και οι δύο να μπορούν να λάβουν τις αποφάσεις τους βασισμένοι στα γεγονότα και όχι στο φόβο ή τις τυχόν παρερμηνείες.
Πώς αντιμετωπίζονται τα ανώμαλα κύτταρα;
Αυτήν την περίοδο, δεν υπάρχει διαδικασία για να εκριζώσει τον ιό HPV. Εντούτοις, υπάρχουν διάφορες επιλογές διαθέσιμες για την αφαίρεση των ανώμαλων κυττάρων. Τις περισσότερες φορές η θεραπεία δεν είναι απαραίτητη για την ήπια τραχηλική δυσπλασία. Ο ΗPV μπορεί να εμφανιστεί έπειτα από μια μακρά λανθάνουσα φάση και εν συνεχεία να επανέλθει σε αυτήν χωρίς να είναι ανιχνεύσιμος. Ο στόχος οποιασδήποτε θεραπείας είναι να αφαιρεθούν τα ανώμαλα κύτταρα εάν αυτά επιμένουν ή προκαλούν τουλάχιστον μέτριες βλάβες:
- Κρυοθεραπεία (που παγώνει τα κύτταρα με το υγρό άζωτο).
- LEETZ (large loop excision of transformation zone), όπου αφαιρείται η επιφανειακή στιβάδα των κυττάρων του τραχήλου.
- Κωνοειδής εκτομή, όπου αφαιρείται αρκετά μεγάλο κομμάτι του τραχήλου.
- Εξάχνωση με Laser, όπου καταστρέφονται τα κύτταρα της επιφανειακής στιβάδας των κυττάρων του τραχήλου.
Τί γίνεται με την εγκυμοσύνη, τον HPV και την τραχηλική δυσπλασία;
Σε μερικές έγκυες γυναίκες, η δυσπλασία μπορεί να επιδεινωθεί. Αυτό μπορεί να οφείλεται στις ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μερικές εβδομάδες μετά από την γέννηση του μωρού, ο γυναικολόγος θα εξετάσει τον τράχηλο πάλι και θα κάνει Pap τεστ. Πολλές φορές μετά από την εγκυμοσύνη, οι αλλαγές των κυττάρων εξαφανίζονται αυτόματα και καμία θεραπεία δεν είναι απαραίτητη, όπως δηλαδή και στις μη έγκυες γυναίκες. Οι τύποι του HPV που μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στα τραχηλικά κύτταρα δεν προκαλούν προβλήματα στα μωρά.