Ωτίτιδα, ένας ύπουλος εχθρός!

Όταν τα παιδιά είναι μικρά κι έχουν κάποια ενόχληση, συνήθως το δείχνουν με μη λεκτικούς τρόπους και βέβαια ο γονιός θα πρέπει να μαντέψει και συνήθως τα καταφέρνει. Αν όμως ο γονιός δεν μπορεί να ανταπεξέλθει, γιατί τα πράγματα κάποιες φορές είναι περισσότερο πολύπλοκα, τότε είναι βέβαια δουλειά του παιδιάτρου να κάνει την σωστή διάγνωση.

Πηγή εικόνας: http://www.flickr.com/photos/33205173@N05/3839941325/

Κι αν αυτό δεν γίνει; Η αλήθεια είναι πως κάποιες φορές κάτι απλό μπορεί να προκαλέσει μεγάλο θέμα, αν ο παιδίατρος αδυνατεί να κάνει άμεσα διάγνωση.

Οι ωτίτιδες είναι ένα θέμα δύσκολο και βέβαια δεν είμαι παιδίατρος για να είμαι σε θέση να κάνω μια επιστημονική ανάλυση, είμαι όμως  μαμά και η εμπειρία μου μού λέει πως οι παιδίατροι μπορούν να κάνουν λάθη. Υπάρχουν ωτίτιδες οι οποίες δεν φαίνεται να έχουν συμπτώματα, όπως η εκκριτική ωτίτιδα που δρα «σιωπηλά».

Το υγρό συσσωρεύεται και φράζει το χώρο πίσω από το τύμπανο. Αυτό έχεις ως αποτέλεσμα το παιδί να έχει μειωμένη ακοή κι αν η ωτίτιδα δεν γίνει αντιληπτή, τότε η ακοή μπορεί να μειωθεί ακόμη περισσότερο, σε τέτοιο βαθμό ώστε να επηρεάζει την καθημερινή του δυνατότητα επικοινωνίας.

Το δύσκολο με τη συγκεκριμένη ωτίτιδα είναι ότι δεν έχει κανένα σύμπτωμα ή ότι τα συμπτώματα είναι τόσο αδιόρατα και σποραδικά, που είναι σχεδόν αδύνατο να το αντιληφθεί κανείς, ιδιαίτερα αν το παιδί είναι μικρό και δεν έχει αρχίσει ακόμη να επικοινωνεί. Ο δικός μου γιος παρουσίασε εκκριτική ωτίτιδα, πιθανά μετά από ίωση. Πιθανολογούμε πως ήταν περίπου δεκαοχτώ μηνών. Δεν καταλάβαμε τίποτε με αποτέλεσμα το παιδί σταδιακά να χάνει την ακοή του, καθώς το υγρό στα αυτιά άρχισε να στερεοποιείται και να γίνεται σαν ζελέ, όπως αργότερα μας είπε ο γιατρός. Αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι δεν πάει καλά όταν σταμάτησε να αναπτύσσεται ο λόγος του. Οι λέξεις που χρησιμοποιούσε ήταν απλές και εύκολες, συνήθως τις πρόφερε λάθος και συνήθως μιλούσε με τις λίγες λέξεις που είχε μάθει μέχρι τον ενάμιση χρόνο της ζωής του. Αντιδρούσε σε ερεθίσματα και σε ήχους, αλλά όταν αυτοί ήταν πολύ δυνατοί και χωρίς κι εμείς να το καταλαβαίνουμε γίναμε πιο θορυβώδεις για να μπορούμε να επικοινωνούμε μαζί του.

Δεν αντιλήφθηκε κανείς μας ότι υπάρχει θέμα ακοής. Αντίθετα, αρχίσαμε να επιμένουμε σε θέματα ομιλίας και επικοινωνίας. Ήταν ήδη τριών και ο παιδίατρος στις συχνές μας επισκέψεις και μετά από δική μου συνεχή επιμονή για το θέμα της ομιλίας, μας καθησύχαζε λέγοντάς μας πως είναι ένα παιδί με αργή λεκτική εξέλιξη, πράγμα κοινό για τα αγόρια, χαρακτηρίζοντάς τον επανειλημμένα «τεμπέλη».

Οι παρατηρήσεις δε, στον παιδικό σταθμό αφορούσαν θέματα ανυπακοής και αδυναμίας να συμμετέχει σε οτιδήποτε ομαδικό και «βαρεμάρα» όσον αφορά άλλες δραστηριότητες. Τα θέματα που συζητούσαμε με τη νηπιαγωγό ήταν προβλήματα οριοθέτησης στο σπίτι.  Κανείς δεν είχε καταλάβει το παραμικρό, ούτε κι εμείς βέβαια στην αρχή… γιατί ως   φρέσκοι γονείς, αργήσαμε να αντιληφθούμε πως κάτι άλλο συμβαίνει.

Το πρόβλημα διαγνώστηκε όταν το ζελέ άρχισε να πιέζει τόσο το αυτί του, που έπαθε ρήξη τυμπάνου. Κι εκεί στο νοσοκομείο πια, ο ωριλάς μάς ενημέρωσε για τα πραγματικά αίτια της μη λεκτικής ανάπτυξης.

Ήταν ήδη τριών ετών και τεσσάρων μηνών όταν άρχισε η αποκατάσταση. Επέμβαση για αφαίρεση υγρού και σωληνάκια για να παραμένει το αυτί ανοιχτό και να μη μαζεύει υγρό. Αλλά αυτό που ονομάσαμε αποκατάσταση, κράτησε για χρόνια. Ένα παιδί που στην πιο κρίσιμη αναπτυξιακή ηλικία έχει ελλειμματική ακοή, αποκτά  σοβαρά μειονεκτήματα στην γενική του γνωστική ανάπτυξη.

Υπήρχαν διάφορα θέματα, από το ότι δεν ήξερε να χρησιμοποιεί σωστά τη γλώσσα μέσα στο στόμα για να μιλά, μέχρι το ότι άκουγε σαν να βρίσκεται κάτω από το νερό, οπότε όσες λέξεις ήξερε ήταν λάθος. Και βέβαια αργότερα, όταν η ακοή μειώθηκε περισσότερο και άκουγε μόνο κατά 40% από το ένα αυτί και 30% από το άλλο, η δυνατότητα επικοινωνίας μειώθηκε τόσο που φαινόταν μια απόσυρση και μια συμπεριφορά απομόνωσης. Αυτό με τη σειρά του σήμαινε πως προέκυψαν θέματα ελλειμματικής προσοχής και μειωμένης αντίληψης.

Η ζημιά διορθώνεται, μα μπαίνουν παιδί και γονείς σε μία διαδικασία εξαιρετικά χρονοβόρα και επώδυνη. Όταν ένα σημείο του εγκεφάλου ουσιαστικά δεν αναπτύσσεται σωστά στην πιο σημαντική ηλικία ανάπτυξης ενός ανθρώπου, στην ηλικία που ο εγκέφαλος αναπτύσσεται και εξελίσσεται ραγδαία, αυτό σημαίνει πως χρειάζεται χρόνο για να αποκατασταθεί πλήρως. Πολύ χρόνο και όχι μόνο. Η οικονομική και συναισθηματική επιβάρυνση είναι επίσης σημαντικές παράμετροι.

Τρία χρόνια λογοθεραπεία και μόλις μπήκε στο δημοτικό άρχισαν και πάλι να φαίνονται τα κενά, με την μορφή μαθησιακών δυσκολιών. Οπότε, ενισχυτική διδασκαλία και διαφορετική προσέγγιση με ειδικό δάσκαλο. Απαραίτητο το ομαδικό άθλημα για να μπορέσει να αναπτύσσει την ομαδικότητα και τη συμμετοχή. Συνεχείς διαγνωστικές συναντήσεις με αναπτυξιολόγο και παιδοψυχίατρο και καταγραφή της εξελικτικής ανάπτυξης.

Όλη η οικογένεια μπαίνει σε μία πολύπλοκη διαδικασία και συμμετέχει ενεργά, με συνεχείς ασκήσεις, συνεχείς επισκέψεις σε γιατρούς και αναπτυξιολόγους και λογοθεραπευτές. Δεν γίνεται διαφορετικά. Χρόνος αποκατάστασης λοιπόν… πολλά πολλά χρόνια.

Γνωρίζω φιλικό ζευγάρι, που όταν το παιδί τους στα δυόμιση χρόνια του πήγε στον παιδικό σταθμό, οι νηπιαγωγοί αντιλήφθηκαν τη διαφορετικότητα στις αντιδράσεις του παιδιού και τους συνέστησαν να κάνουν περαιτέρω εξετάσεις. Οι ειδικοί διέγνωσαν πως το παιδί βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού… Λίγες μέρες μετά, σε μια συζήτηση με τον μπερδεμένο και τρομοκρατημένο πατέρα μοιράστηκα τη δική μας εμπειρία και λίγες μέρες μετά από επίσκεψη σε ωριλά, διαγνώστηκε εκκριτική ωτίτιδα. Ο μικρός είναι πια πέντε και βέβαια δεν έχει αυτισμό, απλά δεν άκουγε!

Μπορεί να ακούγεται αδιανόητο. Δεν είναι όμως καθόλου αδιανόητο. Ίσα ίσα είναι αρκετά συχνό φαινόμενο, μια ωτίτιδα να μην διαγνωστεί εγκαίρως και να προκύψουν θέματα που αν είμαστε τυχεροί μπορεί να λυθούν απλά, ή αντίθετα μπορούν να γίνουν η αιτία πολλών και πολύπλοκων θεμάτων.

Είναι σύνηθες να προσπερνάμε τα απλά και να επικεντρωνόμαστε στα περισσότερο πολύπλοκα. Επειδή συχνά πυκνά ακούω τέτοια αγωνιώδη θέματα από γονείς, η δική μου συμβουλή είναι πριν μπείτε στην διαδικασία να τρέχετε, κάνετε απλά μια εξέταση σε ωριλά. Σε έναν ωτορινολαρυγγολόγο, που θα είναι καλός με τα παιδιά και θα του έχετε εμπιστοσύνη. Πιστέψτε με… Μπορεί να σας γλυτώσει από πολλούς και εξαιρετικά χρονοβόρους μπελάδες.