Ερώτηση από Ιωάννα (3.9.2014)
"Καλησπέρα σας! Έχω ένα κοριτσάκι 7 μηνών και δεν τρελαίνεται για στις στερεές τροφές… δηλαδή άμα φάει, θα φάει 5 κουταλιές φρουτόκρεμας, χορτόσουπας και γενικά ό,τι της δώσω αλλά προτιμάει το θηλασμό. Μόνο! Είναι φυσιολογικό;"
Απάντηση από παιδίατρο (3.9.2014)
"Αγαπητή μητέρα,
όχι μόνο είναι φυσιολογικό, αλλά είναι και επιθυμητό το παιδί σας να θέλει να θηλάσει!
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν πως ο αποκλειστικός θηλασμός μπορεί να συνεχιστεί και πέραν των 6 μηνών. Παρόλ’ αυτά, η εισαγωγή των στερεών τροφών μεταξύ 4 και 6 μηνών (ανάλογα το παιδί) είναι απαραίτητη για την καλή ανάπτυξη των παιδιών, καθώς το μητρικό γάλα δεν περιέχει αρκετές ποσότητες από κάποια θρεπτικά συστατικά που βρίσκουμε στις άλλες τροφές (όπως ο σίδηρος για παράδειγμα).
Προκειμένου να συμβιβάσουμε αυτές τις φαινομενικά αντίθετες πληροφορίες (“αφού το μητρικό γάλα είναι τόσο καλό και δεν πειράζει να θηλάζω αποκλειστικά και μετά τους 6 μήνες, γιατί είναι τόσο απαραίτητο να εισάγω στερεές τροφές; Γιατί να μην θηλάζω μόνο;”) πιστεύω πως οι καλύτερες συμβουλές είναι οι εξής:
1. Εφόσον το παιδί είναι έτοιμο για στερεές τροφές (κάτι που μπορεί να σάς επιβεβαιώσει ο παιδίατρός σας εύκολα με κλινική εξέταση), εισάγετε σταδιακά μια αυξανόμενη ποικιλία τροφών. Πληροφορίες για το πώς πρέπει να το κάνετε αυτό (ποιές τροφές, με ποιά συχνότητα, σε τι υφή κλπ) μπορείτε να βρείτε πολύ εύκολα, αλλά δεν θα τις αναφέρω εδώ λόγω χώρου.
2. Εσείς αποφασίζετε το ΠΟΤΕ, το ΠΟΥ, και το ΤΙ θα φάει το παιδί. Το παιδί αποφασίζει το ΑΝ και το ΠΟΣΟ. Αυτή η πολύ απλή οδηγία ισχύει για την υπόλοιπη ζωή του, και την παραβαίνουμε μόνο όταν τύχει να υπάρξουν σημαντικές διαταραχές της ανάπτυξης ή, αν κάποια νόσος υποχρεώνει σε ειδική δίαιτα.
3. Συνεχίστε να προσφέρετε τα στερεά λοιπόν, κι ας φάει όσο θέλει (ακόμα και 1 κουταλιά, η ποσότητα μην σάς απασχολεί σε αυτή τη φάση). Μην δείχνετε απογοήτευση, και μην πιέζετε το παιδί να φάει περισσότερο.
4. Συνεχίστε τον θηλασμό κανονικά εφόσον αυτή είναι και η δικιά σας επιθυμία (από τα λεγόμενά σας βλέπω πως το παιδί όντως θέλει), και για όσο το επιθυμείτε και οι δύο. Προσωπικά, δεν δίνω ποτέ την οδηγία να “σταματήσει ο θηλασμός”, εκτός αν το παιδί πλέον έχει περάσει τα 3 έτη, και φαίνεται να δυσκολεύεται η ζωή της οικογένειας, ή υποψιάζομαι πως υπάρχει άλλη υποκείμενη αναπτυξιακή διαταραχή (που και πάλι περιμένω μέχρι τα 3 έτη).
5. Στόχος σας είναι περί τους 12 μήνες (όχι όμως αυστηρά) η κύρια πηγή θερμίδων για το παιδί να είναι οι στερεές τροφές. Πιστεύω πως όσο το παιδί εξοικειώνεται με την ιδέα της στερεάς τροφής, τόσο πιο εύκολο θα είναι να πετύχετε τον στόχο αυτό. Και γι αυτό το λόγο τα γεύματα πρέπει να είναι ευχάριστα, με ελάχιστο ως καθόλου «κυνηγητό της μπουκιάς», καθόλου πίεση, καθόλου κλάματα και ποτέ φωνές, απειλές ή εκνευρισμό.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, και επαναλαμβάνοντας πως ΔΕΝ είναι πρόβλημα πως το παιδί σας θέλει να θηλάζει, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Για παράδειγμα:
1. Το παιδί θεωρητικά πρέπει να έχει πάψει να θηλάζει/τρώει στην μέση της νύχτας ήδη από τους 3-4 μήνες. Στην πράξη πολλά παιδιά συνεχίζουν μέχρι τον 12ο μήνα, αλλά αυτό μπορεί να έχει επίπτωση στους εργαζόμενους γονείς, και η στέρηση ύπνου μπορεί να είναι πρόβλημα (οδήγηση, εκνευρισμός, συγκεκριμένα είδη εργασίας κλπ).
2. Επίσης, η εισαγωγή των στερεών τροφών πρέπει να γίνεται με πρόγραμμα, δηλαδή το γεύμα (κι αργότερα τα γεύματα, δηλαδή το ΠΟΤΕ και το ΠΟΥ που ανέφερα παραπάνω) πρέπει να είναι κατά το δυνατόν σταθερά. Η συνέπεια φέρνει τα καλύτερα αποτελέσματα και τα πιο σταθερά. Καθώς λοιπόν εισάγετε σταθερό ωράριο για τα στερεά, μπορείτε αν δεν το έχετε κάνει ήδη, να θέσετε σταθερό ωράριο και για τους θηλασμούς. Ίσως να συναντήσετε μια μικρή αντίσταση στην αρχή, αλλά με το παιχνίδι, την αγκαλιά και άλλες μεθόδους, με τον καιρό θα μπορέσετε να μάθετε στο παιδί πως τρώει μόνο συγκεκριμένες ώρες.
3. Ανεξάρτητα από το πόσο τρώει το παιδί σε κάθε γεύμα, μέχρι τους 12 μήνες πρέπει να κάθεται για στερεά από 3 έως 5 φορές την ημέρα. Οι θηλασμοί μπορούν να μοιραστούν στα ενδιάμεσα.
Κρατήστε κατά νου πως οι παραπάνω συμβουλές αφορούν παιδιά των οποίων οι μητέρες έχουν τον χρόνο και την ενέργεια να συνεχίσουν να θηλάζουν και ταυτόχρονα να ετοιμάζουν στερεές τροφές για τα παιδιά τους. Φυσικά και υπάρχουν μέθοδοι και συμβουλές να ακολουθήσετε προκειμένου να επισπεύσετε την διαδικασία “προγραμματισμού”, αλλά από όσο μπορώ να καταλάβω από όσα λέτε, δεν είστε ακόμη σε αυτό το στάδιο.
Ελπίζω να βοήθησα,
πάντα στην διάθεσή σας,"
Π. Ρενιέρης, MD, FAAP
Εργαλεία 
