Ερώτηση από nicolnt (15.7.2015)
“Καλησπέρα σας. Τους τελευταίους 3-4 μήνες η κόρη μου 6 ετών έχει αποκτήσει φοβία όσον αφορά στο ασανσέρ, με αποτέλεσμα να μην μπαίνει καθόλου πλέον. Να σημειώσω ότι τον Νοέμβριο ήμασταν στο Λονδίνο και είχα κλειστεί εγώ στο ασανσέρ του μετρό, ενώ εκείνη περίμενε στο ξενοδοχείο με τη γιαγιά της. Δεν γνωρίζω αν όντως σε αυτό οφείλεται η φοβία της. Επιπλέον, ενώ γενικά την αγκαλιάζω συνέχεια και της λέω ότι την αγαπάω, συνέχεια παραπονιέται ότι δεν την αγκαλιάζω. Να σημειώσω ότι έχω χωρίσει και ότι αυτή που βάζει τους κανόνες είμαι μόνο εγώ. Όλοι προσπαθούν να της επιτρέπουν αρκετά πράγματα και όντως της φωνάζω κάποιες φορές.”
Απάντηση από παιδίατρο (16.7.2015)
“Αγαπητή μητέρα,
την απάντηση στην αγωνία σας σχετικά με την φοβία του παιδιού για τα ασανσέρ, την έχετε ήδη δώσει. Φαίνεται να σχετίζεται με το συμβάν που περιγράφετε. Η πρότασή μου είναι να μην προσπαθήσετε καθόλου να της αλλάξετε γνώμη πρακτικά - αν θέλει να πηγαίνει με τις σκάλες, μπορεί να πηγαίνει με τις σκάλες. Από εκεί και πέρα, αποφύγετε κάθε συζήτηση σχετικά μπροστά στο παιδί και μην δίνετε τόση σημασία στο πρόβλημα (μπροστά της). Με αυτό τον τρόπο, αν το κίνητρο για το όλο θέμα είναι η προσοχή σας, τότε βλέποντας πως αυτή δεν κερδίζεται έτσι, θα υποχωρήσει και το πρόβλημα. Αν παρόλα αυτά επιμένει για αρκετές εβδομάδες (πάνω απο 6-8) ή δημιουργεί σημαντικό πρακτικό πρόβλημα στην ζωή του παιδιού, τότε θα πρέπει να μιλήσετε με κάποιον ειδικό - έναν παιδοψυχολόγο πιθανότατα.
Σχετικά με την αναζήτηση αγκαλιάς από το παιδί σας, επίσης δεν έχω να σας προτείνω κάτι, πέραν του ότι θα πρέπει να της την προσφέρετε στον βαθμό που είναι δυνατό, βάζοντας όμως και κάποια όρια. Ναι, ασφαλώς και οι φωνές δεν βοηθούν σε τίποτε, όμως και το να νιώθετε ενοχές, επίσης δεν βοηθά σε κάτι - όλοι οι άνθρωποι χάνουν την υπομονή τους και οι περισσότεροι γονείς στον έναν ή τον άλλο βαθμό έχουν "φωνάξει" στο παιδί τους. Οι ενοχές σας σχετικά είναι που τροφοδοτούν την συμπεριφορά του παιδιού και αποτελούν παράγοντα αποσταθεροποίησης της σχέσης σας, καθώς σας φέρνουν να ταλαντεύεστε ανάμεσα σε άκρα αυστηρότητα και άκρα επιτρεπτικότητα (όταν οι ενοχές κάνουν την εμφάνισή τους).
Η πρότασή μου λοιπόν είναι η εξής:
1. Καθημερινά θα πρέπει να περνάτε συγκεκριμένο χρόνο με την κόρη σας, κατά την διάρκεια του οποίου θα πρέπει να έχει την αμέριστη και αποκλειστική προσοχή σας. Επιλέξτε μια δραστηριότητα που να απολαμβάνετε και οι δύο και οργανώστε την σε καθημερινή βάση.
2. Θέτετε πάντα τους κανόνες και τις συνέπειες της παράβασής τους στο τραπέζι ΠΡΙΝ το συμβάν, με ηρεμία, όσο πιο ξεκάθαρα μπορείτε. Αυτό το πλαίσιο θα δώσει στο παιδί να καταλάβει οτι εσείς βάζετε τους κανόνες. Θα σας δοκιμάσει - θα παραβεί τους κανόνες και εσείς θα πρέπει να επιβάλετε, ήρεμα και χωρίς φωνές (άλλωστε ο πραγματικός αρχηγός δεν φωνάζει ποτε), τις συνέπειες που ήδη έχετε ανακοινώσει. Οι συνέπειες πρέπει να είναι οι ίδιες και να έρχονται πάντα, ακόμη και αν είστε ξεκούραστη, ακόμη και αν είστε σε εξαιρετικά καλή διάθεση, ακόμη και αν είστε διακοπές, ακόμη και αν σας πνίγουν οι ενοχές. Παράδειγμα, το ότι αργήσατε μια μέρα στην δουλειά και δεν μπορέσατε να περάσετε τον χρόνο που ανέφερα παραπάνω με το παιδί, δεν σημαίνει πως το παιδί μπορεί να πετάξει το φαγητό στο πάτωμα - όποια έχετε αποφασίσει εσείς οτι είναι η συνέπεια για μια τέτοια πράξη, θα πρέπει να την εφαρμόζετε πάντα και με απόλυτη συνέπεια.
3. Να είστε όσο μπορείτε πιο διαθέσιμη να ακούτε τι λέει το παιδί. Όταν κάνει κάτι που δεν θέλετε (π.χ. δεν μπαίνει στο ασανσέρ), μην προσπαθείτε να της εξηγήσετε με λογικά επιχειρήματα γιατί αυτό δεν είναι επικίνδυνο - με αυτό τον τρόπο το μόνο που πετυχαίνουμε είναι να την κάνουμε να νιώθει πως τα συναισθήματα που έχει είναι παράλογα και μη αποδεκτά. Αντίθετα, ζητήστε της να σας μιλήσει για το πώς νιώθει - γιατί δεν θέλει να μπει. Αφήστε την να μιλήσει και να εκφράσει τα συναισθήματά της με λόγια και απαντήστε της πάνω στην ίδια βάση - πείτε της πώς νιώθετε εσείς. Επιτρέψτε της να εκφράσει οποιοδήποτε συναίσθημα, ακόμη και αυτά που εσείς μπορεί να θεωρείτε "απαράδεκτα" - π.χ. θυμό (συχνά τα παιδιά τον ονομάζουν μίσος), ζήλια ή άλλα. Όταν τελειώσει, πείτε της πώς νιώθετε εσείς για αυτό που συμβαίνει. Και μετά, πάρτε τις σκάλες - βάλτε όμως ένα όριο, κάντε μια συμφωνία. Π.χ. αφού μιλήσετε για τα συναισθήματά σας γύρω απο το θέμα "ασανσέρ", πάρτε τις σκάλες και πείτε της πως την επόμενη εβδομάδα, θα παίρνετε το ασανσέρ για έναν όροφο μόνο και μετά πάλι τις σκάλες. Ή κάποιο αντίστοιχο μικρό βήμα ανάλογα το πρόβλημα.
Ελπίζω να σας βοήθησα σε κάποιο βαθμό."
Με εκτίμηση,
Παναγιώτης Ρενιέρης, MD, FAAP
Παιδίατρος
Cohen Children’s Medical Center of New York, USA
Επιμελητής Α’, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Β’ Παιδιατρική Κλινική
τ. Πανεπιστημιακός Υπότροφος Α’ Παιδιατρικής Κλινικής “Η Αγία Σοφία”
Ιατρείο α’ : Τιμ. Βάσσου 17, πλ. Μαβίλη, Αθήνα
Ιατρείο β’: Μεθώνης 87, Κερατσίνι, Πειραιάς
τ. 6958477782
Εργαλεία 
