Ερώτηση από elenakilamari (14.9.2017)
“Γιατρέ καλησπέρα. Έχω ένα αγοράκι 16 ημερών και έχει έρθει αντιμέτωπο με κολικούς. Θηλάζω και προσέχω πάρα πολύ τη διατροφή μου έχω κόψει το γάλα, τα λαχανικά και τα όσπρια ενώ τρώω μια μερίδα φρούτο την ημέρα. Ωστόσο το πρόβλημα παραμένει και ο μικρός όχι απλώς υποφέρει , δεν κοιμάται κατά τη διάρκεια της ημέρας παρά μόνο κανένα δίωρο. Τη νύχτα κοιμάται και ξυπνά κάθε δυο με τρείς ώρες. Δεν ξέρω τι να κάνω με το θέμα του ύπνου. Το πρωί είναι συνέχεια ανήσυχος.”
Απάντηση από παιδίατρο (14.9.2017)
“Αγαπητή μητέρα,
υπάρχουν πολλά "λάθη" σε όσα μού αναφέρετε. Πρώτον, το μωρό σας είναι πολύ μικρό για να τού βάλουμε την ταμπέλα των κολικών.
1. Η λέξη "κολικοί" χρησιμοποιείται πολύ συχνά λανθασμένα για να περιγράψει το φυσιολογικό κλάμα ή την ανησυχία των νεογνών.
Η διάγνωση των κολικών προϋποθέτει:
α) Κλάμα για περισσότερο από 3 ώρες την ημέρα,
β) Περισσότερες από 3 ημέρες την εβδομάδα,
γ) Για περισσότερες από 3 εβδομάδες.
Συνεπώς τυπικά το μωρό σας 16 ημερών, δεν μπορεί να διαγνωσθεί με κολικούς. Η περιγραφή σας μοιάζει με κολικούς, όμως την διάγνωση δεν μπορούμε να την βάλουμε πριν περάσουν 3 εβδομάδες. Η λανθασμένη απόδοση του κλάματος σε κολικούς σε αυτή την μικρή ηλικία μπορεί να μάς οδηγήσει στο να χάσουμε άλλες διαγνώσεις.
2. Οι κολικοί δεν σχετίζονται με την διατροφή σας, το έντερο του παιδιού σας ή οτιδήποτε άλλο έχετε ακούσει ή διαβάσει εδώ κι εκεί.
Αντιλαμβάνομαι ότι αυτό που λέω ξενίζει πολλούς, όμως έτσι είναι. Οι κολικοί είναι το απαρηγόρητο κλάμα αγνώστου αιτιολογίας, το οποίο φαίνεται να έχει συσχετιστεί επαρκώς με το ιστορικό ημικρανίας στην μητέρα. ΔΕΝ γνωρίζουμε τι προκαλεί τους κολικούς, πολλοί όμως υποστηρίζουν ότι οφείλεται σε ανωριμότητα του κεντρικού νευρικού συστήματος (αναμενόμενη σε αυτή την ηλικία), η οποία οδηγεί σε αυτή την συμπεριφορά.
Οι αφορμές για να μπει ένα μωρό σε φάση κολικού (δηλαδή να αρχίσει να κλαίει) μπορεί να είναι πολλές, ανάμεσά τους συχνότερες είναι:
- στομαχικές ή εντερικές διαταραχές, αέρια, ρέψιμο κλπ
- ξαφνικοί ή έντονοι θόρυβοι, απότομες αλλαγές στον φωτισμό
- ξαφνικές κινήσεις του αυτοκινήτου ή της κούνιας
- έντονη πείνα
- άλλα
Από τα παραπάνω γίνεται προφανές ότι ένα μωρό που πάσχει από κολικούς, το πιθανότερο είναι να μπαίνει σε φάση κολικών λόγω κάποιας γαστρεντερικής αναταραχής, όχι για άλλο λόγο αλλά απλά επειδή είναι μακράν το συχνότερο ερέθισμα που δέχεται το παιδί.
Η λέξη κολικοί λοιπόν είναι μια κακή ονομασία για αυτή την κατάσταση που παραπλανά τους γονείς να πιστεύουν ότι οφείλεται στο έντερο του παιδιού. Δεν οφείλεται όμως σε αυτό - οι γαστρεντερικές αναταραχές είναι απλά η αφορμή.
3. Κανένας περιορισμός στην δίαιτα της θηλάζουσας μητέρας δεν είναι αποδεκτός εκτός από:
- μειωμένη πρόσληψη καφεΐνης
- ελάχιστη πρόσληψη αλκοόλ (ιδανικά καθόλου)
- αποφυγή τροφών που αποδεδειγμένα ενοχλούν το παιδί. Εδώ η κουβέντα είναι μεγάλη και δεν μάς φτάνει ο χώρος...
Σάς παρακαλώ θερμά να μην περιορίζετε την διατροφή σας διότι η πίεση που ασκείτε χωρίς κανέναν λόγο στον εαυτό σας μπορεί να οδηγήσει έως και σε διακοπή του θηλασμού από μεριάς σας, καθώς η όλη διαδικασία μπορεί να γίνει τελικά βασανιστική. Οι τροφές που πρέπει να αποφεύγετε είναι μόνο αυτές που μπορείτε να αποδείξετε (με χρήση ημερολογίου) ότι ενοχλούν το μωρό σας. Οι τροφές αυτές ΔΕΝ προκαλούν κολικούς, αλλά μπορεί να αποτελούν αφορμή για να μπει το παιδί σας σε φάση κολικών.
Δυστυχώς δεν μπορώ να σάς βοηθήσω περισσότερο από εδώ, χωρίς να έχω εξετάσει το παιδί σας. Κάντε την ζωή σας απλή - μην κόβετε πράγματα χωρίς λόγο, μην ψάχνετε απαντήσεις σε προβλήματα που ΔΕΝ έχετε ακόμα. Άλλωστε η ιστορία που αναφέρετε δεν μοιάζει τυπικά με κολικούς.
Τέλος οφείλω να σάς ενημερώσω πως η χορήγηση προβιοτικών σε επιλεγμένα βρέφη φαίνεται από κάποιες μελέτες ότι ενδέχεται να μειώνει την ένταση και την συχνότητα των επεισοδίων σε κάποια μωράκια.
Συζητήστε με τον παιδίατρό σας εκτενέστερα.
Είμαι στην διάθεσή σας,”
Με εκτίμηση,
Παναγιώτης Ρενιέρης, MD, FAAP
Παιδίατρος
Cohen Children’s Medical Center of New York, USA
Επιμελητής Α’, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Β’ Παιδιατρική Κλινική
τ. Πανεπιστημιακός Υπότροφος Α’ Παιδιατρικής Κλινικής “Η Αγία Σοφία”
Ιατρείο: Τιμ. Βάσσου 17, πλ. Μαβίλη, Αθήνα
τ. 6958477782