Σοβαρά συμπτώματα ψυχολογικών διαταραχών, σε υψηλότερο ποσοστό από τους υπόλοιπους εφήβους, εμφανίζουν τόσο οι μαθητές-θύτες όσο και οι μαθητές-θύματα του σχολικού εκφοβισμού, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες!
Μάλιστα τα αποτελέσματα των μελετών, τόσο ελληνικών όσο και ξένων, είναι αποκαλυπτικά για το προφίλ θυτών και θυμάτων αλλά και των οικογενειών από τις οποίες προέρχονται.
«Πράγματι τόσο οι θύτες όσο και τα θύματα του σχολικού εκφοβισμού εμφανίζουν σοβαρά συμπτώματα ψυχολογικών διαταραχών κι αν αυτά δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα από παιδοψυχιάτρους, τότε μπορεί το πρόβλημα να τους ακολουθήσει στην υπόλοιπη ζωή τους» τονίζει χαρακτηριστικά η παιδοψυχίατρος κ. Μερσύνη Αρμένακα, με την ευκαιρία της «Παγκόσμιας Ημέρας του Δικαιώματος του Παιδιού».
Σύμφωνα με τις μελέτες ο εκφοβισμός μαθητών από άλλους μαθητές τείνει να γίνει μάστιγα στους σχολικούς χώρους σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στη χώρα μας, καθώς πολλοί είναι εκείνοι οι γονείς που αγνοούν την ύπαρξη του, ενώ εκείνοι που γνωρίζουν το υποβαθμίζουν ή προσπαθούν με ημίμετρα να το αντιμετωπίσουν.
«Το πρόβλημα δεν είναι ούτε απλό ούτε και εύκολο. Αντίθετα είναι σύνθετο και δύσκολο, λόγω της ψυχοσύνθεσης θυτών και θυμάτων .Η αντιμετώπιση του απαιτεί την συνεργασία μαθητών, γονιών, καθηγητών και ειδικών ψυχικής υγείας» συμπληρώνει η κ. Αρμένακα.
Όπως αναφέρουν οι παιδοψυχίατροι για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα πρώτα θα πρέπει να γίνει γνωστό στους γονείς ή στους καθηγητές πράγμα δύσκολο καθώς τα θύματα δύσκολα μιλάνε. Υπάρχουν όμως τρόποι οι γονείς να αντιληφθούν τι συμβαίνει στο παιδί τους αρκεί να είναι παρατηρητικοί.
Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς των θυμάτων.
Συγκεκριμένα αν έχει:
• Σκισμένα, βρώμικα, τσαλακωμένα ρούχα, κατεστραμμένα βιβλία, απώλειες χωρίς να δίνονται λογικές εξηγήσεις.
• Μελανιές, γδαρσίματα.
• Δεν φέρνει συμμαθητές στο σπίτι.
• Φαίνεται φοβισμένο να πάει στο σχολείο και δεν συναντιέται αργότερα με συμμαθητές.
• Διαλέγει παράλογη διαδρομή για το σχολείο.
• Πτώση επιδόσεων και αδιαφορία για το σχολείο.
• Φαίνεται στεναχωρημένο, απογοητευμένο, έχει διακυμάνσεις στο συναίσθημα του με ξαφνικά ξεσπάσματα θυμού.
• Έχει λίγη όρεξη για φαγητό, πονοκεφάλους ή στομαχόπονο.
• Ανήσυχος ύπνος με εφιάλτες και πιθανά κλάματα στον ύπνο του.
• Κλέβει ή ζητά έξτρα χρήματα για να καλοπιάνει τους θύτες.
Για το λόγο αυτό οι γονείς θα πρέπει να έχουν συχνές συζητήσεις, καλή σχέση , καθημερινή επικοινωνία με το παιδί τους και να ενημερώνονται για θέματα θυματοποίησης.
Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς των θυτών
Συγκεκριμένα αν το παιδί σας είναι:
• Επιθετικό, αντιδραστικό, εκφράζει εκδικητικά αισθήματα.
• Νιώθει την ανάγκη να χειραγωγεί και να κυριαρχεί στους άλλους.
• Του αρέσει να προσβάλλει, να σπρώχνει ή να πειράζει άλλα παιδιά.
• Έχει ελάχιστη ευαισθησία στον πόνο των άλλων.
• Παρορμητικό.
Αν κάποιοι γονείς διαπιστώσουν κάποια από τα παραπάνω στο παιδί τους θα πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα με το σχολείο και τους καθηγητές γιατί το σχολείο έχει την κύρια ευθύνη. Επίσης θα πρέπει να συμβουλευτούν παιδοψυχίατρο για το πώς θα διαχειριστούν το ζήτημα.
Αν δεν βρεθεί λύση, τότε θα πρέπει να επιμείνουν, να μιλήσουν και με άλλους γονείς ώστε μαζί να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Ποτέ δεν εγκαταλείπουν την προσπάθεια αν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί ριζικά.
Προφίλ θύματος
• Ήσυχος, προσεκτικός, ευαίσθητος, κλαψιάρης.
• Ανασφαλής, με χαμηλή αυτοπεποίθηση.
• Σωματικά αδύναμος.
• Με λίγους ή καθόλου φίλους.
Προφίλ θύτη
• Δεν του αρέσει το σχολείο, γι αυτό και έχει πολλές απουσίες.
• Ευέξαπτος και παρορμητικός.
• Προσελκύεται από την βία.
• Φαίνεται σκληρός και δείχνει ελάχιστη ευαισθησία στα θύματα.
• Δυσκολεύεται στο να ακολουθεί τον κανόνα.
• Συχνά είναι επιθετικός προς τους ενήλικες.
• Είναι πιο δυνατός από τους συνομηλίκους και ιδίως από τα θύματα.
• Έχει εσωτερική ανάγκη να υπερισχύει και να καταπιέζει άλλους μαθητές με απειλές και δύναμη.
• Είναι καλός στην κουβέντα και στο να πείθουν ώστε να ξεφεύγει από δύσκολες καταστάσεις.
• Έχει χαμηλά επίπεδα άγχους και ανασφάλειας.
Οι μαθητές-θύματα εκφοβισμού αναφέρουν ότι έχουν δύσκολη επικοινωνία με τους γονείς τους σε υψηλότερο ποσοστό, συγκριτικά με τους συνομηλίκους τους και οι μαθητές-θύτες αναφέρουν σε υψηλότερο ποσοστό ότι έχουν αυστηρούς/ αυταρχικούς γονείς.